Ҳодиса
Наздикони гумонбарон ба куштори 4 кас дар Ҷайҳун аз шиканҷа мегӯянд, маъмури милиса рад кард. ВИДЕО
Пайвандони ду шахси гумонбар ба куштани чаҳор узви як оила дар ноҳияи Ҷайҳуни вилояти Хатлон иддао доранд, ки онҳо шиканҷа шудаанд ва эҳтимол зери фишор гуноҳро ба гардан бигиранд. Як маъмури милиса дар ноҳияи Ҷайҳун шикояти онҳоро беасос номид, аммо дар бораи парванда ҷузъиёт надод.
Куштори чаҳор узви як оила рӯзи 12-уми июни имсол дар деҳаи Тарғоқи ноҳияи Ҷайҳун рух дод.
Ҳоло бо гумони даст доштан дар ҳодиса Маҳмадғаюр Ҳабибуллоев ва Қиёмуддин Насриддинов, сокинони ноҳияи Ҷайҳунро дастгир кардаанд. Вале на мақомот ва на наздиконашон дақиқ намегӯянд, ки чаро ангушти иттиҳом бар сари ин ду нафар қарор гирифт.
Адолат Шерматова, ҳамсари Қиёмиддин Насриддинов, ба дафтари Радиои Озодӣ дар Душанбе омада, шикоят кард, ки маъмурони милиса аз ӯ хостаанд, ба зидди шавҳараш гап занад.
"Таъкид карданд, ба гардан гир, ки ҳамроҳи шавҳарат рафта, пушти дар нишастӣ ва дидӣ, ӯ ҳамин ҷиноятро кардааст. Дашном мекунанд, азоб медиҳанд, ки ба калла гир. Дар асл чизеро надидаам, шаби ҳодиса дар хонаи модарам будам", -- нақл кард ӯ рӯзи 9-уми август.
Як корманди идораи умури дохилии ноҳияи Ҷайҳун бидуни зикри ном дар суҳбати телефонӣ шикояти наздикони гумонбаронро бепоя хонд ва таъкид кард, ки “ҷузъиёти парвандаро аз додситонӣ пурсед”.
Ин дар ҳолест, ки Адолат Шерматова мегӯяд, “як дафъа бо шавҳарам рӯ ба рӯ карданд. Дар болои биниву даҳон ва пояш пайи латукӯб ҳаст. Куртааш дарида ва пур аз хун буд. Гуфт, ки ман ин корро накардаам".
Гузориши видеоиро дар инҷо бинед:
Қумрӣ Ҳайбуллоева, модари гумонбари дигар Маҳмадғаюр Ҳабибуллоев, мегӯяд, бо сабаби тангдастӣ натавонист барои ҳимоят аз ҳуқуқи фарзандаш вакили мудофеъ (адвокат) бигирад, вале як бор бо ӯ дидор кард. "Писарамро дидам. Ҳар қадар пурсидам, мегӯяд, чизе нагӯед. Пас аз рафтани Шумо боз маро мезананд."
Наворро дар барномаи "Ахбори Озодӣ" дар Ютюб тамошо кунед:
Ба қавли, хонаводаи гумонбарон, онҳо аз Додситонии кулли Тоҷикистон хостаанд, ки шиканҷа шудани наздиконашонро таҳқиқ карда, ба мушкили онҳо расидагӣ намоянд.
Дар Додситонии кул ҳанӯз дар робита ба ин мавзуъ чизе нагуфтаанд. Шоҳрух Раҷабзода, додситони ноҳияи Ҷайҳун, аз шарҳи парванда худдорӣ кард ва дар суҳбати кӯтоҳи телефонӣ гуфт, "наметавонам дар ин бора маълумот диҳам".
Дар ҳоле ки мақомот пештар мегуфтанд, дар кушодани қазияи қатли чаҳор узви як хонадон дармондаанд, Рамазон Раҳимзода, вазири умури дохилӣ, рӯзи 4-уми август аз боздошти ду нафар хабар дод. Вай бе ин ки ҷузъиёт диҳад, гуфт, “онҳо фақат гумонбаранд, тафтишот давом дорад."
Пештар як ҳамсуҳбати Радиои Озодӣ дар ВКД гуфта буд, Рамазон Раҳимзода аз кори гуруҳи тафтишотӣ танқид карда, супориши зудтар пайдо кардани гумонбаронро додааст.
Боздошти ду нафар бо гумони куштани Аҳлиддин Маҳмадов бо се фарзандаш дар ҳолест, ки Зикриё, бародари ӯ мегӯяд, нисбат ба боздоштшудаҳо шикояте накардаанд. Вай афзуд, то ба ҳол барои хонаводаашон маълум нест, ки дар ин ҷиноят кӣ даст дорад. "Ба мо чизе нагуфтанд, аз ҳеч чиз хабардор нестем", -- нақл кард Зикриё Маҳмадов.
Ҷасади падари 39-соларо бо се фарзандаш бо нишонаҳои зоҳиран зарбаи корду дос, субҳи 12-уми июни имсол дар хонаашон пайдо карданд. Он замон ҳамсару як писараш дар ҳолати беҳушӣ дар бемористон бистарӣ шуданд.
Созмонҳои ҳуқуқи башари байналмилалӣ ва дохилӣ борҳо мақомоти интизомии Тоҷикистонро барои шиканҷаи гумонбарон ва ба даст овардани эътирофи маҷбурӣ танқид кардаанд. Як намунаи он боздошти Ҳасан Ёдгоров, сокини шаҳри Турсунзода аст, ки ба гуфтаи худаш зери шиканҷа иттиҳоми кушторро ба гардан гирифт, аммо пас аз 8 моҳ, баъд аз ёфтани қотили ҳақиқӣ, озод гардид.
Мақомот мегӯянд, дар пайи танқидҳои зиёд ҷазоро барои бадрафторӣ ва шиканҷа сахттар карда, аз ҷумла милисаҳоеро, ки дар шиканҷаи Ҳасан Ёдгоров даст доштанд, ҷазо доданд.
Бино ба қонун, шахсе, ки даст ба шиканҷа мезанад, то 15 сол аз озодӣ маҳрум хоҳад шуд. Баъзе аз ҳуқуқдонҳо мегӯянд, сахттар кардани ҷазо то як андоза маъмурони интизомиро, ба истилоҳ, ба худ меорад, аммо мушкилро пурра ҳал намекунад.
Ҳамаи хабарҳои имрӯзро дар инҷо бихонед
Чанд хонандаи мактаб дар як тасодуф дар Суғд маҷруҳ шудаанд
Муфаттишон дар ноҳияи Бобоҷон Ғафуров (вилояти Суғд) тафтиши тасодуф ё садамаи нақлиётиеро оғоз кардаанд, ки дар натиҷаи он чанд хонандаи як мактаб захм бардоштаанд.
Фалокат рӯзи 15-уми ноябр дар ҳудуди хоҷагии деҳқонии “Комронбек” дар ҷамоати Ёва рух дод. Гуфта мешавад, ки он рӯз мошини "Портер" хонандагони мактаби рақами 48-и деҳаи Боғи Болоро ба пахтачинӣ мебурд.
Як манбаъ дар Раёсати корҳои дохилии Суғд бо шарти фош нашудани номаш гуфт, ки се хонанда – ду духтар ва як писар – ҷароҳати сахт бардошта, муолиҷа мегиранд. Онҳо то 15-сола ҳастанд ва ба ҳамин сабаб ному насаби онҳоро наменависем.
Сокинони деҳаи Боғи Боло гуфтанд, ки теъдоди наврасони осебдида бештар аст ва аксари онҳоро ба беморхонаи шаҳри Хуҷанд бурданд. Як пизишки беморхона низ ба шарти фош нашудани номаш гуфт, “дар он рӯз 13 наврасро оварданд ва аксарият баъди муоинаву табобат ба хона ҷавоб дода шуданд”.
Волидони наврасони осебдида бо хабарнигорон гап задан нахостанд. Ҳамсуҳбати мо дар Раёсати корҳои дохилии Суғд гуфт, ба зидди ронанда барои риоя накардани қоидаи ҳаракат дар роҳ парванда боз мешавад.
Суоли асосӣ ин аст, ки он рӯз хонандагони мактаб барои чӣ ба майдони пахта рафта буданд? Омӯзгорони мактаби рақами 48 дар деҳаи Боғи Боло гуфтанд, толибилмонро барои ёрӣ ба деҳқонон бурда буданд, то ҳосили пахта дар сармо ҳайф нашавад. Ҳангоми бозгашт садама рух додааст.
Сокинони деҳаи Боғи Боло дар суҳбати ҳузурӣ гуфтанд, ки кӯдаконро чанд вақти охир ба пахтачинӣ мебаранд.
Чанд сол пеш ба пахтачинӣ фиристодани хонандагони мактабро дар Тоҷикистон расман манъ карданд, чун ба гуфтаи мақомот ба рафти таҳсили онҳо зарар мерасонад. Созмонҳои ҳомии ҳуқуқи инсон борҳо аз Тоҷикистон хостаанд, аз корҳои вазнини кӯдакон пешгирӣ кунанд.
Видеоро дар инҷо бинед:
Як кушта ва панҷ захмӣ. Дар марзи Тоҷикистону Афғонистон чӣ гузашт?
Дар ҳамла ба дараи Зарбузи ноҳияи Шамсиддини Шоҳин (вилояти Хатлон), дар сарҳади Тоҷикистон бо Афғонистон, як шаҳрванди Чин кушта ва панҷ нафар захмӣ шудааст.
Дар ҳукумати ноҳияи Шамсиддини Шоҳин рӯзи 18-уми ноябр ҳодисаро тасдиқ карда, вале тафсилот надоданд.
Ду манбаи огоҳ аз қазия ба Радиои Озодӣ гуфтанд, ки ҳамла шаби 17 ба 18-уми ноябр "аз тарафи шахсони мусаллаҳ ва аз он сӯйи марз" сурат гирифтааст. Аммо ҳардуи онҳо дақиқ гуфта натавонистанд, ки ҳодиса кори қочоқчиёни маводи мухаддир будааст, ё гурӯҳҳои ҷангҷӯ.
"Аз панҷ захмӣ чаҳор нафар шаҳрвандони Чин ҳастанд. Як нафар сокини маҳаллӣ. Ҳамаи онҳо аз пой маҷруҳ шуда, ба бемористони вилоятӣ ба Кӯлоб бурда шудаанд. Мақомоти интизомӣ дар ҷойи ҳодиса ҳастанд ва таҳқиқ мекунанд", -- гуфт яке аз манбаъҳо ба Радиои Озодӣ.
Ҳамсуҳбати мо ҳузури чиниҳоро ба вуҷуди корхонаи тило дар минтақа пайванд дод: "Дараи Зарбуз дар наздикии мавзеи Сари Ғор ҷойгир аст. Чиниҳо дар онҷо кор мекарданд." Дар мавзеи Сари Ғор як Комендатураи сарҳадӣ низ ҷойгир аст.
Як намояндаи ҳукумати Шамсиддини Шоҳин, ки ба далелҳои амниятӣ номаш фош намешавад, корхонаи тило дар дараи Зарбуз нав номнавис шуда, чиниҳо корҳои иктишофӣ анҷом медоданд.
Марзи ноҳияи Шамсиддини Шоҳин бо Афғонистон, ки беш аз сад километр дарозӣ дорад, аз қитъаи назораташ мушкили сарҳади Тоҷикистон ба шумор меравад. Дар гузашта дар марзи ноҳияи Шамсиддини Шоҳин гаравгонгирӣ ва ҳамла ба шаҳрвандони Тоҷикистон ва сарҳадбонҳо сабт шуда буд. Бори аввал аст, ки дар пайи ҳамла дар марз як шаҳрванди Чин кушта мешавад.
Ин дар ҳолест, ки тайи моҳҳои охир ҳамла ба коргарони чинӣ дар Покистон афзудааст. Мақомоти Покистон ва Чин моҳи октябри имсол эълон карданд, ки дар пайи таркиш дар наздикии фурудгоҳи Карочӣ ду коргари чинӣ кушта ва дастикам 8 нафар захмӣ шуданд. Сафорати Чин таркишро "ҳамлаи террористӣ" хонд.
Бо вуҷуди ваъдаҳои "Толибон" дар бораи истифода нашудани хоки Афғонистон аз сӯи гурӯҳҳои террористӣ, мақомоти Тоҷикистон аз он тарафи марз нигаронӣ доранд. Онҳо соли 2023 аз чанд мавриди убури қочоқчиён ва террористон бо силоҳ ба Тоҷикистон хабар доданд.
Аз ҷумла, Кумитаи давлатии амнияти миллӣ 6-уми августи соли гузашта аз кушта шудани се узви гурӯҳи "Ансоруллоҳ" ва мусодираи аслиҳаи зиёд хабар дод. Санҷиш ва тасдиқи ин хабар ба воситаи манобеи мустақил мушкил аст, вале он дар расонаҳои ҷаҳонӣ баёнгари осебпазирии Тоҷикистон аз хатарҳое шуд, ки аз Афғонистон сарчашма мегиранд.
Видеоро дар инҷо бинед:
Идомаи амалиётҳо ба зидди муҳоҷирон ва бо бераҳмии хос дар Русия
Бо вуҷуди он, ки чанд рӯз пеш Вазорати корҳои дохилии Русия аз анҷоми амалиёти Нелегал-2024 гузориш дод, рейдҳои нерӯҳои амниятӣ ҳамроҳ бо намояндагони ҳаракати миллатгароёнаи “Русская Обшина” ва ё Ҷамъияти Русҳо ҳамоно дар шаҳру ноҳияҳои ин кишвар идома дорад.
Муҳоҷирони корӣ мегӯянд, тафтиш дар хобгоҳҳои онҳо дар Маскав ба таври густарда ва бо як бераҳмии махсус сурат мегирад. Аз ҷумла, дар аксу наворҳое, ки дастраси Радиои Озодӣ шуд, дар бадани муҳоҷирони тоҷик осори калтаккорӣ ва латту кӯб дида мешавад.
Ин ҳам дар ҳолест, ки ба гуфтаи ҷабрдидаҳо ҳамаи сандаҳои иқомат ва кори онҳо дар Русия қонунӣ буда, бархе ҳам шаҳрвандии ин кишварро доштаанд. Ба нақли яке аз мусоҳибони Радиои Озодӣ амалиёт дар як хобгоҳи Маскав нисфи шаб оғоз ёфта муҳоҷиронро то нисфирӯзӣ бо шикам рӯи фарш хобондаву иҷозати баланд шуданро надодаанд.
Дар наворе дигаре, ки дар яке аз анборҳои меваву сабзавот дар шаҳри Маскав сабт шудааст, бадрафторӣ бо муҳоҷирон ба чашм мехӯрад. Нерӯҳои қудратӣ бо алфозӣ қабеҳ муҳоҷиронро аввал саф кашонда, сипас фармон медиҳанд, ки ба зону бишинанд. Ҳамзамон нафарреро бо номи “акаи Сабур” меҷӯянд.
Фишор ба муҳоҷирон, бахусус шаҳрвандони Тоҷикистон дар Русия баъди ҳамла ба толори консертии “Крокус” зиёд шуд ва ҳоло боздошту ҳабс, ихроҷу истирдод аз мушкилоти рақами яки муҳоҷирони тоҷик дар Русия шудааст.
Вячеслав Володин, раиси Думаи Давлатӣ рӯзи сешанбе дар канали хул дар Телеграм навишт, ки аз оғози соли 2024 дар ин кишвар 13 қонуни марбут ба кору зиндагии муҳоҷирон қабул карда шудаааст.
Дар ин байн рӯзи 14-уми ноябр Владимир Путин президенти Русия дар мулоқот бо Леонид Слутский раҳбари Ҳизби Либерал Демократ роҳҳои халос шудан аз муҳоҷирони ба гуфтаи онҳо беихтисосро матраҳ кард.
Ӯ гуфт: «Албатта, мардум саволҳои душвор, аз ҷумла масъалаи муҳоҷирати кориро дар миён мегузоранд. Мо бо пешниҳоде кардем, ки онро аксари вакилон аз Ҳизби Русияи Воҳид ва дигар ҳамкоронамон дастгирӣ карданд. Яъне ба муҳоҷирони беихтисос иҷоза надиҳанд, ки оилаҳои бузурги худро биёранд, то манбаи ташаннуҷи иҷтимоӣ, навбатпоӣ дар дармонгоҳ, рафтори душвори кӯдакони муҳоҷир дар мактабҳо ва дигар чизҳое, ки ба урфу одатҳои мо, ба пояҳои ҷомеаи мо мувофиқат намекунанд, вуҷуд надошта бошад.”
Ба навиштаи пойгоҳи хабарии “Важние истории” дар 6 моҳи соли 2024 додгоҳҳои Русия ҳукми рондани 86 ҳазор муҳоҷирро содир кардаанд. Ин аз омори соли 2022 бештар аст. Тибқи иттилои расмӣ, дар нимаи аввали соли ҷорӣ 17 ҳазор шаҳрванди Тоҷикистон аз Русия берун карда шудаанд.
"Ҷасадро худам шустам." Марги сарбози 20-солаи тоҷик дар қисми низомӣ
Ҷасади Ботир Эргашев, сарбози Нерӯҳои марзбонии КДАМ-ро, ки дар як қисми низомӣ дар ноҳияи Шамсиддини Шоҳин хидмат мекард, дар зодгоҳаш - деҳаи Деҳмойи ноҳияи Ҷаббор Расулов - дафн карданд, аммо суолу тахминҳо дар бораи марги ӯ боқист. Вай 20-сола буд.
Намояндагони Нерӯҳои марзбонӣ ва ҳукумати маҳаллӣ рӯзи 11-уми ноябр ҳангоми супоридани ҷасади Ботир Эргашев ба волидонаш гуфтаанд, ки "ӯ худкушӣ кард". Падараш, Баҳодур Эргашев, иддао дорад, ки дар бадани ҷавон осори латукӯб буд. Додситони ҳарбии Кӯлоб тафтишро шуруъ кардааст.
"Лабҳояш дарида буд"
Падари Ботир Эргашев рӯзи 14-уми ноябр дар суҳбат бо Радиои Озодӣ гуфт, ки аз марги мармузи писараш дар як қисми низомӣ то ҳол ба худ наомадааст. Мегӯяд, писараш ҳамагӣ як рӯз пеш аз ҳодиса бо онҳо телефонӣ гап зада буд ва то поёни хидматаш рӯзҳои андак монда буд.
"Дар соли 2022 ба хидмат рафт. Бояд ҳамин шабу рӯз меомад. Рӯзи 10-уми ноябр додараш ҷашни зодрӯз дошт. Занг зад, табрик кард. Бо модараш гап зад. Рӯзи дигар писарамро қима-қима карда ба мо оварда доданд," – гуфт Баҳодур Эргашев.
Кӯшиши мо барои гирифтани шарҳи расмӣ то ин дам бенатиҷа буд.
Пайвандонаш мегӯянд, ҷасади Ботир Эргашевро намояндагони Раёсати марзбонии КДАМ ҳамроҳи масъулони ҳукумати ноҳияи Ҷаббор Расулов супориданд. Онҳо гуфтаанд, ки Ботир Эргшаев дар қисми низомӣ худкушӣ кард. Аъзои хонавода ба ин фарзия шубҳа доранд. "Дар суҳбат бо мо боре ҳам аз шароити хидмат шикоят накарда буд," – гуфт Баҳодур Эргашев.
Вай афзуд, дар ҷисми писараш осори латукӯб ва шиканҷаро дидааст: "Ҳарду мояаш кабуд буд. Ҷасади бачаамро худам шустам. Аз гардан то поёни нофашро бурида буданд. Ду ҷойи каллаашро бурида дӯхтаанд. Дар пушти сараш як шикофии калон буд, шояд задаанд. Лабҳояш дарида буд."
"Баъд мефаҳмам, ки давлат ҳаст"
Дар ҳамин ҳол манбаъҳои Радиои Озодӣ дар мақомоти вилояти Хатлон гуфтанд, ки Додситони ҳарбии гарнизони минтақаи Кӯлоб таҳқиқро сар кардааст. Пайвандонаш азм доранд, барои дарёфти ҳақиқат то ниҳодҳои болоӣ муроҷиат кунанд.
"Кӣ бачаи маро кушта бошад? Ба ман ёфта нишон диҳанд, шуд. Баъд ман мефаҳмам, ки давлат ҳаст. Имрӯз бачаи маро ин хел мекунанд, пагоҳ бачаи ҳамсояро. Ин ҳолатро дида, баъд кӣ рафта хидмат мекунад?" – афзуд Баҳодур Эргашев.
Марги сарбозони тоҷик дар артиши Тоҷикистон ҳодисаи нав нест. Дар гузашта ҳам дар натиҷаи тасодуфу муноқиша ба ҳалокат расидани онҳо расонаӣ шудааст. Омбудсмен ё Ваколатдори ҳуқуқи инсон дар Тоҷикистон дар як гузориши солонаи худ гуфтааст, ки дар соли 2023 марги 40 сарбоз дар артиш сабт шудааст. Аз ин шумора, ба эътирофи Омбудсмен, 8 маврид худкушӣ буда, "6 нафар аз беморӣ фавтиданд".
Радиои Озодӣ дар соли 2023 дар бораи марги камаш 5 сарбоз хабар дода буд. Наздикони ҳамаи онҳо мегуфтанд, ки ба табиӣ будани марги фарзандони худ бовар надоранд ва хоҳони таҳқиқ ҳастанд.
Гузориши видеоиро дар инҷо бинед:
"Платформа чаппа шуд." Ҳалокати 3 коргар дар сохтмони "Роғун"
Дар натиҷаи ҳодисаи нохуше дар маҳалли сохтмони неругоҳи барқии "Роғун" се коргар ба ҳалокат расида, як каси дигар маҷруҳ шудааст. Ба гуфтаи мақомот, ҳодиса рӯзи 12-уми ноябр рух додааст.
Дар Хадамоти назорат дар соҳаи куҳкорӣ, ки масъули бехатарии корҳо дар бахши сохтмон дар Тоҷикистон ҳастанд, рух додани ҳодисаро тасдиқ карданд. Як масъули ин ниҳод бидуни зикри номаш ба Радиои Озодӣ гуфт, фавтидагон коргарони ширкати "Хокрӯд" мебошанд, ки дар неругоҳи “Роғун” кор мекарданд.
Ба гуфтаи ҳамсуҳбати мо, коргарони фавтида 39, 40 ва 51 сола буданд.
Ин масъули Хадамот дар бораи ҳодиса ҷузъиёти зиёд надод. Дар Кумитаи ҳолатҳои фавқуллода аз ҳодиса бехабарӣ карданд.
Дар наворе, ки ба шабакаҳои иҷтимоӣ роҳ ёфт, яке аз коргарон мегӯяд, “платформа” ба рӯйи коргарон афтидааст ва се нафар ҳалок шуданд. Яке аз коргарон, ки зоҳиран пояш зери харобаҳо мондааст, "оча" гӯён фарёд мезанад. "Платформа" майдончаи муваққатӣ аст, ки коргарон дар рӯйи он истода, дар баландиҳо кор мекунанд.
Ҷузъиёти бештар нашр мешавад.
Сокини Хуросон барои латукӯби ҳамсар ва кӯдакаш 8 сол зиндонӣ шуд
Додгоҳи ноҳияи Хуросон, як сокини ин минтақаро барои задани ҳамсар ва фарзанди хурдсолаш, ба 8 соли зиндон маҳкум кардааст.
Дар хабари расмӣ омадааст, Алимов М.Г шоми 7-уми июли имсол дар ҳолати мастӣ, ба хонааш дар деҳаи Чорбоғи ноҳияи Хуросон омада, бо ҳамсараш ҷанҷол кардааст.
Ба навиштаи сомонаи Додгоҳи ноҳияи Хуросон, ин мард ҳамсарашро латукӯб мекунад, ки дар натиҷа фарзанди думоҳааш “зарари ҷисмонӣ ба саломатиаш бардошта” дар Беморхонаи вилояти Хатлон бистарӣ шудааст. Дар хулосаи ташхиси тиббӣ-додгоҳӣ омадааст, косахонаи сари кӯдаки навзод осеб гирифтааст, ки ба саломатии ӯ хавнок дониста мешавад.
Назари гумонбар Алимов ва наздиконаш ба қазия маълум нест. Рӯшан нест, ки онҳо аз болои ҳукми додгоҳ шикоят бурдаанд ё не.
Ин мард бо иттиҳоми расондани зарари вазнин ба саломатӣ (моддаи 110-и Кодекси ҷиноӣ) ба 8 соли зиндони низомаш пурзӯр маҳкум шудааст. Додгоҳ нисбати ин мард ҳадди камтарини ҷазоро таин кардааст, чун ин банди қонун аз 8 то 12 соли зиндонро пешбинӣ кардааст.
Хушанати хонаводагӣ ва нофаҳмӣ миёни зану шавҳар, аз масъалаҳои доғ дар ҷомеаи Тоҷикистон гуфта мешавад. Ҳарчанд вақт Вазорати корҳои дохилӣ аз муноқишаҳои хонаводагӣ хабар медиҳад, ки баъзеаш бо фоҷиа тамом мешаванд.
Маҳбуси фирории тоҷик дар Русия боздошт шуд. Ӯ чӣ тавр аз зиндон гурехтааст?
Ҷустуҷӯйи яке аз шаш маҳбусе, ки аз зиндони Липетски Русия фирор кардааст, идома дорад.
Расонаҳои Русия рӯзи 26-уми октябр хабар доданд, ки 6 маҳбус аз зиндони Липетски Русия гурехтаанд. То ҳол 5 нафари онҳо боздошт шудаанд.
Бино ба иттилои мақомоти Русия, маҳбусони фирорӣ, зодагони кишварҳои Осиёи Марказӣ мебошанд. Ба навиштаи расонаҳои русӣ, яке аз маҳбусон шаҳрванди Тоҷикистон ва дигарон зодаҳои Узбекистон ҳастанд.
Саҳифаи “Маш" дар Телеграм, акс ва маълумоти шаҳрванди фирории Тоҷикистонро нашр кардааст, ки ӯро пайдо кардаанд. Ин нафар Даврон Ҷабборов, сокини 27-солаи вилояти Хатлон мебошад. Ба қавли манбаъ, ӯ соли 2022 бо иттиҳоми таҷовуз ва авбошӣ ба 9 сол зиндон маҳкум шудааст. Назари худаш ва пайвандонаш ба ҳукм ва ҳамчунин фирори ӯ маълум нест.
Расонаҳои Русия, аз ҷумла саҳифаи “Маш" ва "Baza" навиштаанд, маҳбусон таавассути нақбе фирор кардаанд, ки ним сол ба кандани он машғул буданд. Ду нафарро дар вилояти Тамбов ва се 3 нафари дигарро дар наздикиҳои зиндон боздошт намуданд. Бино ба иттилои мақомоти маҳаллӣ, аввал сокинон кулоҳҳои маҳбусонро пайдо карда, дертар пулис худи онҳоро дастгир кардааст.
Маҳбустон мехостанд марзро убур карда, ба кишварҳои худ баргарданд. Вазорати Корҳои дохилии Русия аз лаҳзаи пурсиши яке аз маҳбусон нашр кардааст, ки дар он вай мегӯяд, “ният доштем, ки ба хона равем.”
Дар робита ба ин қазия Кумитаи тафтишотии Русия нисбати кормандони зиндон бо иттиҳоми хунукназарӣ парвандаи ҷиноятӣ боз кардааст.
Ҳадди ақал ду маҳбуси фирорӣ дар бозпурсиҳои аввал гуфтанд, мехостанд аз тариқи Қазоқистон ба Узбекистон раванд.
Нашрияи «Коммерсант» менависад, зиндониёни фирорӣ бо гуноҳи таҷовуз ба номус ва қочоқи маводи мухаддир адои ҷазо мекарданд. Яке аз онҳо фақат ним сол дар зиндон будааст.
"Ӯро бо банд нафасгир кардаанд." Куштори як ҷавон дар Конибодом
Як ҷавони 21-сола дар шароити мармуз ё норӯшан дар шаҳри Конибодом кушта шудааст. Амрулло Боймирзоев, сокини ноҳияи Мастчоҳ, дар коргоҳи тоза кардани пахта кор мекард. Ҳодиса шаби 22 ба 23-юми октябр дар ҷамоати "Патар"-и шаҳри Конибодом рух додааст.
Як манбаи огоҳ аз қазия рӯзи 24-уми октябр ба Радиои Озодӣ гуфт, Боймирзоев дар ҷойи кораш мехобид ва шахсони ношинос шабона ӯро куштаанд.
"Тафтиш нишон додааст, ки ӯро бо банд нафасгир кардаанд. Амрулло 20 рӯз пеш соҳиби фарзанд шуда, ӯро ба серӣ надида буд," - гуфт ин манбаъ.
Мақомот қазияро то ҳол шарҳ надодаанд ва сабабҳои куштори ҷавон феълан маълум нест.
Амрулло Боймирзоев, писари Нарзулло Боймирзоев, мудири идораи кишоварзии ноҳияи Мастчоҳ буд. Ҷасади ӯро рӯзи 24-уми октябр дар зодгоҳаш, ҷамоати Оббурдони ноҳияи Мастчоҳ, дафн карданд.
Ин ягона куштори норӯшан дар шаҳри Конибодом нест. Баъд аз моҳи апрели имсол дар бораи кушта шудани аъзои камаш панҷ оила дар шаҳри Конибодом гузориш расид. Ин ҳодисаҳо нигарониҳоро ба миён оварданд, зеро ба гуфтаи сокинони шаҳр шахсони ношинос шабона бо ниқоб дар кӯчаҳо мегаштанд.
Абдусалом Тухтасунзода, раиси шаҳри Конибодом, моҳи август аз боздошти як гумонзад дар пайванд ба ин кушторҳо хабар дод. Аммо на раиси шаҳр ва на дигар мақомот дар ин бора ҷузъиёт намедиҳанд.
Тасодуфи нақлиётии як маъмури милиса дар Кӯлоб. Ду кас ҷон бохтааст
Як маъмури милисаро дар шаҳри Кӯлоб ҳамчун сабабгори тасодуфи нақлиётие боздошт кардаанд, ки дар натиҷаи он ду нафар ба ҳалокат расид.
Орзу Ҷононов ба он муттаҳам аст, ки шоми 15-уми октябри имсол ҳангоми ҳаракат бо суръати баланд идораи мошинро аз даст дода, се нафарро дар пиёдароҳ задааст.
Баҳодур Ҷалилови 35-сола дар ҷойи ҳодиса ҷон бохта, Ҷаҳонгир Шерафганзодаи 31-сола дар бемористон фавтид. Сиёвуш Холматови 28-сола дар бемористон муолиҷа мегирад.
Ду манбаи огоҳ дар Додситонӣ ва Раёсати корҳои дохилии Кӯлоб рӯзи 23-юми октябр гуфтанд, ки ҳодиса дар наздикии "Боғи Хуталон" рух дод. Ба гуфтаи мусоҳибони мо, Орзу Ҷононов ҳангоми ронандагӣ "маст буда", мошини "Ҳундай-Аванти"-ро бо суръати бештар аз сад километр дар як соат рондааст, ки мухолифи қоидаҳои ҳаракат дар шаҳр аст.
"Мошин ба дарахт ва симчӯб бархӯрда, ба пиёдароҳ рафтааст. Ҳамон вақт Баҳодур Ҷалилов, Ҷаҳонгир Шерафганзода ва Сиёвуш Холматов аз кор баромада, ба хона мерафтанд. Мошин онҳоро пахш кардааст,” -- гуфт як манбаи Радиои Озодӣ.
Манбаъҳо гуфтанд, ки Орзу Ҷононов осеб надидааст. Абдулло Ҳакимови 31-сола, ки дар канори ӯ нишаста буд, маҷруҳ шуда, дар бемористон бистарист.
Хабарнигори Радиои Озодӣ рӯзи 22-юми октябр талош кард, ки бо хонаводаи фавтидаҳо суҳбат кунад, аммо онҳо нахостанд дар назди дурбин гап зананд. Бузургони ин хонаводаҳоро рӯзи 22-юми октябр ба Додситонии шаҳри Кӯлоб даъват кардаанд.
Пайвандони Ҷаҳонгир Шерафганзода, яке аз фавтидагон, ба Радиои Озодӣ гуфтанд, ӯ панҷ моҳ пеш оиладор шуда буд. Ин ҳамсуҳбати мо гуфт, аз ҷараёни тафтишот феълан шикоят надоранд.
Ҳамсоягони фавтидаҳо дар суҳбатҳои хусусӣ гуфтанд, ки аз Баҳодур Ҷалилов се фарзанд ятим мондааст. Яке аз наздикони Баҳодур Ҷалилов ба Радиои Озодӣ гуфт, чанд моҳ пеш бародари ӯ фавтида буд ва Баҳодур ягона писари хонадон ба ҳисоб мерафт.
Ба зидди корманди милиса Орзу Ҷононов бо иттиҳоми вайрон кардани қоидаҳои ҳаракат дар роҳ, ки боис ба марги одамон шудааст, парванда боз кардаанд. Моддаи 212-и Кодекси ҷиноии Тоҷикистон барои ин иттиҳом аз аз 10 то 15 сол зиндонро пешбинӣ мекунад.
Гузориши видеоиро дар ин ҷо бинед:
Бори аввал нест, ки кормандони милиса дар Кӯлоб бо риоят накардани қоидаҳои ҳаракат дар роҳ сабаби марги раҳгузарон мешаванд.
Рустам Нозимзода, афсари Бозрасии Давлатии Автомобилӣ (ГАИ), соли 2023 дар як садама сабаби марги сокини 83-солаи ноҳияи Шамсиддини Шоҳин шуд. Дар ҳодисаи шабеҳ соли 2018 як ҷавони 15-сола зери чархи мошини Саидмуъмин Исломов, муфаттиши Бозрасии Давлатии Автомоблии шаҳри Кӯлоб монду ҷон дод.
Дар нимаи аввали соли равон дар вилояти Хатлон 122 тасодуфи нақлиётӣ сабт шудааст. 67 нафар дар ин садамаҳо ҷон бохтаанд.
Боздошти сардори ШКД-и Ромит. Фирдавс Кабутов ба чӣ гумонзад аст?
Маъмурони Додситонии кулли Тоҷикистон Фирдавс Кабутов, сардори Шуъбаи милисаи Ромит (минтақае дар шаҳри Ваҳдат)-ро дастгир кардаанд. Ду манбаи Радиои Озодӣ рӯзи 16-уми октябр гуфтанд, ки ӯ ба "таҷовузи духтари ноболиғ" гумонзад аст. Шарҳи расмӣ дастрас нест.
Ба гуфтаи ҳамсуҳбатони Радиои Озодӣ, дастури боздошти Фирдавс Кабутов дар ҳафтаи аввали моҳи октябр содир шудааст. "Ӯ ҳоло дар Боздоштгоҳ аст ва нисбаташ бо гумони “таҷовузи такрорӣ нисбат ба духтари ноболиғ” (моддаи 138, қисми 2, банди “д”-и Кодекси ҷиноӣ) парванда боз шудааст,” -- гуфт яке аз манбаъҳои Радиои Озодӣ.
Вай афзуд, “духтар 17-сола аст, аммо ба додситонӣ шикоят кардааст, ки Фирдавс Кабутов ӯро бо таҳдид аз 16-солагӣ таҷовуз мекард. Ҳодиса дар шаҳри Душанбе шудааст.”
Яке аз пайвандони дури Фирдавс Кабутов, ки нахост аз ӯ ном барем, ба Радиои Озодӣ гуфт, ӯро “пешпо” додаанд. Ба қавли ӯ, “духтар бо хоҳиши худаш бо ӯ тамос дошта, синни воқеияшро пинҳон доштааст.” Ин нафар иддао кард, ки гуё духтар аз Кабутов пул хоста, бо шунидани ҷавоби рад ба зидди ӯ ба додситонӣ шикоят кардааст.
Назари духтар ва наздиконаш дастрас нест, вале афроде, ки аз қазия хабар доранд, мегӯянд, ҷабрдида ба додситонӣ гуфтааст, беш аз як сол Кабутов ӯро тарсондааст, то ба касе шикоят накунад.
“Яке аз наздикони духтар аз воқеа огоҳ шуда, ба додситонӣ хабар додааст. Додситонӣ Кабутовро барои суҳбат даъват кардааст, вале ӯ мегӯяд, то вазир иҷозат надиҳад, ба ҳеч куҷо намеравад. Баъдан боздошт мешавад,” -- гуфт ҳамсуҳбати Радиои Озодӣ.
Дар Вазорати корҳои дохилии Тоҷикистон ҳодисаро шарҳ надода, вале гуфтанд, ки Фирдавс Кабутов аз мансаб сабукдӯш шудааст.
Шуъбаи умури дохилӣ дар Ромит, ки Фирдавс Кабутов сардори он буд, соли 2015 боз шуда, даҳҳо корманд дорад.
Дар сурати исбот шудани иттиҳом, ба сардори ҳамакнун собиқи Шуъбаи пулис дар Ромит аз ҳафт то 25 сол зиндон таҳдид мекунад.
Солҳои охир хабарҳо аз озори ҷинсии ноболиғон бештар расонаӣ мешаванд. Порлумони Тоҷикистон моҳи ноябри соли 2023 тағйиротеро ба Кодекси ҷиноӣ қабул кард, ки тибқи он ҷазо барои озори ҷинсии ноболиғон сахттар шудааст.
"Ҳамаро ваҳшат фаро гирифтааст." Мусибати ҷанг дар Ғазза ва Лубнон
Зарифа Абу Таъмия, сокини шаҳри Хон Юнуси Ғазза, дар мотами наздиконаш нишастааст. Исроил рӯзи 14-уми октябр ба хонаи онҳо бомба андохт. Худаш зинда монд, ҷияну пайвандони дигараш кушта шуданд.
Наздикони Зарифа аз ҷумлаи 100 нафаре ҳастанд, ки рӯзи 14-уми октябр ба гуфтаи мақомоти тандурустии "Ҳамос" (Амрико ва Иттиҳоди Аврупо созмони террористӣ медонанд) дар ҳамлаҳои Исроил дар Ғазза кушта шуданд. Созмони Милал гуфт, дар ин рӯз дар ҳамлаи Исроил 10 зану кӯдаке кушта шуд, ки дар навбати нон буданд.
Мисли ин зан бисёриҳо дар Ғазза дар сӯг нишастаанд. Касе намедонад, ки зери бомбаборон чӣ қадар зинда мемонад.
Зарифа Абу Таъмия, сокини Ғазза, гуфт, "онҳо ба мо ягон огоҳӣ надоданд. Ҳамаи мо хоб будем. Вақте бедор шудам, ки одамони зиёд болои сарам буданд ва мепурсиданд, ки “зиндаӣ”? Ман хестаму Монаро суроғ кардам, ки бо ман дар як хона хоб буд. Ҷустам, вале наёфтам. Ҳамсари бародарам ҳам занг зад, ки кӯдаконро дар ҳеч ҷой наёфтааст."
Исроил ҷангҷӯёни “Ҳамос”-ро муттаҳам мекунад, ки мардумро чун сипари зинда истифода мекунад. Яъне, дар хонаҳои сокинону мактабу шифохонаҳо пинҳон мешаванду меҷанганд.
Як сол боз маросими ҷанозаи дастҷамъӣ инҷо маъмулӣ шудааст. Созмони Милали Муттаҳид мегӯяд, ҳеч ҷойи Ғазза амн нест. Дар хобу бедорӣ, дар интизори обу нон, дар мактабу беморхона ва ҳатто дар паноҳгоҳи оворагон марг ба суроғашон меояд.
Исроил мегӯяд, “Ҳамос”-ро нобуд карданист, ки соле пеш 1200 нафар исроилиро кушт ва беш аз 200 нафарро гаравгон гирифт. Аз замони ҳамлаҳои Исроил ба Ғазза (аз моҳи октябри соли 2023 то ин дам) беш аз 42 ҳазор фаластинӣ кушта шудаанд.
Нерӯҳои Исроил пас аз чанд рӯз “танаффус” ҳамлаҳоро ба зидди “Ҳизбуллоҳ”-и Лубнон, ки ҳам созмони ҷангҷӯ асту ҳам ҳзизби сиёсӣ, аз сар гирифт. Сокинони Бейрут метарсанд, ки сарнавишти Ғазза дар инҷо такрор мешавад.
Самир Шараф, сокини Бейрут, гуфт: “Мо ҳама дар як вазъият ҳастем. Вазъ дар кишвар одӣ нест ва касе намедонад, ки фардо чӣ хоҳад шуд. Ҳар касеро пурсӣ, мегӯяд, намедонам чӣ мешавад. Ҳамаро ваҳшату тарс фаро гирифтааст ва ояндаи номаълум.”
Исроил мегӯяд, бо “Ҳизбуллоҳ”-и таҳти ҳимоти Эрон меҷангад. Ин гурӯҳ, ки ҷануби Лубнонро назорат мекунад, бо пуштибонӣ аз фаластиниён Исроилро мушакборон мекунад.
Созмони Милали Муттаҳид мегӯяд, дар ҳамлаи Исроил ба Ғазза ва Лубнон бештар одамони бегуноҳ кушта шудаанд. Исроил мегӯяд, тамоми талошро мекунад, то ғайринизомиён осеб набинанд. Шумори кушташудаҳо дар Лубнон дар як моҳи охир аз ду ҳазор гузашт.
Гузориши видеоӣ дар инҷост:
"Фақат мегуфтанд, хун биёред." Сабаби марги Мижгонаи 27-сола чист?
Хонаводаи Нуровҳо дар шаҳри Ваҳдат иддао доранд, ки духтари ягонаашон – Мижгона Нуроваи 27-сола – "дар пайи хунукназарӣ ва иштибоҳи табибон" баъд аз таваллуди кӯдак дар бемористон ҷон бохтааст. Пизишкон мегӯянд, зан бемории музмин дошт.
Даъвои наздикон
Мижгона Нурова рӯзи 7-уми октябри имсол, баъд аз бист рӯзи зоймон, фавтидааст. Тифли ӯ ҳамагӣ чанд соат умр дид.
Шарофат Нурова, аммаи Мижгона, рӯзи 9-уми октябр ба Радиои Озодӣ гуфт, пизишкони таваллудхонаи шаҳри Ваҳдат шаби 19-уми сентябр "ба хато роҳ доданд", ки гуё дар ниҳоят боис ба фавти Мижгона ва кӯдакаш шудааст.
"Бачадонро мекафонанд, хунравӣ мешавад. Аз як тараф кӯдак "вазнин" шуда фавтид ва аз тарафи дигар духтарро барои ҷарроҳӣ дароварданд. Ҳангоми ҷарроҳии бачадон пешобдонро “заданд”, - изҳор дошт Шарофат Нурова.
Ӯ ҳамзамон иддао дорад, ки бародарзодааш бе ризояти наздикон “чанд бор” ҷарроҳӣ шуда, табибон шарҳ надодаанд, ки чаро чунин карданд. “Фақат мегуфтанд, ки хун биёред, плазма биёред”, - афзуд вай.
Посухи пизишк
Пизишкони Бемористони марказии шаҳри Ваҳдат ин иддаоро рад мекунанд. Фарангис Одинаева, табиби занон дар бемористони шаҳри Ваҳдат, 9-уми октябр ба Радиои Озодӣ гуфт, Мижгона танҳо ду бор бо ризоияти хатии наздикон ҷарроҳӣ шудааст.
“Мо ду ҷарроҳӣ гузаронидем. Бори аввал экстирпатсияи бачадон гузарондем, бори дувум барои набудани пешоб нефростомаи гурдаҳо гузошта шуд. Зан дар 14-солагӣ ҷарроҳии гурда шудааст. Дар гурдаи тарафи росташ пучшавӣ мушоҳида мешуд”, - афзуд Одинаева.
Фотима Меликова, хушдомани Мижгона, табибонро ба он айбдор кард, ки гуё бо вуҷуди дар ҳолати вазнин будани келину набераи навзодаш аз ӯ пул талаб карданд: “Гуфт, холаҷон духтар таваллуд кард. Ба ин фаррош 50 сомонӣ, ба худам 200 сомонӣ ва ба ин зан 300 сомонӣ деҳ”.
Шодигул Ҷонмадова, момодояе, ки гуфта мешавад шаби 19-уми сентябр дар таваллудхонаи шаҳри Ваҳдат навбатдор буд, 9-уми октябр дар суҳбати телефонӣ бо Радиои Озодӣ гуфт, аз касе пул талаб накардааст. Баръакс, иддао дорад, ки барои табобати Мижгона 1400 сомонӣ ёрӣ кард.
“300 сомонӣ дар дасти духтур худашон доданд, ки гиреду тақсим кунед. Ман ба Худо, пул нагуфтаам. Барои чӣ пул гӯям?” - изҳор дошт ӯ.
Мунтазири натиҷаи ташхис
Наздикони Мижгона нисбат ба табибон ба мақомоти қудратии шаҳри Ваҳдат шикоят карданд ва ҳоло натиҷаи ташхиси тиббиву додгоҳиро мунтазиранд.
Дар беморхонаи марказии шаҳри Ваҳдат сабаби эҳтимолии марги Мижгонаву кӯдакашро дар бемориҳои музмини модар ва бо таъхир овардан ба беморхона мебинанд.
“Тифли аз муҳлат гузашта бо нуқси модарзодӣ, яъне астити шикам ва нуқси дил таваллуд шуд. Дигар нуқсонро духтури неонатолог тасдиқ мекунад. Аз гапҳояш бармеояд, зан то ба ҳадде камхун будааст, ки роҳ гашта наметавонистааст. То ба ҳамин ҳолат овардаанд. Ягон маротиба дору нагирифта будаанд”, - мегӯяд Одинаева.
Фавти модарон ҳангоми таваллуд дар Тоҷикистон одатан эълом карда намешавад. Созмони Ҷаҳонии Тандурустӣ ду сол пеш дар як гузориш навишт, ки дар Тоҷикистон аз миёни ҳар 100 ҳазор модар ҳангоми таваллуд 24 зан мефавтад. Масъулони Раёсати тандурустии вилояти Хатлон ҳам соли 2023 дар як нишасти хабарӣ гуфта буданд, ки дар як соли охир дар вилоят 24 марвиди марги занони ҳомила ҳангоми таваллуд сабт шудааст.
Наздикони фавтидаҳо дар бештари маврид пизишконро гунаҳкор мекунанд, вале табибон дар навбати худ мегӯянд, ба онҳо дер муроҷит шудааст ё давраи ҳомиладорӣ дуруст пушти сар нашудааст. Яке аз сабабҳои марги занон ҳангоми таваллуд камхунӣ ва норасоии ғизои солим гуфта мешавад.
Видеоро дар ин ҷо бинед:
"Аз гулӯям дошту ба девор пахш кард." Дар мактаби шаҳри Ваҳдат чӣ гузашт?
Масъулони Вазорати маориф ва илми Тоҷикистон гуфтанд, ки хабари дар мактаб латукӯб шудани як омӯзгорро дар шаҳри Ваҳдат таҳқиқ доранд. Акси омӯзгори ҷавон бо чеҳраи осебдида дар шабакаҳои иҷтимоӣ хашми корбарони зиёдро барангехт. Хабарнигорони мо ӯро пайдо карданд ва моҷароро аз худаш пурсиданд.
"Дод задам, ки ягон касро даъват кунед"
Файзихон Раҷабова, омӯзгори мактаби рақами 8 дар шаҳри Ваҳдат, иддао дорад, ки аз сӯйи модари як хонанда латукӯб шуда, ба ин сабаб дар беморхона бистарист. Тарафи дигари баҳс мегӯяд, дар ин моҷаро қурбонӣ ҳаст, на гунаҳкор.
"Даромад, аз ҷоям хеста гуфтам, ки исто. Баромаданӣ будам, як шапалоқ заду аз гулӯям қапид ва ба девор зер карда, гуфт, туро мекушам. Тела кардам, нашуд, зӯрам нарасид. Дод задам, ки рафта ягон касро даъват кунед. Талабаҳо рафта кадомеро оварданд," – нақл кард омӯзгор Файзихон Раҷабова.
Ӯ мегӯяд, ин ҷанҷол баъд аз он сар задааст, ки вай аз хонанда хост, ба дарс халал нарасонад. Фирӯза Сармисоқова, модари хонанда, эътироф кард, ки бо муаллима даст ба гиребон шуд, вале мегӯяд, ӯ ва духтараш дар ин ҳодиса гунаҳкор нестанд. Худаш нахост дар назди дурбин гап занад.
"Дар вақти дарси химия (кимиё) аз таърих дарс додааст. Духтарам ҷавоб надодааст, дар рӯзнома баҳои ду мондааст. Духтарам пурсидаст, чаро баҳои ду мондӣ, муаллимаҷон? Гуфтааст, хуб кардам, лаънатиро лаънатӣ мегӯянд. Рав очаатро биёр, ман тарбияаш диҳам," – иддао кард Фирӯза Сармисоқова.
"Бо ҷадвали оҳанинаш "дарси ибрат" додааст"
Омӯзгор сабаби моҷароро ба таври дигар шарҳ дод: "Ҳангоми дарс як талаба бо ҳамроҳаш гап зад. Гуфтам, “хап кун, духтар. Як соат аст, ки нигоҳ дорам, гап зада истодаӣ." Баъд гуфт, "э, шумо, муаллимаҳо аз худ гузаронидед”. Ман гуфтам, ту кӣ ҳастӣ? Аз куҷо омадӣ? Як ҳамсинфаш гуфт, аз мактаби 68 омадааст. Гирифта, ба утоқи мудир бурданӣ будам. Гуфт, рафта ба модарам мегӯям."
Модари хонанда эътироф мекунад, ки ба мактаб омад, то муаллимаро "ҷазо" бидиҳад: "Вай чӣ ҳақ дорад, ки ин гапҳоро нисбат ба фарзанди ман мегӯяд? Бар замми ин корҳо ба тахтапушти духтарам зада, бо ҷадвали оҳанинаш “дарси ибрат” додааст. Ман ба сараш омадам, то пурсам, ки чӣ воқеа шуд. Бо ҳамон ҷадвали оҳанинаш маро низ тарбия доданӣ буд. Зад. Ман гуфта наметавонам, ки чӣ ҳақ дорӣ ҳам маро мезанӣ ва ҳам фарзандамро?"
Шикояти омӯзгор рӯзи 6-уми октябр дар шабакаҳои иҷтимоӣ нашр шуд ва вокунишҳои зиёде дар пай дошт. Ду омӯзгор ба Радиои Озодӣ муроҷиат карданд, ки аз ҳуқуқи ҳамкасбашон ҳимоят шавад.
Вазорати маориф ва илми Тоҷикистон гуфт, воқеаро таҳқиқ мекунад ва дар таҷрибаи чорсолаи Файзихон Раҷабова ягон арзу шикоят нисбат ба ӯ набудааст. Дар ин вокуниш вазорат бар пояи баёноти худи хонанда ва ҳамсинфонаш хабар додааст, ки омӯзгор Файзихон Раҷабова нисбат ба хонанда калимаи “лаънатӣ”-ро истифода кард.
Мо омӯзгорро дар бемористон дидем. Дар нимаи мусоҳиба Фирӯз Гадоев, сардухтури беморхона, онро қатъ кард. Баъди ин, Файзихон Раҷабова аз идомаи суҳбат худдорӣ намуд.
Масрур Қодиров, мудири мактаби рақами 8-и шаҳри Ваҳдат низ аз шарҳи қазия худдорӣ кард. Бино бар навиштаи як омӯзгор, раёсати маориф пештар қазияро баррасӣ карда, ба муаллима "Сипоснома" додааст.
Ба Радиои Озодӣ гуфтанд, ки таҳқиқи ҳодисаро Шуъбаи корҳои дохилии шаҳри Ваҳдат баррасӣ дорад ва “мехоҳанд, онро байни худ ҳал кунанд”.
Видеоро дар ин ҷо бинед:
Муфтии Тоҷикистон баъди ду ҳафтаи ҳамла ба масҷид омад
Саидмукаррам Абдулқодирзода, раиси Шӯрои уламои Тоҷикистон баъди ду ҳафтаи ҳамла ба ӯ, дар маҳзари ом зоҳир шуд. Рӯзи 11-уми сентябр як ҷавон дар масҷид ба Абдулқодирзода ҳамла кард ва баъди он муфтии Тоҷикистонро дигар надиданд.
Дар наворе, ки Маркази исломии Тоҷикистон дар Ютуб пахш кардааст, дида мешавад, ки муфтӣ рӯзи ҷумъаи 27-уми сентябр дар намози ҷумъа ширкат дорад.
Дар навор дар пешонии Абдулқодирзода осори захм дида мешавад. Манобеи Радиои Озодӣ як рӯз баъд аз ҳамла ба раиси Маркази исломӣ гуфтанд, ҷавоне бо корд пешонии ӯро захмӣ кардааст.
Худи Саидмукаррам Абдулқодирзода дар ин суҳбаташ мегӯяд, сари кор набуд, аммо барои ҷанозаи Абдушариф Боқизода, муҳаққиқи улуми исломӣ ба масҷид омадааст. Муфтӣ дар ин суҳбаташ аз минбари масҷид, дар мавзӯи “тақдир, мусибат ва дӯсти хуб” суҳбат кард, аммо дар бораи ончӣ ба сараш омад, чизе нагуфт.
Вазорати корҳои дохилии Тоҷикистон ҳамла ба муфтиро авбошӣ номид, аммо дар бораи ангезаи ҳамлавар тафсилот надод. То имрӯз маълум нест, ки ҷавони 21-сола аз шаҳри Норак бо кадом сабаб ба Саидмукаррам Абдулқодирзода ҳамла кардааст.
Абдулқодирзода 61 сол дорад ва 14 соли охир раиси Шӯрои уламои Маркази исломӣ, ягона ниҳоди содиркунандаи фатво дар Тоҷикистон, аст.
Ӯ дар тӯли кораш дар ин мақом, ки зоҳиран ҷамъиятӣ, вале зери назорату итоати дастгоҳҳои давлатист, борҳо аз минбари масҷид алайҳи гурӯҳҳои ифротӣ сухан ва ба ҳимоят аз ҳукумати Эмомалӣ Раҳмон даъват кардааст.
Мухолифон вай ва ниҳоди зери раҳбарияшро барои сукут дар баробари мушкили диндорон, аз ҷумла ташкили масҷидҳову пӯшиши мазҳабӣ ва гузоштани ришу аз минбарҳо дур кардани рӯҳониёни шинохта танқид карда, баъзе аз гурӯҳҳои ифротгаро ба воситаи интернет ба ӯ таҳдид намудаанд.
"Ҳеч кас худро амн эҳсос намекунад, дар берун мехобем"
Ҳамлаҳои ҳавоӣ ва амалиёти маҳдуди заминии Исроил ба зидди гурӯҳи "Ҳизбуллоҳ" дар Лубнон тақрибан як миллион сокини осоиштаро дар ин кишвари Ховари Миёна овора кардааст.
"Ҳизбуллоҳ" як гурӯҳи ҷангҷӯ ва ҳизби сиёсист, ки аз пуштибонии Эрон бархӯрдор аст ва дар порлумони Лубнон намоянда дорад. Амрико онро созмони террористӣ медонад. Иттиҳоди Аврупо танҳо шохаи низомии онро ба феҳристи сиёҳ ворид кардааст.
Маҳмуд бо ҳамсар ва писари дусолааш пас аз зарар дидани хонаашон аз шаҳри Ғозия ба пойтахт, шаҳри Бейрут, паноҳ бурдаанд. "Мо ба инҷо омадем, зеро фикр мекардем, ки шаҳр амнтар аст. Дар ин ҷо дар соҳил хобем," – гуфт ӯ.
Ҳукумати Лубнон мегӯяд, аз аввали ҳамлаҳои ҳавоии Исроил дар рӯзи 23-юми сентябр тақрибан як миллиону дусад ҳазор нафар овора шуданд. Ин панҷяки аҳолии Лубнон аст.
Мактабу донишгоҳ, масҷид ва варзишгоҳҳоро дар Бейрут ба паноҳгоҳи оворагон табдил додаанд. Бо вуҷуди ин, ҳазорон нафар ҷой надоранд ва дар соҳилу боғҳо, майдонҳо ва мошинҳо мехобанд.
Маҳмуду аъзои оилааш чаҳор рӯзи охирро дар соҳили Ал-Манора дар Бейрут гузарондаанд. Сокинони маҳаллӣ ба онҳо хӯрок медиҳанд. "Мо намедонем, чӣ кор кунем. Ҳама паноҳгоҳҳо пур шудаанд," -- мегӯяд Маҳмуд.
Ӯ ва хонаводааш аз он тарс доранд, ки эҳтимол ба зудӣ ба ҷойи дигар кӯчонда шаванд. Бейрут тақрибан 2,5 миллион аҳолӣ дорад ва шоҳиди ҳамлаҳои ҳавоии Исроил будааст. "Мо дар ваҳшат ҳастем. Ҳар рӯз бомбаҳо наздиктар меафтанд. Намедонем, ки минбаъд ба куҷо равем," – гуфт Маҳмуд.
Ҳатто дар Бейрут ҳазорон нафар маҷбур шудаанд, ки хонаҳои худро тарк кунанд, зеро ҳавопаймоҳои Исроил ба қисматҳои ҷанубии шаҳр зарба мезананд. Дар миёни оворагон Мария, корманди бонк, низ ҳаст.
Ин зани 27-сола мегӯяд, "ҳафтаи гузашта, пас аз ҳамлаи ҳавоӣ ману модарам ва хоҳарам аз хона гурехтем. Ҳоло дар гӯшаи дигари шаҳр дар манзили хешовандон ҳастем. Ҳеч кас худро амн ҳис намекунад."
Биноҳои истиқоматӣ дар минтақаҳои ҷанубии Бейрут зич сохта шудаанд ва як такягоҳи "Ҳизбуллоҳ" мебошанд (Иёлоти Муттаҳида онро созмони террористӣ медонад, Иттиҳоди Аврупо танҳо ҷиноҳи низомии онро ба рӯйхати сиёҳ ворид кардааст). Ҳоло кӯчаҳои холӣ мондаасту биноҳои бекасу хароб.
Манал, модари ду фарзанд, ҳанӯз аз хонааш дар маркази Бейрут ба ҷое нарафтааст, аммо мегӯяд, "ҳар шаб бори худро ҷамъ мекунем. Садои таркиш шунида мешавад. Чунин ба назар мерасад, ки замин меларзад."
Ин зан гуфт, баъзе аз дӯстон ва хешовандони ӯ барои амнияти худ ба кӯҳҳои болои Бейрут гурехтаанд. Ӯ шоҳиди ҷанги Исроил бо “Ҳизбуллоҳ” дар соли 2006 буд. Даргирие, ки дар пайи рабуда шудани ду сарбози исроилӣ аз сӯйи гурӯҳи “Ҳизбуллоҳ” оғоз ёфт ва 34 рӯз идома кард.
"Ман пештар ҷангро аз сар гузаронидаам, аммо ҳоло ҳама чиз дигар аст. Ҷои бехатар нест. Тамоми кишвар дар муҳосира қарор дорад," -- гуфт Манал.
Исроил хабар дод, ки Эрон онро мушакборон кардааст
Эрон рӯзи 1-уми октябр бо мавҷе аз мушакҳои болдор ба шаҳрҳои Исроил зарба зад. Бонги хатар дар саросари Исроил ба садо даромад ва ба сокинон дастур доданд, ки ба паноҳгоҳ раванд.
Вазорати дифои Исроил ин ҳамларо тасдиқ кард ва хабаргузории расмии Эрон гуфт, даҳҳо мушак ба Исроил партоб шудааст.
Президенти Иёлоти Муттаҳида Ҷо Байден ба нерӯҳи мусаллаҳи кишвараш амр дод, дар роҳгирӣ аз мушакҳои Эрон ба Исроил кӯмак кунанд. Мақомоти амрикоӣ мегӯянд, Байден ва муовини ӯ Камола Ҳаррис вазъиятро дар Ховари Миёна зери назар доранд.
Хабаргузориҳои ҷаҳонӣ, аз ҷумла “Ройтерс”, “Ассошиэйтед пресс”, телевизионҳои BBC ва CNN хабари партоби мушак аз Эрон ба Исроилро нашр карданд. Исроил эълон кард, ки пас аз як мавҷи мушакҳо дигар хатаре ба мардумаш таҳдид намекунад.
Қаблан Вашингтон ва Тел-Авив ба Эрон ҳушдор доданд, ки ҳамлаи мушакӣ ба Исроил “пайомадҳои сангин” хоҳад дошт.
Ҳамлаи Эрон дар ҳоле сурат мегирад, ки артиши Исроил субҳи 1-уми октябр аз гузарондани “амалиёти маҳдуди заминӣ” дар Лубнон хабар дод. Исроил гуфт, ин амалиёт барои аз байн бурдани зербиноҳои “Ҳизбуллоҳ” аст. Амрико ва Исроил “Ҳизбуллоҳ”-ро гурӯҳи террористӣ медонанд. Иттиҳоди Аврупо танҳо қаноти низомии “Ҳизбуллоҳ”-ро ба рӯйхати сиёҳ ворид кардааст.
Эрон гуфта буд, ки интиқоми ҳамлаҳои ҳавоии ахири Исроилро хоҳад ситонд, ки дар натиҷаи онҳо раҳбарони аршади ҳампаймонаш Ҳизбуллоҳи Лубнон, аз ҷумла Ҳасан Насруллоҳ, раиси ин гурӯҳ кушта шудаанд.
АКСҲОИ БЕШТАРРО ИНҶО БИНЕД:
Ҳамлаи мушакии Эрон ба Исроил
Эрон моҳи апрели имсол низ бо даҳҳо мушак ва паҳпод ба Исроил ҳамла карда буд. Аммо мақомоти Исроил гуфтанд, аксари ин мушакҳо дар ҳаво нобуд шуданд.
Фармондеҳи баландпояи "Ҳизбуллоҳ" кушта шуд. Дар бораи Иброҳим Ақил чӣ медонем?
Артиши Исроил рӯзи 20-уми сентябр эълом кард, ки дар ҳамлаи ҳавоӣ дар Зоҳия, ҷануби пойтахти Лубнон, Иброҳим Ақил – шахси шумораи дуи “Ҳизбуллоҳ” – кушта шуд. Ин гурӯҳ зери ҳимояти Эрон аст. Амрико созмони террористӣ медонад.
Иброҳим Ақил, машҳур бо номи “Басим Таҳсин”, яке аз ҳашт узви “Шӯрои ҷиҳод”, ниҳоди олии низомии “Ҳизбуллоҳ”-и Лубнон; фармондеҳи амалиёти вижаи ин гурӯҳ ва сарпарасти дастаи “Ризвон” буд. “Ризвон” лақаби Имод Муғния, аз фармондеҳони пешини “Ҳизбуллоҳ” аст. Вай ин гурӯҳи вижаро бо ёрии Қосим Сулаймонӣ, фармондеҳи вақти нерӯҳои “Қудс”-и Эрон, омода кардааст.
Ақил дар даҳаи 1980 узви гурӯҳи “Ҷиҳоди исломӣ”, яке аз созмонҳои вобаста ба “Ҳизбуллоҳ” ба шумор мерафт. Ин гурӯҳ масъулияти таркишро дар моҳи апрели соли 1983 дар бинои сафорати Амрико дар Бейрут бар дӯш гирифт. Дар ин таркиш 63 нафар кушта шуданд.
Гурӯҳ ҳамчунин масъулияти бомбаборони пойгоҳи нерӯҳои дарёии Амрикоро дар Бейрут дар моҳи октябри соли 1983 пазируфт. Дар он ҳодиса 241 сарбози амрикоӣ ҷон бохтанд.
Ба гузориши торнамои Вазорати корҳои хориҷии Амрико, Иброҳим Ақил ҳамчунин сардори амалиёти гаравгонгирии шаҳрвандони ИМА ва Олмон дар Лубнон дар солҳои 80-ум буд.
Департаменти давлатӣ номи Иброҳим Ақилро аз 21-уми июли соли 2015 дар рӯйхати шахсони таҳти ҷустуҷӯ ва аз 19-уми сентябри соли 2019 дар рӯйхати “террористон” ҷой додааст. Рӯзи 18-уми апрели соли 2023 ба муносибати 40-умин солгарди бомбгузорӣ дар сафорати Амрико дар Бейрут, барои маълумот дар бораи макони Иброҳим Ақил ҳафт миллион доллар ҷоиза эълон шуда буд.
Иброҳим Ақил дар моҳи дувоздаҳуми ҷанг дар Ғазза кушта шуд. Гурӯҳи “Ҳизбуллоҳ”-и Лубнон ба хотири ҳимоят аз “Ҳамос”, ки Амрико ва Иттиҳоди Аврупо созмони террористӣ медонанд, вориди ҷанг шуд. Дар ҷараёни он Исроил дар ҳамлаҳои мухталиф даҳҳо фармондеҳи аршад ва миёнаи “Ҳизбуллоҳ”-ро аз байн бурд.
Гурӯҳи "Ҳизбуллоҳ"-и Лубнон 21-уми сентябр гуфт, дар ҳамлаи ҳавоии Исроил ба Бейрут рӯзи ҷумъа як фармондеҳи дигари баландпояаш кушта шудааст. Аз ӯ Аҳмад Маҳмуд Ваҳбӣ ном бурданд. Аҳмад Маҳмуд Ваҳбиро раҳбари амалиёти нерӯҳои "Ризвон" барои мадад ба гурӯҳи "Ҳамос" дар ҳамла ҷануби Исроил медонанд.
Аз он пеш, шоми 30-юми июл, Фуод Шукр, фармондеҳи баландпояи “Ҳизбуллоҳ”-и Лубнон дар Бейрут “аз байн бурда шуд”. Фуод Шукрро “дасти рост” ва мушовири раҳбари “Ҳизбуллоҳ” Ҳасан Насрулло меномиданд, ки тарҳрезӣ ва раҳбарии амалиёти ҳарбиро ба уҳда дошт. Исроил масъулияти куштори Шукрро ба дӯш гирифт.
То чанд рӯз пеш “Ҳизбуллоҳ” кушта шудани беш аз 450 нерӯи худро дар ҳамлаҳои Исроил дар 350 рӯзи гузашта таъйид кард, аммо ҳамзамон гуфт, шумори дақиқи талафотро дар инфиҷори пейҷерҳо ва дастгоҳҳои мухобиротӣ, ки рӯзҳои 17 ва 18-уми сентябр рӯй доданд, фош намекунад. Дар ин таркишҳо ҳазорон узви “Ҳизбуллоҳ” захмӣ шуда, ё чашми худро аз даст додаанд ё маъюби якумрӣ гаштаанд.
Фавти се кӯдак бар асари чаппашавии девор дар Душанбе
Дар пайи чаппа шудани девори атрофи чоҳбун (котлован) дар Душанбе, ки аз ҷониби ширкати "ДСК Тоҷикистон" канда шуда буд, се кӯдак ҷон бохтаанд. Ҳодиса рӯзи 17-уми сентябр дар маҳаллаи Ҳабибулло Назарови пойтахт рӯй дод.
Як корманди ширкати бинокорӣ гуфт, ки девор ба онҳо тааллуқ надорад. Дар Додситонӣ гуфтанд, ки парвандаи ҷиноӣ боз шуда, чанд масъулу кормандони "ДСК Тоҷикистон" дастгир карда шудаанд.
"Назорат кунанд, то..."
Кӯдакони ҷонбохта – Басбигули 4-сола ва Зиёдуллои 10-сола аз як хонавода ва Юсуфи 9-сола аз оилаи дигар буданд, ки дар биноҳои наздик ба маҳалли сохтмон зиндагӣ мекарданд.
Фаришта, модари Басбигулу Зиёдулло, рӯзи 20-уми сентябр ба Радиои Озодӣ гуфт, духтарашро аз зери санги девор бардошт ва аз ҳуш рафт.
"Вақте ба ҳол омадам, маълум гардид, ки писарам низ зери девор монда будааст. Нигоҳ кунанд, то ҷигари модаре ба мисли ман насӯзад, афгор нашавад. Назорат кунанд. Ҳамин қадар сутунҳоро сохтанд. Чӣ мешуд, ки девори боқимондаро низ канда, ками дигар тунука оварда мегузоштанд?" – гуфт ӯ.
Баъзе аз сокинони маҳалла гуфтанд, девор мутааллиқ ба манзиле буд, ки аз тарафи ширкат тахриб шудааст, вале он боқӣ монда, дар қатори тунукаҳои атрофи чоҳбун (котлован) намудор буд.
Шоҳидони ҳодиса боэҳтиёт нақл мекарданд, ки наздик ба девори чаппашуда техникаи ширкати сохтмонӣ кор мекард. "Як духтар дар ҳамин ҷо бозӣ мекардааст. Ду бача тамошо доштаанд. Девор чаппа шуда, санг ба сари духтар задааст," -- нақл кард яке аз шоҳидон, ки нахост номаш бурда шавад.
Масъулони ширкати "ДСК Тоҷикистон" ба тамосҳо барои шарҳи ҳодиса ҷавоб надоданд. Дар маҳалли сохтмон низ касе барои тавзеҳи мавзуъ ҳозир нашуд. Танҳо як корманди сохтмон гуфт, ки деворе, ки чаппа шудааст, ба ширкати онҳо тааллуқ надорад.
Наворро дар инҷо бинед:
"Таҳқиқ идома дорад"
Мақомоти Додситонии ноҳияи Исмоили Сомонӣ гуфтанд, дар пайванд ба ҳодиса парвандаи ҷиноӣ боз шуда, чанде аз кормандони "ДСК Тоҷикистон" боздошт шудаанд. Ба иттилои мақомот, айни замон тафтиши парванда идома дорад.
Дар санадҳои расмие, ки дастраси Радиои Озодӣ шуд, ҶДММ "ДСК Тоҷикистон" дар соли 2014 таъсис ёфта, ба кори бинокорӣ машғул аст. Дар ин санад Муқимҷон Маҳкамов раҳбар ва Зоир Боқиев муассиси ширкат муаррифӣ шудаанд. Дар Додситонӣ посух надоданд, ки оё дар миёни боздоштшудаҳо ин ду нафар низ ҳастанд ё не.
Бо рух додани ин ҳодиса баъзе аз сокинони маҳаллаи ба номи Ҳабибулло Назаров аз он нигаронӣ намуданд, ки дар ҷойи зисташон майдони бозии кӯдакона нест. “Як майдони бозии кӯдакон нест дар инҷо. Кӯдакон ба куҷо рафта бозӣ кунанд?" – гуфт Нигина Иброҳимова, яке аз сокинон.
Ин маҳалла ба ҳудуди ноҳияи Исмоили Сомонии пойтахт дохил мешавад. Рӯзи 19-уми сентябр дар ҳукумати ноҳия аз шарҳи ҳодиса ва таъмини шароит барои бозии кӯдакон худдорӣ карда, ҳамчунин гуфтанд, "суҳбат дар ин бора ба ваколати мо дохил намешавад".
Дар гузашта нақзи меъёрҳои бехатарӣ дар сохтмонҳо ва осеб дидани сокинон борҳо мавриди нигаронӣ қарор гирифтааст. Наздикони баъзе аз ҷабрдидаҳо аз он шикоят мекунанд, ки на ҳамаи ҳодисаҳо пурра таҳқиқ ва на ҳамеша масъулон ҷазо мегиранд.
Намояндагони баъзе аз ниҳодҳои давлатӣ, аз ҷумла Кумитаи сохтмону меъморӣ дар нишастҳои расмии худ аз нақзи меъёрҳои таъмини бехатарӣ дар сохтмонҳо садо баланд кардаанд, вале ин мушкил то ҳол ҳалли худро наёфтааст.
Тибқи иттилои Кумитаи сохтмон ва меъморӣ, дар нимаи аввали соли ҷорӣ дар сохтмонҳои кишвар беш аз 4700 камбуд ёфта, масъулони иншооти сохтмониро наздик ба маблағи 800 ҳазор сомонӣ ҷарима бастанд.
Захмӣ шудани ҳазорон узви "Ҳизбуллоҳ" дар пайи таркиши дастгоҳҳои паёмрасон
Тибқи гузоришҳо аз Лубнон, бар асари таркиши ҳамзамони дастгоҳҳои "пейҷер" ё паёмрасон, дастикам 11 нафар ба ҳалокат расида, ҳудуди чаҳор ҳазор нафар, аз ҷумла, садҳо узви гурӯҳи "Ҳизбуллоҳ", захмӣ шудаанд. Иёлоти Муттаҳида “Ҳизбуллоҳ”-ро созмони террористӣ медонад.
Амрико мегӯяд, дар бораи ин иттифоқ аз қабл огоҳӣ надошт ва дар он дахолате надорад. Гурӯҳи "Ҳизбуллоҳ" Исроилро дар ин кор муттаҳам кард. Мақомоти Исроил гуфтаанд, дар ин бора ибрози назар намекунанд.
Пейҷер як дастгоҳи иртиботии бесим аст, ки дар даҳаи 1980 мавриди истифодаи васеъ қарор дошт, аммо акнун низ дар ҳолатҳои изтирорӣ ё дар маҳалҳое, ки бо шабакаи иртиботӣ монанди телефонҳои ҳамроҳ дастрасӣ надорад, истифода мешавад. Тибқи гузоришҳо, нерӯҳои "Ҳизбуллоҳ" барои мамониат аз шунида шудан ё фош шудани маълумот, аз ин равиши қадимӣ ва сода барои робита истифода мекунанд.
Вазири тандурустии Лубнон шоми 17-уми сентябр эълон кард, ки таркиши паёмрасонҳо боиси кушта шудани 11 нафар ва захмӣ шудани 4 ҳазор тани дигар шуд ва вазъияти дастикам 400 нафар захмӣ вазнин аст.
Фирос Ал-Абяз, вазири тандурустии Лубнон, ҳамчунин гуфт, бисёриҳо аз чеҳра, даст ва шикам осеб дидаанд. Шабакаи "Ал-Ҳадас" (ба Арабистони Саудӣ наздик аст) дар гузориши худ эълон кард, ки аз шумори умумии захмиҳо дар бемористонҳои Лубнон ҳудуди 500 нафар биноии худро аз даст додаанд.
Гурӯҳи "Ҳизбуллоҳ" дар баёнияе Исроилро ба тартиб додани ин ҳамла муттаҳам кард ва гуфт, "аз Исроил ба хотири ин таҷовуз қасос хоҳад гирифт". Тибқи баъзе аз гузоришҳо, писари Ҳасан Фазлуллоҳ, аз раҳбарони пешини "Ҳизбуллоҳ" ва фарзандони шуморе дигар аз аъзои баландпояи "Ҳизбуллоҳ" дар миёни кушташудаҳои ин ҳодиса ҳастанд.
Алӣ Аммор, узви "Ҳизбуллоҳ" дар порлумони Лубнон, низ марги писари худро эълон кард.
Муҷтабо Амонӣ, сафири Эрон дар Бейрут, ҳам дар миёни захмиҳо ҳаст.
Дар пайи ин ҳодиса, артиши Исроил эълон кард, ки дар ҳолати "омодабош" қарор дорад. Артиши Исроил дар баёнияе кӯтоҳ гуфт, ки фармондеҳи кулли артиш ва дигар фармондеҳони баландпояи дифоии ин кишвар шоми сешанбе вазъро баррасӣ кардаанд. Ба гуфтаи мақомоти интизомии Исроил, ба назар мерасад, ки ду тараф ба як "рӯёрӯии калон" наздик мешаванд.
Видео дар инҷост:
"Маводи тарканда дар пейҷерҳои тайванӣ"
Хабаргузории "Рейтерс" ба нақл аз як мақоми баландпояи амниятии Лубнон ва як манбаи огоҳи дигар гузориш дод, ки Созмони ҷосусии Исроил ("Моссад"), аз моҳҳо пеш дохили 5 ҳазор дастгоҳи пейҷер ё паёмрасони сохти Тайван, ки "Ҳизбулоҳ" супориш дода буд, миқдори каме аз моддаи таркандаро ҷобаҷо карда буд.
Ин манбаи амниятии лубнонӣ ба "Рейтерс" гуфтаааст, ки "Ҳизбуллоҳ" панҷ ҳазор дастгоҳи пейҷери сохти Тайванро супориш дода буд, ки ин дастгоҳҳо дар фасли баҳор вориди Лубнон шуданд.
Вай ҳамчунин дар асоси як акс, модели ин пейҷерҳоро ташхис додааст, ки IP924 аст ва монанди дигар пейҷерҳо метавонад паёмакҳо дарёфт кунад, аммо қодир ба барқарории тамоси телефонӣ нест.
Ду манбаи огоҳ аз амалиёти "Ҳизбуллоҳ" чанд моҳ пеш ба "Рейтерс" гуфта буданд, ки нерӯҳои ин гурӯҳ аз пейҷерҳо барои муайян нашудани мавқеият ва макони худ аз сӯи Исроил истифода мекунанд. Аммо ба гуфтаи ин мақоми баландпояи амниятии Лубнон, Созмони ҷосусии Исроил ҳангоми тавлиди ин пейҷерҳо онҳоро дасткорӣ кардааст.
Вай изҳор дошт, "Созмони ҷосусии Исроил қитъае дохили дастгоҳ насб кард, ки маводи тарканда дорад ва бо дарёфти код ё рамз метаркад. Ташхиси ин қитъа бисёр сахт аст, ҳатто аз тариқи сканер". Ин манбаъ гуфтааст, ки аз ин миён 3000 дастгоҳи пейҷер замоне, ки як паём рамзгузорӣ ва барои онҳо фиристода шуд, таркиданд.
Як манбаи амниятии дигар низ ба "Рейтерс" гуфт, ки ҳадди аксар се грам маводи тарканда дар пейҷерҳои нав пинҳон карда шуда буд, ки барои моҳҳо аз чашми "Ҳизбуллоҳ" дур монда буд. Баъзе аз расонаҳо навиштанд, ки 20 грам маводи тарканда дар ин дастгоҳҳо гузошта шуда буд.
Исроил ба дархости хабаргузории "Рейтерс" барои ибрози назар дар бораи ин ҳодиса посух надодааст. Ширкати тайвании Gold Apollo рӯзи 18-уми сентябр гуфт, пейҷерҳое, ки рӯзи сешанбе дар Лубнон таркиданд, аз сӯи ширкати онҳо сохта нашуда, балки ширкате бо номи BAC сохтааст, ки иҷозатномаи истифода аз бренд ё тамғаи онҳоро дорад.
Вайронӣ ва ҳалокати сокинон дар пайи боронҳои шадид дар Аврупо
Марде як зани солмандро аз дохили хона мебарорад. Шаҳри Слобозия, Руминия, 14-уми сентябри соли 2024.
Сел сабаби марги камаш 10 нафар дар Ҳолланд ва Руминия шуд. Дар ин офати табиӣ хонаҳои зиёде зери об монда, мақомот садҳо касро ба ҷойи амн кӯчондаанд.
Боронҳои сахту пайдарпайи се рӯзи охир боиси баланд шудани оби дарёҳо дар қисмати марказӣ ва шарқии Аврупо шуд. Ин ҳодиса сабаби марги чандин нафар ва бехонумон шудани садҳо каси дигар гашт.
Як нафар бо корд ба муфтии Тоҷикистон ҳамла кардааст
Рӯзи 11-уми сентябр дар шаҳри Душанбе ба муфтии Тоҷикистон Сайидмукаррам Абдулқодирзода ҳамла кардаанд. Ҳодиса соати 17:20 ва баъди адои намози аср дар Масҷиди марказии Душанбе рух додааст.
Дафтари матбуоти Вазорати корҳои дохилӣ бо тасдиқи хабар гуфт, ҳамлавар “аз ҳиссиёти авбошӣ бо асбоби халандаю бурранда” муфтиро захмӣ кардааст. Иттилои алтернативӣ дар бораи ангезаи ҳамла ба Абдулқодирзода феълан дар даст нест. Мақомот гуфтанд, аҳволи раиси Шӯрои уламо хуб аст.
Дар хабарномаи ВКД омадааст, фарди ҳамлавар боздошт шудааст. Аммо мақомот дар бораи ӯ ягон маълумот надода, танҳо гуфтанд, дар робита ба ин ҳодиса парвандаи ҷиноятӣ оғоз шудааст.
"Абдулқодирзода С. дар натиҷаи авбошӣ аз тарафи ҷинояткор ҷароҳати сабуки ҷисмонӣ бардошта, баъди ташхиси духтурон ба ҷойи зисташ гуселонида шуд,"-навиштааст ВКД.
Худи Саидмукаррам Абдулқодирзода дар суҳбати кутоҳ ба Радиои Озодӣ бо садои хаста гуфт, ки "ҷойи нигаронӣ нест, саломатиям хуб аст". Аммо раиси Шӯрои уламо аз ин бештар суҳбат накард ва гӯширо гузошт.
Намозгузорон мегӯянд, шоми 11-уми сентябр дар Масҷиди марказии Душанбе кормандони пулис ҳузур доштанд.
Сайидмукаррам Абдулқодирзода 61 сол дошта, аз соли 2010 раиси Шӯрои уламои Маркази исломӣ, ягона ниҳоди содиркунандаи фатво дар Тоҷикистон аст.
"Ҷасадро баъди ду рӯзи боздошт оварданд." Марги мармузи як сокини Ашт
Як сокини 30-солаи ноҳияи Ашт баъд аз ду рӯзи боздошт дар Шуъбаи корҳои дохилии ноҳия ба таври мармуз фавтидааст. Мақомот ба наздикони Дамир Обидов гуфтаанд, ӯ худкушӣ кард. Пайвандонаш талаб доранд, ки ҳодиса мӯшикофон таҳқиқ шуда, гунаҳкорон ҷазо гиранд.
"Мехоҳам садоям ба гӯши президент расад"
Мадина Саидова, модари Дамир Обидов, ба Радиои Озодӣ гуфт, писараш рӯзи 8-уми август бо иттиҳоми авбошӣ дастгир шуда, рӯзи 10-уми август ҷасадашро оварданд.
Ба нақли Саидова, маъмурони милиса дар ноҳияи Ашт ба ӯ гуфтаанд, ки писараш аз кӯрпачаи тавқифгоҳ ё боздоштгоҳи пулис ресмон сохта, бо он худашро овехтааст. Ба ин зан наворе нишон додаанд, ки дар он писараш сачоқ гирифта, барои шустушӯ меравад ва гуё дар онҷо худкушӣ кардааст. Лаҳзаи худкушӣ дар навор нест.
"Намедонам дар ду рӯз чӣ воқеа шуд. Писарам варзишгар буд, аз ҳеч чиз наметарсид... Ҷасади ӯро бе иҷозати ман ба сардхона бурда, кушода дидаанд," – нақл кард модари ҷавони фавтида рӯзи 29-уми август.
Мадина Саидова барои таҳқиқи марги фарзандаш ба Додситонии вилояти Суғд муроҷиат кардааст. Хонаводаи ин ҷавон талаб доранд, ки чанд ҳолати шубҳаовар дар ин қазия рӯшан шаванд. Аз ҷумла, модари Дамир Обидов гуфт, мақомот ба онҳо иҷоза надоданд, ки ҷасади фарзандашонро кушода бинанд ва талаб кардаанд, майитро зудтар ба хок супоранд.
"Хостам, ки писарамро як шаб дар хона нигоҳ дорем, аммо нагузоштанд. Кормандони ҳукумати ноҳия ва милисаҳо гуфтанд, ки худамон бурда дафн мекунем. Нагузоштанд, ки ҷасадро бинам. Рӯяшро кушоем, як милиса омада зуд мепӯшонд. Дар гӯшаш мисли шарф рӯймолчаи дастии мардона баста мондаанд. Онро кушодан намонданд. Мехоҳам, ки садоям ба гӯши президент расад," – гуфт ӯ.
Талаби Додситонии Суғд
Мақомот дар ин бора шарҳи расмӣ намедиҳанд. Дар Шуъбаи корҳои дохилии ноҳияи Ашт марги ҷавонро тасдиқ карда, гуфтанд, қазияро додситонӣ таҳқиқ дорад.
Бар асоси як санаде, ки ба дасти Радиои Озодӣ расид, додситони вилояти Суғд аз зердастонаш дар ноҳияи Ашт талаб кардааст, ки марги Дамир Обидовро “ҳамаҷониба, пурра ва холисона” таҳқиқ кунанд.
Мадина Саидова, модари Дамир Обидов, мегӯяд, давоми ду рӯзи боздошт писарашро ба хонавода нишон надоданд. “Ӯро надидем, намедонем дар дилаш чӣ гуфтанӣ буд, онҷо чӣ ҳодиса рух дод,” -- мегӯяд Саидова.
Дамир Обидов соҳиби се фарзанд будааст. Модари ин ҷавон мегӯяд, ҳатто агар писараш худкушӣ карда бошад, бояд онҳое, ки ӯро ба ин ҳол расонданд, ҷазо гиранд.
Ин бори аввал нест, ки сокинони ноҳияи Ашт баъди боздошт ё бозпурсии пулис дар шароити мармуз ҷон медиҳанд. Моҳи августи соли 2017 Комил Хоҷаназаров, як сокини 31-солаи ноҳияи Ашт, баъди чанд дафъа бозпурсӣ аз сӯи кормандони пулис худкушӣ кард.
Хоҷаназаров дар навори пеш аз худкушиаш нақл кард, ки замони дар боздошт будан шиканҷа шуд ва маъмурони милиса танҳо баъди гирифтани пул раҳояш карданд.
Додгоҳи ҳарбии вилояти Суғд соли 2018 ду корманди мақомоти интизомии минтақаро бо ҷурми шиканҷаи Комил Хоҷаназаров ба 12 ва 13 сол зиндон маҳкум кард. Яке аз онҳо корманди пулис ва дувуми масъули шуъбаи амнияти ноҳияи Ашт буд.
Ҳомиёни ҳуқуқ ҳамвора аз шиканҷаи боздоштшудаҳо дар идораи мақомоти қудратӣ, бахусус пулис изҳори нигаронӣ мекунанд. Эътилофи зидди шиканҷа дар Тоҷикистон соли 2023 дар бораи шиканҷаву бадрафторӣ дар боздоштгоҳу зиндонҳои кишвар 16 шикоят гирифтааст. Аз ҷумла, панҷ шикоят аз занон ва ду шикоят аз ноболиғон.
Наврӯзи Рустамҷон ва Назирҷон Тошов. Ду "гаравгонгир" аз Тоҷикистон кистанд?
Пайвандони Наврӯзи Рустамҷон ва Назирҷон Тошов, ду шаҳрванди Тоҷикистон, ки ба навиштаи расонаҳои русӣ, ба раиси зиндони 19 дар вилояти Волгоград ҳамла карда, зиндонбонҳо ва чанде аз маҳбусонро гаравгон гирифтаанд, аз ин хабар такон хӯрдаанд. Онҳо мегӯянд, ба ин хабарҳо бовар надоранд.
Шабакаҳои русӣ гуфтаанд, дар ҳодисае, ки рӯзи 23-юми август рӯй дод, чаҳор гаравгонгир ва чаҳор корманди зиндон кушта шудаанд. Аммо дар як наворе, ки зоҳиран аз тарафи маъмурони Горди Русия сабт шудааст, дар макони ҳодиса ҳафт ҷасад дида мешавад.
“Ба ҷанг дар Украина нарафт”
Наврӯзи Рустамҷон, яке аз гумонбарон ба гаравгонирӣ, се рӯз пеш аз ҳодиса бо наздиконаш дар Душанбе суҳбати телефонӣ доштааст. Рустамҷон Давлатов, падари Наврӯз, рӯзи 26-уми август ба Радиои Озодӣ гуфт, писараш мехост баъд аз адои ҷазо ба Тоҷикистон баргашта, оила барпо кунад ва ба таҳсил пардозад.
"Бори охир рӯзи 20-уми август тамос гирифта буд. Вақте ягон телефон меёфт, занг мезад. Ҳамеша насиҳат мекардем. Мегуфт, як арӯс ёбед, ба Тоҷикистон омада, зан мегираму ба ягон донишкада дохил мешавам. Орзу ва нақшаҳои зиёд дошт, аммо орзуҳои ӯро нобуд карданд," – афзуд ӯ.
Наврӯзи Рустамҷон соли 2019 барои кор ба Русия рафта, се сол баъдаш бо айбномаи қочоқи маводи мухаддир ҳафт сол зиндонӣ шуд. Аҳли оила мегӯянд, то замони боздошт мошин мешуст ва дар анборе кор мекард, на намоз мехонд ва на рӯза мегирифт.
"Писарам одами мазҳабӣ набуд ва дар бораи масъалаҳои динӣ аслан суҳбат намекард. Ҳеч боварам намеояд, ки воқеа он тарзе шуда бошад, ки нақл мекунанд," – гуфт Рустамҷон Давлатов.
Вай илова кард, ки писараш пас аз хатми мактаб, дар 18-солагӣ, барои кор ба Русия рафт. "Дар мактаб хуб мехонд, дар кӯча низ ҳамаро эҳтиром мекард ва касе аз рафтору муносибаташ шикоят надошт. Ба дигарон ёрӣ медод. Мо дар инҷо, ӯ дар даруни чор девор буд. Намедонем, дар асл чӣ гузаштааст. Ҳозир фанноварӣ (технология) пеш рафтааст, ҳар намуд метавонанд туҳмат кунанд," - -афзуд ӯ.
Вай навореро, ки дар Интернет пахш шуду писараш дар он дида мешавад, тамошо кардааст: "Дидед, ки фақат ӯро нишон доданд. Дар навор мебинӣ дасту пояш меларзад. Маҷбур кардаанд ӯро. Ҳамон наворҳо худаш баёнгари ҳоланд. Лекин чӣ бигӯем, замин сахту осмон баланд."
Ба қавли падараш, мақомоти Русия як сол пеш Наврӯзи Рустамҷонро ба ҷанг дар Украина даъват карда, вале хонавода маслиҳат додаанд, ки “ба ҳама сахтиҳо тоб оварад ва розӣ нашавад”. Мақомоти Русия то ҳол ба онҳо чизе нагуфтаанд.
Рустамҷон Давлатов, падари Наврӯз, дар гузашта ҳунарпешаи Театри Лоҳутӣ буда, ҳоло дар бахши хӯроки умумии ҳукумати ноҳияи Фирдавсии пойтахт фаъолият дорад.
Видеоро дар инҷо бинед:
"Ба Русия рафту аз ҳамсараш ҷудо шуд"
Хабарнигорони Радиои Озодӣ хонаводаи Назирҷон Тошов, ҷавони дигари гумонбар ба гаравгонгириро аз шаҳри Турсунзода ёфтанд. Як хешовандаш дар суҳбати бидуни сабт гуфт, "касе бовар надошт, ки ӯ ба чунин кор даст задааст".
Мақомоти шаҳри Турсунзода аз суҳбат худдорӣ карданд.
Меҳрӣ Раҳимова, модарбузурги ҳамсари Назирҷон Тошов, дар суҳбати бидуни сабт гуфт, ӯ соли 2019 бо наберааш хонадор шуда, баъди он ба муҳоҷирати корӣ ба Русия рафт:
“Се сол пеш набераам аз Назирҷон ҷудо шуд. Як духтар доранд, ки ҳамроҳи набераам дар шаҳри Маскав аст. Падару модари Назирҷон солҳо пеш аз ҳамдигар ҷудо шуда буданд. Баъд аз хонадоршавии онҳо модари Назирҷон аз дунё даргузашт, мо дигар он қадар равуо надорем бо онҳо. Шунидам, ки падараш ба Душанбе кӯчидааст, лекин намедонам ҳозир дар куҷост."
Назирҷон Тошов низ бо гуноҳи фурӯши маводи мухаддир ба 8,5 сол зиндон маҳкум шудааст.
Маълумоти ба ҳам зид
Ба гуфтаи мақомоти Русия дар гаравгонгирии рӯзи 23-юми август дар шаҳри Суровикинои вилояти Волгоград ду шаҳрванди Узбекистон ҳам ширкат доштанд. Дар аввал аз онҳо Рамзиддин Тошев ва Темур Ҳусейнов ном бурданд.
Модари Темур Ҳусейнов рӯзи 25-уми август дар суҳбат бо расонаҳои русӣ гуфтааст, маълумоти паҳншуда дар бораи писараш, аз ҷумла зиндонӣ будани ӯ дар маҳбаси Суровикино, дуруст аст, аммо дар навору аксҳо худаш нест. Дертар манбаъҳои наздик ба мақомоти амниятии Русия, бавижа саҳифаи "База" дар Телеграм, навиштанд, ки номи шаҳрвандони Узбекистон – Рамзиддин Тошев ва Темур Ҳусейнов – ба таври иштибоҳӣ дар пайванд ба ҳодисаи Волгоград нашру паҳн шудааст. Онҳо гуфтанд, ширкатдорони дигари ин воқеа Шобдулкаримхон Каримов (Тоҷикистон) ва Шоҳиҷахон Сайфиев (Узбекистон) ҳастанд. Мақомоти Русия дар ин бора чизе нагуфтаанд.
Ба гузориши расонаҳои Русия, Шобдулкаримхон Каримов, 38-сола, аз шаҳри Душанбе, устоди варзиш дар таэквондо, дар соли 2018 ҳамроҳи 5 нафари дигар, ба ҷумлаи як зан, ба паҳн кардани маводи мухаддир айбдор ва ба 8 сол зиндон маҳкум шуда, аммо то охир ин айбномаро рад кардааст. Дар маҳбас бо варзиш машғул будааст. Мақомоти Русия ӯро саркардаи ошӯб донистаанд.
Чаҳор мард, ки дар наворҳо худро "муҷоҳид"-и гурӯҳи тундрави "Давлати исломӣ" ё ДОИШ номида, дар даст корду путк доштанд, рӯзи 23-юми август дар зиндони низомаш сангини шаҳри Суровикинои вилояти Волгоград 12 нафар, аз ҷумла ҳашт маъмури зиндонро гаравгон гирифтанд. Ҳодиса замоне рух дод, ки дар дохили маҳбас ҷаласаи кумисюни интизомӣ ҷараён дошт.
Яке аз гаравгонгирҳо дар навор гуфт, маъмурони зиндон "ҳуқуқи мусалмононро поймол карданд. Мо онҳоеро куштем, ки мусалмононро таҳқиру шиканҷа карда буданд. Аз баъзеи мо китоб ва аз баъзеи дигар ҷойнамоз гирифтанд. Ҳамин корро мо ба онҳо кардем. Раҳм накунем."
ФСИН, идораи зиндонҳои Русия, рӯзи 27-уми август дар баёняие гуфт, дар зиндони Суровикинои Волгоград нисбат ба мусулмонони маҳкумшуда “ягон иғвое нашудааст”.
Ин дувумин гаравгонгирӣ дар зиндонҳои Русия дар тобистони имсол аст. Моҳи июн як гурӯҳ аз маҳбусон дар Боздоштгоҳи Ростови лаби Дон чанд нафарро гаравгон гирифтанд. Мақомоти Русия он замон гуфта буданд, ки онҳо узви гурӯҳи тундрави "Давлати исломӣ" ҳастанд. Дар ин ҳодиса панҷ гаравгонгир кушта ва ду гаравгон захмӣ шуданд.
"Ду шаҳрванди Тоҷикистон" дар гаравгонгирӣ дар Русия. Кистанд онҳо?
Расонаҳои расмӣ ва саҳифаҳои наздик ба мақомоти Русия дар "Телеграм" гаравгонгирҳоро дар зиндони Волгоград "ду шаҳрванди Тоҷикистон" ва "ду шаҳрванди Узбекистон" муаррифӣ карданд. Аксу маълумот дар бораи онҳо низ нашру паҳн шуд.
Ҳодиса рӯзи 23-юми август дар маҳбаси низомаш сангини Суровикин рух дод. Гаравгонгирҳо дар амалиёти нерӯҳои амниятӣ ва Горди миллии Русия кушта шудаанд.
Оҷонси давлатии ТАСС дар хабаре аз онҳо
- Назирҷон Тошов (Тоҷикистон)
- Наврӯзи Рустамҷон (Тоҷикистон)
- Рамзиддин Тошев (Узбекистон)
- Темур Ҳусейнов (Узбекистон)
ном бурд. Тасдиқи расмӣ дар даст нест. Вазорати корҳои дохилии Тоҷикистон ҳарчанд иттилоъ дод, ки барои ёфтану боздошти шарикони гаравгонгирҳо бо мақомоти Русия якҷоя чора меандешад, ширкати шаҳрвандонро дар ҳодиса тасдиқ ё рад накард.
Ҳамин вазорат дар моҳи марти имсол даст доштани чанд зодаи Тоҷикистонро дар ҳамла ба "Крокус" дарҳол инкор карда буд. Радиои Озодӣ талош дорад, пайвандон ё шахсони наздик ба ин ду нафарро биёбад.
Иттилое, ки то ҳол дар бораи онҳо дастрас аст:
Хабаргузори давлатии "ТАСС" навишт, ки Назирҷон Тошов соли 2022 бо гуноҳи "кӯшиши истеҳсол, фурӯш ё интиқоли маводи мухаддир ба миқдори калон" ба 8,5 сол зиндони низомаш сангин маҳкум шудааст. Дар маълумотномае, ки пойгоҳҳои наздик ба мақомоти Русия дар шабакаҳои иҷтимоӣ гузоштанд, Тошов 28-сола ва аз шаҳри Турсунзода (Регари собиқ) аст. Ӯро "бомж" муаррифӣ кардаанд.
Наврӯзи Рустамҷон, ки низ шаҳрванди Тоҷикистон номбар мешавад, бо гуноҳи "кӯшиши истеҳсол, фурӯш ё интиқоли маводи мухаддир" ҳафт сол аз озодӣ маҳрум гардида буд. 23 сол дошт ва аз шаҳри Душанбе. Ӯ бояд дар моҳи апрели соли 2028 озод мешуд. Дар маълумотномааш навиштаанд, ки то лаҳзаи боздошт дар вилояти Волгоград ҷойи иқомат надошт, яъне бехонаву дар буд.
Чӣ гузашт?
Чаҳор мард, ки дар наворҳо худро "муҷоҳид"-и гурӯҳи тундрави "Давлати исломӣ" ё ДОИШ номида, дар даст корду путк доштанд, рӯзи 23-юми август дар зиндони низомаш сангини шаҳри Суровикини вилояти Волгоград 12 нафар, аз ҷумла ҳашт маъмури зиндонро гаравгон гирифтанд. Ҳодиса замоне рух дод, ки дар дохили маҳбас ҷаласаи кумисюни интизомӣ ҷараён дошт.
Яке аз гаравгонгирҳо дар навор гуфт, маъмурони зиндон "ҳуқуқи мусалмононро поймол карданд. Мо онҳоеро куштем, ки мусалмононро таҳқиру шиканҷа карда буданд. Аз баъзеи мо китоб ва аз баъзеи дигар ҷойнамоз гирифтанд. Ҳамин корро мо ба онҳо кардем. Раҳм накунем."
ФСИН, Идораи зиндонҳои Русия, шоми 23-юми август дар баёнияе гуфт, ин афрод дар амалиёти нерӯҳои амниятӣ ва Горди миллии Русия кушта шуданд. Ҳамин манбаъ дар бораи марги чор зиндонбон низ гузориш дод.
Ин мавриди дувуми гаравгонгирӣ дар зиндонҳои Русия дар тобистони имсол аст. Моҳи июн як гурӯҳ аз маҳбусон дар Боздоштгоҳи Ростови лаби Дон чанд нафарро гаравгон гирифтанд. Мақомоти Русия он замон гуфта буданд, ки онҳо узви гурӯҳи тундрави "Давлати исломӣ" ҳастанд. Дар ин ҳодиса панҷ гаравгонгир кушта ва ду гаравгон захмӣ шуданд.
Гаравгонгирӣ дар як зиндони Русия
Мақомоти Русия гуфтанд, рӯзи 23-юми август дастикам чор маҳбуси зиндони низомаш сангини шаҳри Суровикини вилояти Волгоград чанд корманди зиндонро гаравгон гирифта, шуморе аз онҳоро куштаанд. Президенти Русия Владимир Путин гуфт, дар ҷаласае гузориши мақомоти қудратиро дар бораи ин ҳодиса мешунавад.
Гаравгонгирӣ замоне рух дод, ки дар дохили маҳбас ҷаласаи кумисюни интизомӣ ҷараён дошт. Шабакаҳои наздик ба сохторҳои қудратии Русия видеоҳоеро нашр ва иддао кардаанд, ки сабтҳо аз дохили маҳбас мебошанд.
Дар ин наворҳо чор мард худро “муҷоҳиди Давлати исломӣ” меноманд. Дар видео чор марде низ дида мешаванд, ки гаравгон уфтодаанд. Ҳамаи онҳо либоси кормандони хадамоти иҷрои ҷазоро доранд. Се нафарашон эҳтимол кушта шуда, чорумаш аз тарафи гардан захм бардоштааст.
Дар дасти ҳамлагарон корд дида мешавад. Дар Телеграм-каналҳо гаравгонгирҳоро “ду шаҳрванди Узбекистон" ва "ду шаҳрванди Тоҷикистон" муаррифӣ кардаанд. Тасдиқи расмиву мустақили ин иддао дар даст нест.
Ба навиштаи шабакаҳои наздик ба сохторҳои қудратӣ, се гаравгонгир барои қочоқи маводи мухаддир ва як нафар барои расондани зарари вазнин аз озодӣ маҳрум шудаанд.
Хадамоти иҷрои ҷазои Русия хабар дод, ки амалиёти наҷоти гаравгонҳо роҳандозӣ шудааст. Ба иттилои дигар, панҷ гаравгони дигар, аз ҷумла раиси зиндон Андрей Девятов фирор карда тавонистанд.
"Интерфакс" гуфт, се нафар дар шуъбаи эҳё қарор доранд.
Сабаби сар задани ин ҳодиса ва талаби гаравгонҳо маълум нест. Баъзе аз расонаҳо мегӯянд, гаравгонгирҳо пардохти 2 миллион доллар ва фароҳам кардани чархболро талаб доранд.
Гуфтугӯ