Муҳоҷироне, ки дар амалиёти пулиси Русия дар як моҳи охир боздошт шудаанд, аз шароити бади нигаҳдориашон шикоят доранд.

Чанде аз онҳо рӯзи 9-уми июн бо фиристодани навор ба Радиои Озодӣ гуфтанд, ки панҷуми июн дар шаҳраки Котелникии Маскав дастгир шуданд.

"Ҷойи нигаҳдории мо танг аст ва шароит бисёр бад. Обаш ҳам хунук," -- нақл кардааст яке аз муҳоҷирон дар навор.

Дар як моҳи охир садҳо муҳоҷири тоҷик дар Русия боздошту латукӯб ва ҷаримаву ихроҷ шудаанд.

Ба назар мерасад, амалиёти зидди муҳоҷирон дар Котелникии вилояти Маскав андаке коҳиш ёфта, аммо дар Санкт-Петербург ҳанӯз идома дорад.

Баъзе аз муҳоҷирон хабар доданд, ки пулис маҳалли кор ва ҷойи хоби онҳоро тафтиш мекунад.

Мақомоти Русия боздошти муҳоҷиронро тафтиши маъмулӣ номидаанд, ки бар пояи шикояти сокинони бумӣ сурат гирифта.

Намояндагони баъзе аз идораҳои расмии Тоҷикистон аз ҳамтоёни худ дар Русия хостаанд, ки ҳуқуқи муҳоҷиронро поймол накунанд.

Дар Русия ба таври расмӣ ҳудуди як миллион муҳоҷир аз Тоҷикистон кору зиндагӣ мекунанд.

Ин афрод, ки ба далели бекорӣ ва камии маош дар кишвар ба Русия рафтаанд, пайваста аз фишори пулис ва фиреби корфармоён шикоят доранд.

Видеоро дар инҷо бинед:

Embed ба дигарон фиристед

Шикояти муҳоҷирони боздоштшудаи тоҷик дар Русия

Embed ба дигарон фиристед

Нусхабардорӣ шуд

---

бар px баландӣ px

---

URL нусхабардорӣ шуд

Феълан кор намекунад

0:00 0:01:42 0:00

Линки мустақим

• 240p | 4,7MB
• 360p | 7,5MB
• 480p | 11,8MB
• 720p | 27,8MB
• 1080p | 38,6MB

Дар Русия, ки мушкили коҳиши таваллуд ва камшавии аҳолӣ ба як масъалаи давлатӣ табдил шудааст, раиси як минтақа амр додааст, ки ба шогирдони мактабҳои миёна барои ҳомиладор шудан 100 ҳазор рубл (муодили 1200 доллар) пардохт шавад.

Амри мазкур рӯзи 20 март аз ҷониби раиси вилояти Орлов Андрей Кличков имзо шудааст. Ин санад мегӯяд, ки талабаҳои мактаб дар сурати ҳомиладоршавӣ бояд худро ба қайд бигиранд ва барои ин ба онҳо пардохти якдафъаинаи ин маблағ ваъда мешавад.

Чунин амр бар пояи ислоҳи қарори 12 декабри соли 2024-и Кличков карда ва дар он мушаххасан навишта шудааст, ки шогирдони “мактабҳои таҳсилоти миёнаи умумӣ” дар сурати ҳомилдор шудан метавонанд ба гирифтани пул дархост диҳанд.

Нашрияи "7х7" гуфтааст, ки то имрӯз дар 40 минтақаи Русия барои таваллуди барвақти донишҷӯдухтарон пардохти маблағ ҷорӣ шудааст. Масалан, барои донишҷӯдухтарони вилояти Челябинск барои таваллуди кӯдак дар синни то 24-солагӣ пардохти 1 миллион рубл, дар Рязан барои таваллуди кӯдак то 25-солагӣ – 50 ҳазор рубл ва дар Мордовияву Самара – 100 ҳазор рубл ваъда шудааст.

Баробар бо ин, дар беш аз даҳ минтақаи Русия барои ба исқоти ҳамл моил кардани занони ҳомила ҷарима таъин шудааст.

Бо ин роҳ мақомот дар Русия умедвор ҳастанд, ки барои пешгирӣ аз камшавии таваллуд мусоидат мекунанд.

Беш аз 50 муҳоҷири тоҷик рӯзи 22-юми март дар ноҳияи Красногвардейскии вилояти Маскав боздошт шудаанд.

Муҳоҷирон мегӯянд, пулис бархеро пас аз гирифтани 50 ҳазор рубл маблағ раҳо карданд, вале дигаронро дар шароити баде нигаҳ медоранд.

Чанд тан аз онҳо бо ирсоли навор ба Радиои Озодӣ гуфтанд, дар рӯи фарш мехобанд ва барояшон ғизои дурусте намедиҳанд. Яке аз онҳо, аз ҷумла, гуфт: “Тоҷику узбекро рост ба Боздоштгоҳи махсус бурданд. Фарқ надорад, агар як сабт набошад тамом. 50 ҳазор мегӯянд, вале бо ин ҳам озод мекунанд ё не маълум нест. Илтимос ҳуҷҷатҳоятонро дуруст кунед, ки безеб аст”.

Шарҳи мақомоти Русия маълум нест. Радиои Озодӣ дар ин кишвар созмони номатлуб шумурда ва пурсишҳои он беҷавоб гузошта мешаванд.

Муҳоҷирон мегӯянд, ҳанӯз нисбати онҳо ҳеч додгоҳе қарор содир накардааст ва маълум нест, то кай дар боздоштгоҳ мемонанд.

Дар Русия ҳудуди як миллион муҳоҷир дар шароити сахт кору зиндагӣ мекунанд. Солона ҳазорон муҳоҷир бо баҳонаҳои мухталиф аз сӯи мақомоти рус боздошт ва ба ватанашон ихроҷ мешаванд.

"Сова", маркази назорати экстремизм дар таҳқиқе гуфтааст, ки аз соли 2023 ба ин тараф бархурди нажодапарастона бо муҳоҷирон дар Русия афзоиш ёфтааст.

Дар Канада рӯзи 28 апрел интихоботи парлумонӣ баргузор мешавад. Дар ин бора рӯзи якшанбе нахуствазири нави ин кишвар Марк Карни хабар дод.

Ҳанӯз моҳи январ нахуствазири пешин Ҷастин Трюдо дар бораи зарурати барпо шудани интихобот бо сабаби ба истеъфо рафтани ӯ гуфта буд.

Карни рӯзи 10 март раиси нави ҳизби ҳокими Либералии Канада интихоб шуд ва дар натиҷа Трюдоро дар мақоми нахуствазирӣ иваз кард.

Карни, ки рӯзи якшанбе дар бораи зарурати интихобот сӯҳбат мекард, гуфт, ӯ барои мақоми нахуствазирӣ мубориза мебарад, чунки дар шароити муқобила бо маъмурияти президенти ИМА Доналд Трамп ӯ ба “салоҳиятҳои қавӣ” эҳтиёҷ дорад.

Ӯ раҳбари Амрикоро дар талоши “хароб кардани Канада” ба хотири “ба даст овардани Амрико” муттаҳам кард. Карни рафтори мақомоти амрикоиро “ноодилона” ва “таҳдид ба истиқлолияти Канада” ва вазъи баамаломадаро “бӯҳрони ҷиддитарин ба зиндагии мо” номид.

Манзури ӯ ҷорӣ шудани тарруфаҳои гумрукии ИМА ба маҳсулоти Канада аст ва ҳам иддаоҳои Трамп дар бораи ин ки ин кишвар метавонад “аёлати 51-уми Амрико” шавад.

Дар Қирғизистон шурӯъ аз 1 сентябр ронандагонеро, ки қоидаро вайрон мекунанд, дар ҳамон макони манъи мошин, аз санҷиши донистани қоидаҳои ҳаракат дар роҳ мегузаронанд.

Дар ин бора сухангӯи президенти Қирғизистон Асқат Алагозов хабар дод. Агар ронанда ба ҳангоми гузаштани чунин санҷиши сарироҳӣ ба саволҳои бозрасони автомобилӣ дуруст ҷавоб дода натавонист ваё хато кард, ҳамон ҷо муваққатан аз шаҳодатномаи ронандагиаш маҳрум шуда ба идораи бо номи «Унаа» фиристода мешавад.

Ӯро он лаҳза пурра аз шаҳодатномаи ронандагӣ маҳрум намекунанд. Ронанда метавонад баъди ин ба ҳамин идора бори дигар муроҷиат карда, санҷиши донистани қоидаҳои ҳаракатро бори дигар супорад. Санади ронандагӣ фақат баъди бомуваффақият супурдани имтиҳон дода мешавад, навиштааст Радиои Азаттик.

Ба илова, барои ҳар дафъа супурдани имтиҳон аз ронандагон пардохти 500, баъд 1000-у 2000 то 4000 сом маблағ талаб мешавад. Чунин қарор бо ташаббуси президент Содир Ҷабборов қабул шудааст.

Дар Қирғизистон аз зиёд будани ҳолатҳои вайрон кардани қоидаҳои ҳаракат дар роҳ изҳори нигаронӣ мешавад. Соли 2024 дар натиҷаи беш аз ҳафт ҳазор ҳолати вайрон кардани қоидаи роҳ, беш аз 10 ҳазор нафар осеб дида, 743 кас ҷон бохтааст.

Як сабаби асосӣ дар риоя накардани қоидаҳои ҳаракат дар роҳ мебошад, мегӯянд мутахассисони соҳа.

Саҳифаи Имомоғлу дар шабакаи X (Твиттер) ҳам ин хабарро нашр кардааст. “Ман мехоҳам аз зиндони Силивр ин хабар ба шумо расонам, ки маро хеле хушҳол кард. 15 миллион шаҳрванди мо овоз доданд ва ба Эрдуғон гуфтанд, ки “кофист”,-омадааст дар паёми Акрам Имомоғлу.

Ҳизби ҷумҳурихоҳи халқ аз раиси ҷумҳури феълии Туркия Раҷаб Тайиб Эрдуғон даъват кард, ки интихоботи зудҳангом баргузор карда, бо Акрам Имомоғолу рақобат кунад.

Шаҳрдори Истанбул рӯзи 19-уми март бо иттиҳоми фасод ва ёрӣ ба як гурӯҳи террористӣ боздошт шуд. Хабар дода мешавад, ки дар умум, дар доираи ин парванда наздик ба 100 нафар сиёсатмадорон, журналистон ва соҳибкорон дастгир шудаанд. Боздошти Имомоғлу эътирози ҳазорон нафарро дар шаҳрҳои гуногуни Туркия ба миён овард. Расонаҳои маҳаллии ин кишвар хабар додаанд, ки пулис алайҳи эътирозгарон аз таҷҳизоти вижа истифода мекунад.

Акрам Имомоғлу рақиби асосии раисҷумҳури Туркия Раҷаб Таййиб Эрдуғон ном бурда мешавад.

Субҳи рӯзи душанбе, 24 март дар шаҳри Риёзи Арабистони Саудӣ музокираҳои миёни намояндагони ҳукуматҳои ИМА ва Русия оид ба хатми ҷанг дар Украина шурӯъ шуд.

Ин мулоқот як рӯз баъди гуфтугӯҳои миёни ҳайатҳои ИМА ва Украина дар Риёз барпо мешавад. Вазири дифои Украина гуфт, ҳайатҳои Украина ва ИМА рӯзи якшанбе пешниҳодҳо оид ба ҳифзи иншооти энергетикӣ ва зербиноҳои муҳимро ҳамчун як бахше аз иқдоми дипломатии президенти ИМА Доналд Трамп барои хатми ҷанги сесола баррасӣ карданд.

Ҳайатҳои музокироткунандаи Украина ва Иёлоти Муттаҳидаи Амрико рӯзи якшанбе дар Арабистони Саудӣ мулоқот карданд.

Ин бахше аз талошҳои дипломатии президенти Амрико Доналд Трамп барои хотима додан ба маргбортарин низоъ дар Аврупо пас аз Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ аст.

Вазири дифои Украина гуфт, ки онҳо пешниҳодҳоро барои ҳифзи иншооти энергетикӣ ва зербиноҳои муҳим баррасӣ кардаанд.
Раисиҷумҳури Украина Владимир Зеленский дар суханронии шоми якшанбе музокиротро муфид арзёбӣ кард. Ӯ гуфт: "Тими мо комилан созанда кор мекунад. Мулоқот хеле муфид аст. Кори ҳайатҳо давом дорад.”

Embed ба дигарон фиристед

Дар Арабистони Саудӣ музокироти хатми ҷанг дар Украина идома дорад

Embed ба дигарон фиристед

Нусхабардорӣ шуд

---

бар px баландӣ px

---

URL нусхабардорӣ шуд

Феълан кор намекунад

0:00 0:02:29 0:00

Субҳи рӯзи душанбе, 24 март музокирони ҷудогонаи мақомоти ИМА ва Русия шурӯъ шуд.

Фиристодаи вижаи Амрико Стив Виткофф рӯзи якшанбе дар мусоҳиба бо Fox News, дар бораи ин мулоқот ва ҳамчунин ҳамкорӣ бо Владимир Путин, раиси ҷумҳурии Русия барои хатми ҷанг хушбин буд.

"Ман эҳсос мекунам, ки ӯ сулҳ мехоҳад."

" Ман надидам, ки ӯ хостори тасаруффи тамоми Аврупо бошад. Вазъият аз Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ фарқ дорад. Дар давраи Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ НАТО набуд. Шумо кишварҳои мусаллаҳ доред. Дар ин хусус ман ба ҳарфҳои ӯ бовар дорам."

Кохи Сафед мегӯяд, ки ҳадаф аз музокироти идомадор таъмини оташбас дар Баҳри Сиёҳ аст ва интиқоли озоди борҳо мебошад.

Bloomberg News бо такя ба манобеъи огоҳ аз ин тарҳ рӯзи якшанбе хабар дод, ки Иёлоти Муттаҳида умедвор аст то 20 апрел ба оташбаси ҳамаҷониба даст ёбад.

Трамп дар охири ҳафта гуфт, ки талошҳо барои ҷилавгирӣ аз тавсеаи бештари ҷанги Украинаву Русия “то андозае таҳти назорат” ҳастанд.

Аммо, сарфи назар аз тамоми тадбирҳои дипломатӣ, Русия ва Украина аз идомаи ҳамлаҳо ба хоки ҳамдигар хабар медиҳанд.

Рӯзи якшанбе мақомоти Украина гуфтанд, ки дар як ҳамлаи густурдаи ҳавопаймои бесарнишини Русия ба Киев дасти кам се нафар, аз ҷумла як кӯдаки панҷсола кушта шуданд.

Дар ҳамин ҳол, мақомоти Русия гуфтанд, ки даҳҳо ҳавопаймои бесарнишини украиниро, ки самти ҷанубу ғарби ин кишварро ҳадаф гирифта буданд, сарнагун кардаанд. Ба қавли мақомоти рус, дар ҳамлаҳо дар Ростов як нафар кушта шуд.

Нерӯҳои Русия ҳамчунон ба оҳистагӣ дар шарқи Украина, минтақае ки ба иддаои Маскав зери тасарруф аст, пеш меравад.

Гурӯҳи "Ҳамос", ки Амрико ва Иттиҳоди Аврупо онро созмони террористӣ медонанд, эълон кард, ки Салоҳ ал-Бардавил, узви аршади ин гуруҳ ва ҳамсараш дар Хон-Юнус кушта шудаанд. Чанд соат баъд артиши Исроил ҳам кушта шудани ин намояндаи “Ҳамос”-ро тасдиқ кард.

Ба гузориши артиши Исроил, Бардавил масъули барномарезии “Ҳамос” буд.

Расонаи марбут ба “Ҳамос” шомгоҳи 23-юми феврал хабар дод, ки Исмоил Барҳум, узви дигари дафтари сиёсии ин гуруҳ ҳам кушта шудааст. Бар асоси ин гузориш, ҳамлаи ҳавоии Исроил ба бемористони Носир, бузургтарин маркази дармони дар ҷануби Ғазза, боиси кушта шудани ин узви “Ҳамос” шуд.

Ҷанг дар Навори Ғазза 18-уми март дубора оғоз шуд. Исроил эълон кард, ки пас аз он, ки дар музокирот бо гурӯҳи "Ҳамос" барои озодии гаравгонҳо пешравие ҳосил нашуд, даст ба чунин ҳамла задааст. Ин ҳамлаҳои ҳавоӣ, ки "сангинтарин ҳамлаҳо аз замони оғози оташбас" гуфта шудааст, ба гуфтаи артиши Исроил, пойгоҳҳои "Ҳамос" ва шуморе аз фармондеҳони ин гурӯҳ ҳадаф қарор гирифтанд.

Дар ҳуҷҷати расмӣ, ки Радиои Озодӣ 24-уми март бо он шинос шуд омадааст, муҳоҷирон тариқи барномаи “Андози ман” “ариза оид ба ихтиёран супоридани андози иҷтимои”-ро пешниҳод кунанд.

Ҳаҷми маблағи месупурдаи муҳоҷирон дар як моҳ, набояд аз як нишондиҳанда барои ҳисобҳо камтар бошад. Як нишондиҳанда имсол 75 сомонӣ аст ва ҳар сол метавонад тағйир ёбад. Нафақаи муҳоҷирони меҳнатӣ аз ҳисоби ҳамин маблағи супоридаашон ҳисоб мешудааст.

Таъмини нафақаи муҳоҷирони кории тоҷик дар Русия, ки шумораашон беш аз як миллион нафар гуфта мешавад, солҳо боз баҳс мешавад.

Порлумонҳои ду кишвар моҳи апрели соли 2022 дар ин бора созишнома тасвиб карданд. Яке аз талаботи асосӣ ин аст, ки шаҳрвандон собиқа ё пешинаи корӣ дошта, андози иҷтимоӣ дода бошанд.

Дар гузашта баъзе аз муҳоҷирон шикоят доштанд, ки солҳо дар Русия кор карда, андоз (молиёт) додаанд, аммо аз нафақа маҳруманд.

Аз 897 маҳбуси озодшуда 87 нафарашон зан ва 30 каси дигар ноболиғ мебошанд.

Аммо ному насаби зиндониҳои озодшуда нашр нашудааст. Аз ин рӯ маълум нест, дар миёни озодшудаҳо шахсоне низ ҳастанд, ки ба қавли наздиконашон бо иттиҳомҳои сохта ва ё дорои ангезаҳои сиёсӣ ба маҳбас андохта шудаанд?

Танҳо дар се соли гузашта, беш аз даҳ хабарнигору блогер дар Тоҷикистон бо иттиҳомҳои гуногун зиндонӣ шуданд, ҳарчанд худашон гуфтаанд, ки гуноҳе надоранд.

Радиои Озодӣ бо наздикони ҳадди ақал се хабарнигори зиндонӣ суҳбат кард ва ҳамаи онҳо гуфтанд, азизонашон аз маҳбас набаромаданд.

Ба қавли мақомот, бахшиш ба муносибати ҷашни Навруз сурат мегирад, вале ҳомиёни ҳуқуқ ба дигар сабабҳо низ ишора мекунанд. Аз ҷумла зиндонҳои пур аз маҳкумшуда дар Тоҷикистон.

Дар қарори ҳукумат, ки Радиои Озодӣ 24-уми март бо он шинос шуд, омадааст, 238 ҳазор сомонӣ ($ 21 ҳазор) қарзи "Раёсати таъмиру сохтмонии Дастгоҳи Маҷлиси намояндагон" бахшида шавад. Ин қарз то 1-уми октябр соли 2024 ҷамъ шудааст.

Ҳукумат дар гузашта ҳам аз баҳри қарзи чанд идораи давлатӣ баромада буд. Аз ҷумла соли 2024 қариб 135 миллион сомонӣ ($12,7 млн) қарзи ду ширкати зертобеи Хадамоти алоқаро аз молиёт (андоз) бахшиданд. Хадамоти алоқаро онвақт Бег Сабур, қудои президент Эмомалӣ Раҳмон роҳбарӣ мекард ва моҳи январи имсол барканор шуд.

Интиқодҳо аз гаронии андоз ва ҳам додани имтиёз ба ширкатҳои наздик ба мақомот қаблан ҳам садо дода буд. Ҳарчанд масъулин гуфтанд, дар Тоҷикистон ширкатҳои “худӣ” ва “бегона” нест. Коршиносон мегӯянд, давлат барои ҳамаи ширкатҳо бояд "қоидаи ягонаи бозӣ”-ро муайян кунад.

Дар хабарномаи Раёсати ВКД дар Душанбе гуфта мешавад, ки Қиёмиддин Негматов ба сайёҳи эронӣ, ки барои таҷлили Наврӯз ба Душанбе омада буд, “дағалона муносибат намуда, маблағи роҳкирои зиёд талаб кардааст.”

Назари ин ронанда ба иттиҳоми пулис маълум нест. Дар хабарнома гуфта мешавад, ки нисбат ба ӯ “чораи дахлдор андешида мешавад.”

Дар наворе, ки мақомот нашр кардааст, сайёҳӣ эронӣ аз пулис барои расидагӣ ба арзаш ташаккур кардааст. Ӯ гуфтааст, дар фурудгоҳ ба ӯ рақами пулиси сайёҳиро доданд ва вақте ин мушкил пеш омад, ба онҳо занг зад. Ба гуфтаи сайёҳ, пулис фавран ба арзаш расидагӣ кардааст.

Соли гузашта раводид миёни Эрон ва Тоҷикистон бекор шуд ва садҳо эронӣ имсол барои таҷлили ҷашни Наврӯз ба Тоҷикистон омадаанд.

Дар гузашта сайёҳони хориҷӣ борҳо аз сифати хидматрасонӣ дар Тоҷикистон ва дағалии кормандони фурудгоҳ ва нозирони роҳ шикоят карда буданд.

Нашрияи Welt am Sonntag навиштааст, ки дипломатҳои Чин ин пешниҳодро ба Иттиҳоди Аврупо кардаанд. Ба навиштаи ин нашрия, эҳтимол ин тасмим фишор алайҳи Русияро сахттар кунад ва ин кишвар ба сулҳ розӣ шавад.

Доналд Трапм, президенти Амрико барои сулҳ дар Украина талош дорад ва бо Киев ва Маскав барои расидан ба оташбас гуфтугӯ мекунад.

Бархе кишварҳои аврупоӣ мегӯянд, агар миёни ду кишвар созишномаи оташбас имзо шавад, розӣ ҳастанд, то нерӯҳои посдори сулҳро ба Украина равон кунанд.

Мақомоти Русия борҳо гуфтаанд, ки ҳузури низомиёни кишварҳои узви НАТО дар Украинаро қабул надоранд.

Аз ҷумлаи кушташудаҳо, як мард бо духтари панҷсолааш будааст, ки дар манзили зисташон ҷон бохтаанд.

Мақомоти Русия борҳо эълон кардааст, ки ба хонаи сокинони одӣ ҳамла намекунад. Мақомоти Украина мегӯянд, Русия ҳамарӯза ба хонаи сокинони одӣ ҳамла мекунад ва аксари қурбониён сокинони ғайринизомӣ ҳастанд.

Русия ва Украина ба мақомоти Амрико ваъда доданд, ки ба иншооти нафтӣ ва эенержии ҳамдигар ҳамла намекунанд. Дар як ҳафтаи ахир мақомоти ҳарду кишвар ҳамдигарро ба риоя накардани ин ваъда айбдор карданд.

Дар ҷанги беш аз сесолаи Русия алайҳи Украина ҳазорон нафар кушта ва миллионҳо нафар овора шудааст.

Доналд Трамп, президенти ИМА ваъда додааст, ки ба ин ҷанг хотима медиҳад, вале ҳанӯз нишоне аз сулҳ дида намешавад.

Вазири умури хориҷии Тоҷикистон гуфтааст, ки тағйири иқлим ва гармоиши курраи Замин то кунун 1300 пиряхро дар кишвар бухору нобуд кардааст, ки оқибати он мушкилоти зиёди экологӣ ва бад шудани некӯҳаволии мардум дар Осиёи Марказӣ аст.

Сироҷиддини Мӯҳриддин дар ин бора дар як нишасти Созмони Милал дар бораи пиряхҳо ва захираҳои об дар ҷаҳон сӯҳбат кардааст. Вазорати умури хориҷӣ рӯзи 22-уми март бо нашри як баёнияи расмӣ дар вебсайташ гуфт, Сироҷиддини Мӯҳриддин зимни суханронӣ “нақши калидии пиряхҳоро ҳамчун манбаи асосии оби ошомиданӣ барои миллионҳо нафар, бахусус дар Осиёи Марказӣ қайд карда, иброз дошт, ки пиряхҳои бузурги Тоҷикистон ҳамчун "бурҷи обии минтақа" хизмат мекунанд.”

Манбаи асосии об дар Тоҷикистон пиряхҳо ҳастанд, ки 8 дар сади қаламрави кишварро ташкил мекунанд ва масоҳати умумиашон 11 ҳазору 146 километри мураббаъ аст. Сарчашмаи шаст дарсади захираҳои оби Осиёи Марказӣ дар ҳудуди Тоҷикистон аст, вале айни замон миллионҳо нафар дар кишвар аз дастрасӣ ба оби поки ошомиданӣ маҳруманд ва аз манобеи оби олуда истифода мебаранд.

Кирсти Ковентри раиси нави Кумитаи байнулмилалии олимпӣ (КБО) интихоб шуд. Вай қаҳрамони чандинкаратаи олимпӣ ва вазири варзиши Зимбабве мебошад.

Ковентри дар як овоздиҳии пинҳонӣ аксарияти орои аъзои ин созмонро ба даст овард ва аввалин зане шуд, ки раҳбари КБО гардид.

Томас Бах, ки аз соли 2013 ба ин сӯ раҳбарии КБО-ро ба зимма дошт, тобистони соли ҷорӣ мақомашро тарк менамояд. Раиси нави КБО 24-уми июни соли 2025 ба кор шурӯъ мекунад.

Кирсти Ковентри қаҳрамони дукаратаи олимпӣ дар шиноварӣ, ғолиби чандинкарата ва барандаи медалҳои мусобиқоти қаҳрамонии ҷаҳон ва рекордсмени чандинкаратаи ҷаҳон аст. Вай серунвонтарин варзишгари зан дар таърихи Зимбабве мебошад. Ковентри аз ҳамаи ҳашт медали олимпии Зимбабве дар таърихи ин кишвар ҳафтоашро ба даст овардааст.

Президенти собиқи Зимбабве Роберт Мугабе Ковентриро "духтари тиллоӣ" номидааст. Илова бар ин, вай дар тӯли фаъолияти варзишии худ панҷ маротиба беҳтарин шиноварзан дар Африқо эътироф шудааст.

Аз соли 2013 Ковентри узви КБО ва Кумитаи олимпии Зимбабве мебошад. Аз соли 2018 вай дар вазифаи вазири варзиш, фароғат, ҳунар ва фарҳанги Зимбабве кор кардааст.

Ковентри дар байни ҳафт номзад барои курсии раиси КБО аз ҳама бештар – 49 дар сади овозҳоро соҳиб шуд. Рақибони аслии ӯ Хуан Антонио Самаранчи хурдӣ (падараш солҳои 1980-2001 роҳбари КБО буд) ва варзишгари бритониёӣ, раиси IAAF (Федератсияи байнулмилалии варзиши сабук) Себастян Коу буданд. Самаранчи хурдӣ 28 дар сад ва Коу 8 дар сади овозҳоро гирифтанд.

Ҷашни Наврӯз имсол ба моҳи Рамазон рост омад, вале боз ҳам хиёбонҳои Душанбе, пойтахти Тоҷикистон, пур аз мардум ва меҳмонон буд.

Мижгон бо ҳамсараш Эраҷ барои тамошои тантанаҳои наврӯзӣ аз Эрон ба Тоҷикистон омадааст. Ӯ рӯзи 21-уми март дар суҳбат бо Радиои Озодӣ гуфт, аз ин сафари худ пушаймон нест.

“Воқеан, ҷашни бошукӯҳи ҷашни бостонии муштараки Эрону Тоҷикистон ва воқеан хеле хушҳолем аз ин ки ин таҷрубаи қашангро инҷо ба даст овардем. Воқеан хуш гузашт. Интизориҳоямон бештар аз ин буд, вале бо моҳи Рамазон чун мусодиф шуда, як миқдор маросими шодаш камтар баргузор шуд, вале бо ин ҳол хеле олӣ буд”, - изҳор дошт ӯ.

Фотима, ки аз шаҳри Кирмони Эрон барои тамошои таҷлили Наврӯз ба Душанбе омадааст, рӯзи 21-уми март дар суҳбат бо Радиои Озодӣ гуфт, ҷашни Наврӯз дар Тоҷикистон аз кишвари ӯ каме фарқ дорад.

“Чизе, ки аз қабл дидам, ин ҷашнро хеле бо рақсу овозу шодӣ дар инҷо баргузор мекунанд. Хеле дӯст медоштам, ки биёям ва аз наздик инро бубинам”, - изҳор дошт ӯ.

Таҷлили ҷашни Наврӯз имсол дар Тоҷикистон назар ба солҳои пешин тафовут дорад. Дар пайи бекор шудани низоми раводид миёни Тоҷикистону Эрон, сайёҳони эронӣ дар таҷлили Наврӯзи соли 2025 дар Тоҷикистон зиёд ба назар мерасанд.

Нуҷумшиносон дақиқ кардаанд, ки соли нави хуршедӣ рӯзи 20-уми март, соати 14:01 дақиқа ба вақти маҳаллӣ дар Тоҷикистон фаро расид.

Таҷлили расмии ҷашни Наврӯз дар Душанбе субҳи 21-уми март бо афрӯхтани гулхан оғоз шуд. Ба ин муносибат дар Боғи Ғалаба дар Душанбе мардуми зиёде ҳам ҷамъ омаданд.

Наврӯз яке аз ҷашнҳои асосӣ дар Тоҷикистон буда, ба муносибати он чор рӯз истироҳати расмӣ эълон шудааст.

Доналд Трамп, раисҷумҳури Амрико, созиши марзии Тоҷикистон ва Қирғизистонро, ки ба баҳсу задухӯрдҳои чандсолаи ду кишвар поён хоҳад дод, муҳим хондааст.

Паёми Трамп 21-уми март дар рӯзи таҷлил аз Наврӯз дастрас шудааст. Муҳтавои онро хадамоти матбуоти президенти Тоҷикистон нашр кард.

Тибқи он, раисҷумҳури Амрико гуфтааст, "ин комёбии бузургест, ки ба ҳарду кишвар манфиати калони иқтисодӣ ва амниятӣ меоварад."

Ба иттилои манбаъ, Доналд Трамп дар идома гуфтааст, Вашингтону Душанбе минбаъд ҳам барои таҳкими амнияти ҳарду давлат ҳамроҳ кор хоҳанд кард. "Иёлоти Муттаҳида ҳамчунон ҷонибдори содиқи соҳибихтиёрӣ, истиқлол ва тамомияти арзии Тоҷикистон мемонад," -- иқтибос овардааст хадамоти матбуот аз номаи Трамп.

Тоҷикистон ва Амрико беш аз 30 сол боз муносибати дипломатӣ доранд. Дар ин муддат Иёлоти Муттаҳида ба Тоҷикистон зиёда аз 2 миллиард доллар ёрӣ кардааст.

Владимир Путин, президенти Русия, ба украиниҳо дар минтақаҳои ишғолшуда амр додааст, ки то 10-уми сентябр шиносномаи русӣ гиранд ё бояд кишварро тарк кунанд. Ин фармон рӯзи 20-уми март нашр шуд.

Дар санад гуфта шудааст, ки шаҳрвандони хориҷӣ ё шахсони бешаҳрванд, ки ба қаламрави зери назорати Русия ворид мешаванд, бояд аз муоинаи пизишкӣ, аз ҷумла бемориҳои хатарзои сироятӣ гузаранд.

Ба иттилои Созмони Милал, аз моҳи феврали соли 2022 то июни соли 2024 дар Русия беш аз 1 миллиону 200 ҳазор шаҳрванди Украина сабти ном шудаанд.

Илова бар ин, чанд миллион шаҳрванди Украина дар қаламравҳои ишғолкардаи Русия, аз ҷумла Қрим ба сар мебаранд.

Вазири пешини иқтисоди Украина дар шабакаи “Х” навишт, ултиматум ё талаботи қатъии Русия ба украиниҳои сокини минтақаҳои ишғолшудаи Донетск, Луҳанск, Херсон ва Заропорожйе дахл дорад.

Раисҷумҳури Амрико гуфт, Иёлоти Муттаҳида ба зудӣ созишеро бо Украина дар заминаи маъдан ва захираҳои табиии ин кишвар имзо мекунад.

Доналд Трамп инчунин гуфт, музокираҳояш бо Украина ва Русия барои поён додан ба ҷанг идома доранд.

Трамп, ки то ҳол бо президентҳои Русия ва Украина суҳбатҳои телефонӣ анҷом додааст, рӯзи 20-уми март ба хабарнигорон дар Кохи Сафед гуфт, талошҳояш барои дастёбӣ ба созиши сулҳ хуб пеш мераванд.

Замоне ки Трамп суҳбат мекард, нерӯҳои русӣ зербиноҳои мулкиро дар шаҳри Одесса ҳадаф қарор дода, дар натиҷа се нафар, аз ҷумла як духтарро захмӣ карданд.

Олеҳ Кипер, волии Одесса дар Телеграм навишт, “душман ба шаҳри Одесса ҳамлаҳои густарда анҷом дода, бо паҳпод ё дронҳо ба минтақа зарба зад”.

Ба иттилои ӯ, як бинои баландошёнаи истиқоматӣ, як маркази тиҷоратӣ ва як фурӯшгоҳ зарар дидааст.

Инчунин бар асоси гузоришҳо аз минтақаи Курск, Русия гуфтааст, ки нерӯҳои украинӣ як истгоҳи тақсими газро дар шаҳри Суҷа ҳадаф қарор доданд. СОТА акси сӯхторро дар шабакаи Телеграм нашр намуд.

Низомиёни украинӣ бо нашри акси монанд аз “ҳамлаҳои бомуваффақият ба низоми тақсимоти гази Суҷа” хабар доданд. Ин шабака барои интиқоли газ ба Аврупо истифода мешавад.

Дар Тоҷикистон 53 зан ва 147 мардро аз зиндонҳои Ёвон ва Норак озод карданд. Ҳамроҳи онҳо 23 ноболиғ ҳам раҳо карда шудааст. Раёсати зиндонҳои Вазорати адлия номи онҳоро нагуфт. Маълум нест, дар миёни озодшудаҳо шахсоне низ ҳастанд, ки ба қавли наздиконашон бо иттиҳомҳои сохта ва ё дорои ангезаҳои сиёсӣ ба маҳбас андохта шудаанд.

Раҳоии беш аз дусад нафар рӯзи 21-уми март бар асоси фармоне сурат гирифт, ки рӯзе пеш раисҷумҳур имзо кард. Мақомот онро "бахшиши ҷазо" номидаанд, ки тақрибан нуҳсад касро дар бар мегирад. Онҳое, ки ҷинояти начандон вазнин, миёна ва вазнин кардаанду дар муассисаҳои ислоҳӣ адои ҷазо мекунанд.

"Бахшиши ҷазо аз тарафи президенти Тоҷикистон нисбат ба шахси муайян татбиқ мегардад. Бо ин санад шахси зиндонӣ метавонад ҳам аз ҷазои асосӣ ва ҳам изофӣ пурра ё қисман озод карда шавад ё қисми ҷазои адонакардаи ӯ ихтисор гардад ё ба ҷазои сабуктар иваз карда шавад ё доғи судиаш бардошта шавад. Моддаи 83-и Кодекси ҷиноии Тоҷикистон

Мансурҷон Умаров, сардори Раёсати зиндонҳои Тоҷикистон, рӯзи 21-уми март дар суҳбат бо Радиои Озодӣ гуфт, рӯйхатро комиссияи ҳукуматӣ тартиб додааст ва онро ба зудӣ дастрасу нашр мекунанд.

"Рӯйхат дар дасти ҳукумат аст. Дар онҷо занҳо бисёранд. Як қисмаш имрӯз баромад. Махсусан онҳое, ки дар муассисаи ислоҳӣ кӯдак доранд. Авф хуб аст. Ман ҷонибдори авф ва бахшидани гуноҳ астам," – афзуд ӯ. Умаров дар мавриди эҳтимоли раҳоии баъзе аз хабарнигорон ва фаъолону сиёсатмадорони зиндонӣ посух надод ва беҳтар донист, мунтазири нашри рӯйхат бимонем.

То моҳи январи соли 2024 дар зиндонҳои Тоҷикистон зиёда аз 13 ҳазору 500 нафар сабт шудааст. Омори нав феълан дастрас нест.

Мухолифони ҳукумат дар берун аз кишвар ва намояндагони созмонҳои байнулмилалӣ ҳамвора мақомоти Тоҷикистонро барои зиндонӣ кардани теъдоди зиёди одамон ва он ҳам ба солҳои тӯлонӣ танқид мекунанд.

Департаменти давлатӣ ё Вазорати корҳои хориҷии Амрико дар моҳи апрели соли 2024 “аз ҳад зиёд будани зиндониҳоро дар маҳбасҳои Тоҷикистон” мушкили ҷиддӣ номида буд.

Дар Тоҷикистон 19 боздоштгоҳ ва зиндон мавҷуд аст. Дар ошӯбҳо дар зиндонҳои Хуҷанд ва Ваҳдат, ки солҳои 2018 ва 2019 рух дод, беш аз 50 нафар кушта шуданд. Мақомот гуфтанд, ки ошӯб кори дасти ифротгароёни исломӣ буд, аммо ҳомиёни ҳуқуқ, бадрафторӣ бо маҳбусон, аз ҷумла тамаъҷӯиро низ аз омилҳои эҳтимолии ангезандаи исёни маҳбусон ном бурданд.

ИНЧУНИН, БИХОНЕД:

Эълони афви 897 зиндонӣ дар Тоҷикистон

Вазири корҳои хориҷии ИМА дар шабакаи Х навиштааст, ки Ҷорҷ Глезманн ҳудуди дувуним сол дар дасти Толибон буд ва ҳоло пас аз раҳоӣ, дар ҳоли пайвастан ба хонаводааш аст.

Дар баёнияи Вазорати корҳои хориҷии Амрико, ки 20 март нашр шуд, ба нақл аз Марко Рубио омадааст, "имрӯз пас аз дувуним сол асорат дар Афғонистон, Ҷорҷ Глезманн, мутахассиси хатҳои ҳавоӣ, дар роҳи пайваста ба ҳамсараш, Александра, аст".

Дар идома, ба нақл аз вазири корҳои хориҷии Амрико омадааст, "мо амиқтарин қадрдонии худро ба ҳукумати Қатар иброз медорем, ки талошҳои дипломатӣ дар озодии Ҷорҷ Грезман дошт".

Ӯ афзуд, "Қатар ҳамеша собит кардааст, ки шарик ва миёнарави қобили эътимод дар гуфтугӯҳои печида будааст".

Дар баёнияи Вазорати корҳои хориҷии Амрико омадааст, "озодии Ҷорҷ гоми мусбат ва созанда аст. Ин ҳамчунон ёдовари он аст, ки дигар шаҳрвандони Амрико ҳанӯз дар Афғонистон дар боздошт ба сар мебаранд".

Бар асоси эъломия, раиси ҷумҳури Амрико Доналд Трамп ҳамчунон ба талошҳои худ барои озодии ҳамаи амрикоиҳое, ки ноодилона дар саросари ҷаҳон боздошт шудаанд, идома хоҳад дод.

Ин огоҳинома шоми 20 март дар саҳифаи фейсбукии cафорат нашр шуд. Сафорат гуфтааст, дар ҳолати пеш омадани вазъияти ғайримуқаррарӣ, шаҳрвандони Тоҷикистон метавонанд ба ин намояндагии дипломатӣ занг зананд.

Аз рӯзи чаҳоршанбе ба ин тараф ҳазорон нафар дар шаҳрҳои Туркия бар зидди боздошти шаҳрдори Истанбул Акрам Имомуғлу ба эътироз баромаданд.

Шаҳрдори Истанбул рӯзи 19-уми март бо иттиҳоми фасод ва ёрӣ ба як гурӯҳи террористӣ боздошт шудааст. Хабар дода мешавад, ки дар умум, дар доираи ин парванда наздик ба 100 нафар сиёсатмадорон, журналистон ва соҳибкорон дастгир шудаанд.

Акрам Имомуғлу рақиби асосии раисҷумҳури Туркия Раҷаб Таййиб Эрдуғон ном бурда мешавад, ки интизор мерафт, рӯзи якшанбе, номзадии худро ба интихоботи соли 2028 пешбарӣ намояд.

Ба гузориши расонаҳои туркӣ, ҳамакнун тазоҳурот ҷараён дорад. Расонаҳои маҳаллии ин кишвар хабар додаанд, ки пулис алайҳи эътирозгарон аз таҷҳизоти вижа истифода мекунад. Тибқи гузоришҳо, 37 нафар дар пайи ин эътирозҳо дастгир шудаанд.

Дар Тоҷикистон афви тақрибан нуҳсад зиндонӣ эълон шуд. Фармонро дар ин бора раисҷумҳур Эмомалӣ Раҳмон, ки ҳукуматаш барои саркӯб ва ба зиндон андохтани дигарандешон танқид мешавад, рӯзи 20-уми март имзо кард.

“Дар арафаи Иди байнулмилалии Наврӯз ҷазои 897 маҳкумшуда бахшида шуда, онҳо аз адои минбаъдаи ҷазо озод карда мешаванд," – гуфта шудааст дар фармон.

Мақомот “башардӯстӣ, ғамхорӣ ба оила ва кӯдакону наврасон”-ро аз далелҳои эълони тасмим номбар кардаанд.

Ин фармон нисбат ба маҳкумшудаҳое татбиқ мегардад, ки барои содир кардани ҷиноятҳои начандон вазнин, дараҷаи миёна ва вазнин аз озодӣ маҳрум карда шуда, "дар муассисаҳои ислоҳӣ адои ҷазо менамоянд".

Дар Тоҷикистон бори охир моҳи сентябри соли 2021 ба ифтихори 30-солагии Истиқлоли давлатӣ қонуни афв қабул гардида буд. Тибқи он, ёздаҳуним ҳазор кас аз ҷавобгарии ҷиноӣ ва адои ҷазо озод гардиданд.

То моҳи январи соли 2024 дар зиндонҳои Тоҷикистон зиёда аз 13 ҳазору 500 нафар сабт шудааст. Омори нав феълан дастрас нест.

Мухолифони ҳукумат дар берун аз кишвар ва намояндагони созмонҳои байнулмилалӣ ҳамвора мақомоти Тоҷикистонро барои зиндонӣ кардани теъдоди зиёди одамон ва он ҳам ба солҳои тӯлонӣ танқид мекунанд.

Департаменти давлатӣ ё Вазорати корҳои хориҷии Амрико низ дар моҳи апрели соли 2024 “аз ҳад зиёд будани зиндониҳоро дар маҳбасҳои Тоҷикистон” мушкили ҷиддӣ номида буд.

Мақомоти Лаҳистон (Полша) 14 хориҷӣ, аз ҷумла се шаҳрванди Тоҷикистонро ба ватанашон истирдод кардаанд. Номи онҳо нашр намешавад.

Хадамоти марзбонии Лаҳистон рӯзи 18-уми март дар эъломияе гуфт, ки дар миёни истирдодшудаҳо 4 шаҳрванди Гурҷистон ва 7 шаҳрванди Узбекистон низ ҳастанд.

Як шаҳрванди 32-солаи Гурҷистон дар ватанаш бо иттиҳоми "терроризм" дар ҷустуҷӯ будааст.

Вазорати корҳои дохилии Лаҳистон мегӯяд, дигарон бо гумони одамрабоӣ ва дуздӣ "шахсони барои ҷомеа хатарнок шумурда мешаванд".

Намояндаи вазорат ба "Радиои Полша" гуфтааст, "яке аз истирдодшудаҳо чор дафъа барои дуздӣ ва дигаре нӯҳ бор барои ронандагӣ дар ҳолати мастӣ ба ҷавобгарӣ кашида шудааст."

Лаҳистон аз соли 2015, баъд аз мавҷи таъқиби мухолифону дигарандешон дар Тоҷикистон, макони кору зиндагӣ ва паноҳҷӯии тоҷикони фирорӣ гардид. Теъдоди онҳо то 15 ҳазор нафар тахмин зада мешавад.

Дар як соли охир аз хоки Лаҳистон 3 ҳазор хориҷиро берун кардаанд, ки дар миёнашон зодагони Тоҷикистон низ ҳастанд.

Фаррух Икромов, паноҳҷӯйи тоҷик, ки моҳи апрели соли 2024 аз Лаҳистон ронда шуда буд, дар Душанбе ба 23 сол зиндон маҳкум шуд. Ӯ аз соли 2016 бо ҳамсар ва ду фарзандаш дар Полша мезист. Мухолифони ҳукумат пеш аз фиристодани Фаррух Икромов ба Тоҷикистон гуфта буданд, ки ӯ дар эътирозҳои соли 2023 ба зидди президент Эмомалӣ Раҳмон дар Берлин ширкат дошт.