Қувваталӣ Муродови 70-сола дар гузашта яке аз фаъолони Фронти Халқӣ буд. Ӯ мегуфт, бо иштирок дар интихоботи президентӣ "сиёсати тарсро мешиканад", вале ҳоло мегӯяд, "сиёсати тарс" ӯро низ "шикаст".
Муродов соли гузашта аз мақомот хост, қонун дар бораи интихоботи президентиро соддатар кунанд ва пешниҳод кард, барои афроди худпешбар ҷамъоварии имзоро аз 250 ҳазор ба 25 ҳазор ва ба ҳизбҳои сиёсӣ то 150 ҳазор кам кунанд.
Пешниҳодҳои ӯ баррасӣ нашуданд, вале вокунишҳои тунди мақомотро ба бор овард ва Маркази тадқиқоти стратегии назди президенти Тоҷикистон дар матлабе пешниҳод кард, "ҳолати рӯҳии ӯ бояд ташхис шавад".
Бар асоси қонун дар бораи интихоботи президентӣ танҳо нафаре ҳаққи ширкат дар интихоботро дорад, ки аз ҷониби ҳизбҳои сиёсӣ, маҷлисони вакилони шаҳру навоҳӣ, иттифоқи касаба ва ҷавонон пешбарӣ мешавад.
Радиои Озодӣ: Соли гузашта аввалин нафаре будед, ки барои ширкат дар интихобот изҳори омодагӣ кардед. Гуфта будед, дар Тоҷикистон "сиёсати тарс" вуҷуд дорад ва мехоҳед, онро бишканед. Ҳоло то интихобот тақрибан як моҳи дигар мондааст, вале аз Шумо ҳеч хабар нест. Тасмиматон чӣ шуд?
Қувваталӣ Муродов: "Он чизе, ки мехостам, тағйир кунад, нашуд. Қонунро тағйир надоданд ва ба ҳадде мушкил карданд, ки мантиқан як шахси мустақил вориди маъракаи интихоботӣ шуда наметавонад. Худпешбарӣ тамоман иҷозат нест. Пешниҳоди дигари ман ин буд, ки президенти ҳозираамон Эмомалӣ Раҳмон дар интихобот иштирок накунад. Вақте ӯ иштирок мекунад, дигар тақдири интихобот аз пеш маълум аст."
Радиои Озодӣ: Ба пешниҳодҳоятон аз мақомот чӣ посух гирифтед?
Қувваталӣ Муродов: "Кӯтоҳ посух гирифтам, ки пеш аз интихобот ҳуҷҷатҳоятонро пешниҳод кунед. Дуюм, як посухи нағз гирифтем, ки ду полковники КГБ (манзур Кумитаи давлатии амнияти миллии Тоҷикистон) ба тарафи хона омада, дар боғча кӯдаконро дидаанд. Ду полковники дигар аз МВД (Вазорати корҳои дохилии Тоҷикистон) ба деҳа рафта, мактаби таҳсилкардаам, хешу табор ва ёру рафиқро пурсидаанд. Дар хона ман набудам, омада аз ҳамсарам ҳуҷҷат пурсидаанд. Ба фарзандонам гуфтаанд, ки падарат чаро чунин гапҳо мегӯяд. Ҳамин хел посухҳои нағз гирифтем.
Аз тарафи дигар шаҳрванди Тоҷикистон худпешбарӣ карда наметавонад. Ин маҳдудият аст. Дар Русия, ки аҳолиаш аз Тоҷикистон чанд маротиба зиёдтар аст, барои номзади худпешбар 100 ҳазор имзо даркор аст. Дар мо аз 9 миллион 250 ҳазор имзо бояд ҷамъ кардан даркор аст. Ин як монеае, ки ҳаст, ки маънояш иштирок накардани номзадҳои мустақил дар интихобот мебошад. Конститутсияи мо ба манфиати танҳо як нафар хидмат мекунад, барои шаҳрвандони оддӣ не. Фикр кунед, ки 250 ҳазор имзоро қонунӣ ва дар як муддати кӯтоҳ кӣ дар Тоҷикистон ҷамъ карда метавонад? Амалан касе наметавонад. Агар бо роҳи кумак ҳизбҳое, ки онҳоро "кисагӣ" мегӯянд, ҷамъ накунанд, дигар кӣ мекунад? Онро ҳам кӣ тафтиш мекунад, ки ҳамин миқдор имзоро ҷамъ кардаанд, ё не. Мантиқан намояндагони ин ҳизбҳо дар интихобот 250 ҳазор овоз намегиранд. Агар панҷ фоизи интихобкунандаҳо ба тарафдориашон имзо гузошта бошанд, пас, чаро он панҷ фоиз ҳеч вақт дар интихоботҳои гузашта ба онҳо овоз надодааст?"
Радиои Озодӣ: Номзадҳое, ки тасмим доранд, дар интихобот иштирок кунанд, дар суҳбатҳояшон ба чунин ҳарфҳо розӣ набуданд ва барои ҳар чунин суол посухе ҳам доранд. Аммо далели ширкат накардани худи Шумо монеи қонун буд ва ё таҳдид ҳам вуҷуд дошт?
Қувваталӣ Муродов: "Таҳдид буд, вале иштирок маъние надорад. Ягон нишони демократия дида нашуд."
Радиои Озодӣ: Яъне, нафаре, ки «сиёсати тарс»-ро шикастанӣ буд, худаш аз ворид шудан ба ин маърака тарсид?
Қувваталӣ Муродов: "Дар кишвари мо тарс вуҷуд дорад. Эътироф мекунам, ки сиёсати тарс маро шикаст. Ҳам тарсидем ва ҳам дидем, ки маъно надорад. Вазъ берун аз пешбинии мо будааст. Ин қадар имзо ҷамъ карда намешавад. Дар як кишвари мо ҳама ба манфиати як шахс кор мекунад. Расонаҳо, суд ба фоидаи як кас аст ва прокуратура мисли адвокати ҳукумат аст. Гуфта будам, инҳо бояд шароит созанд, ки ман иштирок карда тавонам ва ба демократия дар Тоҷикистон бовар кунанд. Ҳамон масхарабозиҳоро такрор кардан шарт нест. Ин як театри бетамошобинро мемонад. Як театре, ки нақшҳоро худаш омода мекунад, вале ягон бозигари «ҳалол» надорад."
Радиои Озодӣ: Номзадҳое, ки аз ҳизбҳои сиёсӣ пешниҳод шудаанд, ҳарфҳои монанд ба инро қабул надоранд ва мегӯянд, онҳо мустақилона амал мекунанд…
Қувваталӣ Муродов: "Ба ин бовар надорам. Фикр мекунам, ки ин ҷо танҳо пули буҷаи давлат сарф мешавад ва ин хок пошидан ба чашми халқ аст. Барои як кӯдаки қади роҳ мустақил будани номзадҳо маълум аст. Барои занҳои лаби об ҳам маълум аст. Инро аз мо не, аз зани лаби об пурсед, медонанд."
Радиои Озодӣ: Фаромуз Иргашев, як ҷавони сисола аз Хоруғ иддао дорад, ки ба таври худпешбарӣ дар интихобот иштирок мекунад. Ҳарчанд қонун дар бораи интихоботи президентӣ инро пешбинӣ накардааст, ҷавони ҳуқуқшинос мегӯяд, қонун инро манъ ҳам накардааст. Ҳоло ӯ барои сабти ном имзо ҷамъ мекунад…
Қувваталӣ Муродов: "Ин ғайраташ кори хуб аст, аммо сабти ном шудан ва иштирок карданаш амри маҳол аст. Ман ин ҷавонро намешиносам. Агар ӯ тавоноие дошта бошад, ки мо надонем, гапи дигар аст. Лекин воқеиятҳоеро, ки ман дидам бовар надорам. Ҷамъ кардани 250 ҳазор имзо худаш кори хеле мушкил аст. Қариб як миллион мардуми мо дар хориҷа аст. Як қисми дигар аз имзо кардан метарсанд. Агар ӯро раиси ҷамоат ё раиси шаҳру ноҳия нагӯяд, ки имзо кун, аз пеши худаш ҷасорат надоранд. Дар давраи СССР аз Кремл аниқ мекарданд, ки дар кадом ноҳия говҷӯш ва дар кадом ноҳия ронандаи трактор депутат шавад. Ҳоло ҳам чунин аст. Ҳама чиз аз пеш аниқ мешавад. Халқи мо барои қабул кардани як ҷомеаи дигар омода нест. Дар Русия, ки ба кишвари мо таъсир карда метавонад, баръакс ба мо монанд шудааст. Барои ҳамин, ҳеч чиз гуфта намешавад."
Корбарони азиз!
Ҳангоми навиштани шарҳ аз истифодаи таҳқиру тӯҳмат нисбат ба якдигар, намояндагони қавму миллатҳо ва динҳои гуногун худдорӣ кунед. Шарҳҳое, ки дорои туҳмату таҳқир, дашном ва иттилооти дурӯғанд ё гурӯҳеро таблиғ мекунанд, нашр карда намешаванд!
