Ғуломҳайдар Искандарови 71-сола – сокини ҷамоати "20-солагии истиқлолият"-и ноҳияи Дӯстӣ (Ҷилликӯли собиқ) – дар бахши ғоибонаи факултаи забонҳои хориҷии Донишгоҳи Қӯрғонтеппа ҳамроҳ бо ҷавонони аз 25 то 40-сола таҳсил мекунад. Ӯ мегӯяд, ҳоло забони русӣ меомӯзад ва баъди ба даст овардани санади донишгоҳ бо курсии донишҷӯӣ худоҳофизӣ карданӣ нест. "Маълумоти баъдӣ ва ҳаштуми ман бояд забони англисӣ бошад", – гуфт ӯ рӯзи 11 феврал дар сӯҳбат бо Радиои Озодӣ.
Шомил шудан ба донишгоҳҳои Тоҷикистон бар пояи синну соли мушаххас анҷом мешавад ва асосан тамаркуз бар рӯи ҷавонҳост.
Искандаров то ҳол дипломи 6 муассисаи таълимӣ – коллеҷи кишоварзӣ, коллеҷи технологӣ, омӯзишгоҳи ҳарбӣ, техникуми кишоварзӣ, коллеҷи омӯзгорӣ ва факултаи филологияи тоҷики Донишгоҳи давлатии шаҳри Қӯрғонтеппаро ба даст овардааст. Санади ҳафтуми ӯ аз бахши забони русии Донишгоҳи ба номи Носири Хусрави шаҳри Қӯрғонтеппа хоҳад буд.
Ғуломҳайдар Искандаров солҳо боз дар мактаби зодгоҳаш ба талабаҳои синфҳои ибтидоӣ низ дарс мегӯяд ва ҳаққи бознишастагияш якҷоя бо маоше, ки мегирад, ҳудудан сесад доллар мешавад ва харҷи мактабашро низ худаш пардохт мекунад. Дар донишгоҳ барои ӯ имтиёз додаанд, ки танҳо панҷоҳ дар сади ҳаққи шартномаро пардозад.
Гузориши видеоӣ инҷост:
Ин "донишҷӯи кӯҳансол" чаҳор фарзанд дорад - ду писар ва ду духтар. Писаронаш дар Санкт-Петербурги Русия муҳоҷири корианд ва духтаронаш ҳам кайҳо издивоҷ карда ва аз пайи зиндагии худ шудаанд.
Устодони донишгоҳ мегӯянд, гоҳо аз онки шогирдашон аз онҳо бузургтар аст ва бо ришу тоқӣ ба дарс меояд, хиҷолат мекашанд, то барояш дастури иҷрои вазифа ё кореро бидиҳанд. Сафархӯҷа Исломов, устоди донишгоҳи ба номи Носири Хусрави шаҳри Қӯрғонтеппа дар сӯҳбат бо Радиои Озодӣ гуфт, "шогирдеро аз худам бузургтар бори аввал мебинам. Вале ӯ ба синнаш нигоҳ накарда, хуб таҳсил мекунад ва донишҷӯи бо интизом аст."
Бобоҷон Искандаров – писари Ғуломҳайдар Искандаров – дар сӯҳбат бо Радиои Озодӣ гуфт, аз онки падари пиронсолаш пайваста таҳсил мекунад, ифтихор дорад ва талош мекунад, ки ӯро дастгирӣ намояд. "Ман дар муҳоҷират будам, ки гуфт, мехонам. Хурсанд шудам. Ин барои ман ифтихор аст ва кӯшиш мекунам, ки ба ӯ ёрӣ кунам", - афзуд ӯ. Ғуломҳайдар Искандаров худаш ҳам чанд соли пеш, дар 67-солагӣ, дар Русия таъми талхи муҳоҷиратро чашидааст.
Ӯ мегӯяд, ҳоло бештар аз беҳавсалагии донишҷӯён нигарон аст. "Ҳоло ҷавонон, донишҷӯён тақрибан китоб намехонанд, дар замони Шӯравӣ китобхонӣ зиёд буд. Ҳамон таҳкурсӣ ҳаст, ки ман фаъол ҳастам. Мехоҳам, ки донишҷӯён ва ҳамкурсон фаъол бошанд. Устодонам бо ман муносибати хуб доранд. Ҳарчанд маро "бобо" мегӯянд, вале дар вақти санҷишу имтиҳон бо ман баробар бо донишҷӯёни дигар муносибат мекунанд, вақти санҷишу имтиҳонҳо аз ман пул намепурсанд, чун худам мехонам", - мегӯяд ин донишҷӯи 71-сола.
Шомил шудан ба донишгоҳҳои Тоҷикистон бар пояи синну соли мушаххас анҷом мешавад ва асосан тамаркуз бар рӯи ҷавонҳост. Донишҷӯёни бахшҳои ғоибона умдатан афроди миёнсоланд, ки натавонистаанд дар замонаш ба далоиле донишгоҳро хатм кунанд. Аммо вақте ки Ғуломҳайдар Қаландаров барои шомил шудан ба бахши ғоибонаи Донишгоҳи давлатии Қӯрғонтеппа санад супурд, ҳам устодон ва ҳам довталабони дигар ҳайратзада шуданд.
Зеро дар кишвари суннатие, мисли Тоҷикистон, 71-солагӣ синнест, ки мардҳо дигар дар бораи “он дунё” фикр мекунанд ва хатти сафари онҳо низ танҳо масҷиду хона мешавад. Аммо таҳсил “дар сари пирӣ” барои Искандаров як чолишест, ки ӯ барои худ эҷод кардааст.
