Шутурмурғҳои африқоӣ баъди се соли зиндагӣ дар шимоли Тоҷикистон ба соҳибашон чанд сар чӯҷа доданд. Аминҷон Қосимов – раҳбари ягона фермаи шутурмурғпарварӣ – дар суҳбат бо Озодӣ гуфт, интизории сесолааш билохира бор овард ва ӯ талош дорад, ки чӯҷаҳоро солиму бардам бузург кунад.
“Ин чӯҷаҳо боздеҳи сармояе ҳаст, ки дар се сол харҷ кардам. Аз ин бештар ҳоло фоидае надидаам,” – мегӯяд ӯ.
Аминҷон Қосимов се сол пеш 100 чӯҷаи шутурмурғи навъи африқоиро ба хотири парвариш аз Эрон овард, аммо дар ин муддат тавонист, ки танҳо бештар аз 15 ҷуфти онҳоро зинда нигоҳ дорад. Дарозумрӣ ва кам хӯрдани шутурмурғ Аминҷонро дилбастаи ин мурғ намудааст ва мегӯяд, ки бо вуҷуди талаби заҳмати зиёд, аз ин роҳаш пас нахоҳад гашт.
Ӯ мегӯяд, бархе аз сокинон баъди сармоягузорӣ дар як ҳафта ё як моҳ фоидаи молӣ гирифтан мехоҳанд, вале ба гуфтаи ӯ шумутрмурғпарварӣ мисли умраш заҳмати тӯлонӣ мехоҳаду дертар фоида меорад.
“Боре дӯстонам аз Аврупо меҳмон шуданд. Онҳо гӯсфандони фермаи моро дида, ба шутурмурғпарварӣ ташвиқ карданд. Гуфтанд, ки гӯсфанд дар як сол 50 кило гӯшту равған диҳад, як сар шутурмурғ даҳҳо баробар зиёд даромад медиҳад. Чунки як шутурмурғ 70 дона тухм мекунад ва аз он ҳадди ақалл 50 чӯҷа барорему парвариш кунем, дар як сол ҳар сараш то 100 кило вазн мегирад ва ҷамъулҷамъ 5 тонна мешавад,” – нақл кард ӯ.
Парвариши шутурмурғ дар Тоҷикистон таҷрибаи нав аст. Баъди аз байн рафтани Шӯравии собиқ ва оғози даргириҳои дохилӣ, даҳҳо фермаи паррандапарварӣ, аз ҷумла ягона фермаи парвариши бедона дар Деҳмойи ноҳияи Бобоҷон Ғафуров аз байн рафтанд.
Танҳо тайи 5-10 соли охир парвариши мурғ дар кишвар каме ҷон гирифта, тухм ва гӯшти мурғ дар бозори дохилӣ фаровон шудааст. Бо ин вуҷуд, то ҳоло қисмати асосии гӯшти мурғи бозори дохилии мурғ аз Эрону Ҳинду Покистон ворид карда мешавад.
Чанд сол пеш раиси вилояти Суғд дастур дода буд, ки ҳар хоҷагии деҳқонии минтақа ҳадди ақалл 10 гов ва 20 гӯсфанд парвариш кунад ва бахши чорвопарвариву паррандапарвариро рушд диҳад. Аминҷон Қосимов мегӯяд, аммо ӯро ба парвариши шутурмурғ на танҳо нияти ба даст овардани даромад, балки шавқи нигоҳубини паррандаҳои ороишиву ғизоӣ низ таҳрик дод. Ҳоло вай дар фермааш як села кабӯтар, чанд ҷуфт товус, мурғи шоҳона ва асп низ дорад.
Гӯшти шутурмурғ, ки дар таркибаш равған ва холестерин надоштаст, аз гӯшти гов як ё якуним баробар зиёд арзиш дорад, вале дар бозори дохилӣ ноёб аст. Як кило гӯшти гов дар бозорҳои Душанбе аз 32 то 36 сомонӣ аст. Гӯшти паррандаҳои нодир, мисли шоҳонаву ҳиндувонаву шутурмурғ ба дастархони меҳмонони олиқадри кишвар меравад. Аммо солҳои охир дар бисёр тарабхонаҳои Хуҷанд ғизоҳое бо гӯшти бедона оддӣ шудааст ва дар бозору мағозаҳои бузург ҳам ба фурӯш гузошта мешавад.
Браузери шумо HTML5-ро намешиносад
Чӯҷаҳои шутурмурғи африқоӣ дар Тоҷикистон