Дар Тоҷикистон ин идро дар маҳфилҳои ҷудогона ҷашн мегиранд, на дар сатҳи расмӣ.

Мардуми Эрон ва Афғонистон маъмулан гирди дасторхони идона ҷамъ шуда, шеъру таронахонӣ мекунанд.

Абдуҷалол Сафаров, устоди факултаи физикаи Донишгоҳи миллии Тоҷикистон, ба Радиои Озодӣ гуфт, шаби Ялдо пеш аз ҳама заминаҳои илмӣ дорад.

"Шаби Ялдо ба инқилоби зимистонӣ рост меояд, ки ҳамасола тахминан рӯзҳои 20-21-уми декабр рӯй медиҳад," – гуфт ӯ.

ИНЧУНИН, БИХОНЕД:

Нахустин таҷлили "инқилоби зимистонӣ" пас аз сабти ҷаҳонӣ

ЮНЕСКО ё Созмони Илмӣ, Омӯзишӣ ва Фарҳангии Милали Муттаҳид соли 2022 бо пешниҳоди Эрону Афғонистон "Шаби Ялдо"-ро ба унвони мероси номалмус (ғайримоддӣ)-и фарҳанги ҷаҳонӣ сабт кард.

Дар як моҳи охир дар ин минтақаи вилояти Суғд даҳ узви се оила ба таври мармуз кушта шуд. Мақомот мегӯянд, таҳқиқи ҳодиса идома дорад, вале дар бораи боздошти гумонзадҳо ба таври расмӣ хабар дода нашудааст.

Радиои Озодӣ рӯзи 19-уми декабр чанд наворе дарёфт кард, ки тибқи он сокинони деҳаҳои Конибодом дару тирезаи хонаашонро бо панҷараҳои оҳанин маҳкам кардаанд. Яке аз занон мегӯяд, “инро дар ҳаёташ кушода наметавонад”.

“Худо хоҳад, дигар ором ҳастем”, -- изҳори умед кардааст сокини дигари Конибодом. Ӯ ҳам дар навор панҷараи оҳанини хонаашро нишон медиҳад. Дар ҳамин ҳол, дар даромадгоҳи шаҳри Конибодом дидбонгоҳ гузошта шуда, дар деҳаҳо сарбозон мегарданд. Гурӯҳе аз сокинон шабона оташ рӯшан карда, навбатдорӣ мекунанд.

Бархе сокинони деҳаи Ҳисорак (Қӯрғончаи собиқ) дар Конибодом мегӯянд, шабро асосан дар хонаи наздикон дар марказ мегузаронанд. Шаби 15 ба 16-уми декабр дар ин деҳа чор нафар аз ду оила ба таври шубҳабарангез ба ҳалокат расиданд.

“Ҳамаамон ба хонаи хоҳарам рафтем. Милисаҳо гуфтанд, дар рӯшноӣ равед, илтимос, дар инҷо хоб наравед. То замони ёфтани сабабгорони ҳодиса дар инҷо намонед. Ба ҳамсояҳо ҳам гуфтанд, ҳама рафт,” – гуфт Назира, сокини Ҳисорак.

Навор дар Инстаграм:

Дар як моҳи охир дар Конибодом даҳ узви се оила кушта шуд. Шумори умумии кушташудаҳо дар тақрибан як соли охир дар ин минтақа аз 20 нафар гузашт. Мақомоти Тоҷикистон гуфтанд, дар пайванд ба кушторҳои пешина дар Конибодом ду нафарро дастгиру зиндонӣ карданд, вале наздиконашон онҳоро бегуноҳ донистанд.

Ба ҳисоби Комиссияи интихобот, шумораи эҳтимолии раъйдиҳандагон дар кишвар каме бештар аз 5,5 миллион нафар аст.

Аз 63 вакили порлумони Тоҷикистон 22 нафари онҳо аз рӯйхати ҳизбӣ ва 41 каси дигар дар ҳавзаҳои якмандатӣ интихобот мешаванд.

Интихоботи порлумонӣ дар кишвар 2-юми марти соли оянда баргузор мешавад. То ин дам танҳо ҳизби ҳокими халқии демократӣ номзадҳои худро эълон кард.

Ҳеч яке аз интихоботҳо дар Тоҷикистон аз сӯи созмонҳои байнулмилалӣ, аз ҷумла, САҲА шаффоф эътироф нашудаанд.

Дар наворе, ки Раёсати корҳои дохилии пойтахт нашр кард, дида мешавад, ки чанд нафар як ҷавонро кашола карда мезананд ва ӯ илтиҷо мекунад, ки латукӯбро бас кунанд.

Ба иттилои пулиси Душанбе, ҷавоне, ки латукӯб мешавад, Комрон Бобоев, сокини 20-солаи пойтахт аст. Ин ҷавон дар навор мегӯяд, "ба Худо, басай акаи Азиз, мемурам".

Дар хабарномаи расмӣ омадааст, "Азиз Узбеков, сокини 26-солаи ноҳияи Фархор бо чанд нафар гурӯҳи ҷиноятӣ таъсис дода, барои пул наврасонро латукӯб мекардаанд".

Назари Узбеков ва шарикаш Маъруф Наимов ба қазия маълум нест. Онҳо дар ҳузури кормандони пулис ҳадди ақал аз ду ҳолате нақл мекунанд, ки наврасонро азоб додаанд.

Пулиси Душанбе мегӯяд, нисбати ин афрод парвандаи ҷиноӣ боз шудааст, аммо нагуфтанд, ки бо кадом иттиҳом. Мақомот гуфтанд, шарикони дигари онҳоро ҷустуҷӯ доранд.

Ин навор дар шабакаҳои "Фейсбук" ва "Инстаграм" вокунишҳои манфиро ба миён овард ва бисёре аз корбарон талаб карданд, ки афроде, ки ҷавонро латукӯб кардаанд, ҷазо гиранд.

Бори аввал нест, ки навори азоб додани ҷавонон дар шабакаҳо пахш мешавад.

Корманди нуқтаи билетфурӯшии “Сомон Эйр” дар фурудгоҳи “Внуково” рӯзи 20-уми декабр дар суҳбати телефонӣ ба Радиои Озодӣ гуфт, ҳавопаймоҳои ин ширкат феълан ба “Внуково” парвоз анҷом намедиҳанд.

Дар яке аз ширкатҳои билетфурӯшии Душанбе ҳам ин маълумотро тасдиқ карда, гуфтанд, феълан аз фурудгоҳи Душанбе ба “Внуково” танҳо ширкати русии “ЮтЭйр” парвоз мекунад.

Намояндагони ширкат дар Душанбе расман дар ин бора хабар надодаанд.

Ҳавопаймоҳои “Сомон Эйр” ба ду фурудгоҳи дигари Маскав “Домодедово” ва "Жуковский" ва ҳамчунин ба чанд шаҳри дигари Русия мусофир мебарад.

Баъд аз моҳи марти соли 2024 ва ҳамла ба “Крокус” даҳҳо муҳоҷири тоҷик дар фурудгоҳ ва гузаргоҳҳои марзии Русия дармонданд.

Бештари ин шикоятҳо аз фурудгоҳи “Внуково” ба Радиои Озодӣ расид. Муҳоҷирони тоҷик гуфтанд, онҳоро бидуни далел аз Русия ба Тоҷикистон баргардонданд.

Ин ҳарф аз забони президенти Русия рӯзи 19-уми декабр ҳангоми суҳбати мустақими телевизионӣ садо дод.

Путин, ки ба саволҳои мардум ва хабарнигорон посух медод, гуфт, “агар муҳоҷират як амри ногузир бошад, мо бояд бо шариконамон дар баъзе кишварҳо, пеш аз ҳама бо давлатҳои Осиёи Марказӣ, барои омода кардани муҳоҷирон кор кунем.”

Ӯ пешниҳод кард, ки дар он кишварҳо мактаби русӣ сохта, “омӯзиши забони русиро рушд диҳанд” ва мардуме, ки барои кор ба Русия меоянд, бояд “бо анъанаву фарҳанг ва талаботи қонунҳои Русия ошно шаванд.”

Маълум нест “анъанаву фарҳанги Русия”, ки Путин ба он таъкид мекунад, чӣ аст ва меъёри риояи он ё поймолкунии он кадом аст ва онро кӣ муайян мекунад.

Дар Русияи бисёрмиллату гуногунмазҳаби зери назари Путин, ки наздики 25 сол аст дар сари қудрат мебошад, муҳоҷирон ва коргарони хориҷӣ осебпазиртарин қишр дар баробари беқонуниву худсариҳои полис гардидаанд. Ҳомиёни ҳуқуқ мегӯянд, дар давраи Путин дар ҷомеаи Русия мушкилоте мисли бегонаситезиву бадбинӣ нисбати муҳоҷирон аз Осиёи Марказӣ ба авҷи аълояш расид. Ҳарчанд бо заҳмати муҳоҷирони корӣ дар Русия миллиардҳо доллар ба буҷаи давлат ворид мешаванд.

Путин дар суханронии рӯзи панҷшанбеаш мавзӯи муҳоҷиратро “ҳассос ва дарднок” номид. Ӯ иқрор кард, дар Русия садҳо ҳазор дасти корӣ намерасад ва гуфт, барои кам кардани муҳоҷирон маҳсулнокии кор бояд боло бурда шавад ва тамаркуз ба соҳаҳои дорои фанновариҳои пешрафта карда шавад. Ин даъвати гурӯҳҳои нажодпараст аст, ки умуман ба манъ кардани ҳузури "бегонагон" дар Русия даъват мекунанд.

Соли 2024 баъди ҳамла ба толори консертии “Крокус” дар Маскав, ки дар шароити бисёр суолбарангез рух дод, асосан муҳоҷирони тоҷикро гунаҳкор карданд. Баъди ин Думаи давлатӣ беш аз 30 қонуни нави маҳдудкунандаи ҳузури муҳоҷирон дар ин кишварро қабул кард, ки яке аз охиринҳояш манъи ба мактаб қабул кардани фарзандони муҳоҷирон дар сурати надонистани забони русӣ дониста мешавад. Инро ҳам бисёриҳо чун як намунаи дигари бегонаситезӣ ва поймолкунии ҳуқуқи инсон танқид карданд.

Ҷаласаи навбатии гурӯҳҳои кории маконнигорӣ ва ҳайатҳои ҳукуматии Тоҷикистон ва Қирғизистон оид ба аломатгузории сарҳади давлатӣ рӯзи 19-уми декабр ба анҷом расидааст.

Хабаргузории давлатии "Ховар" хабар додааст, ки ин ҷаласа нӯҳ рӯз идома кард.

Дар хабар аз номи Кумитаи давлатии амнияти миллии Тоҷикистон гуфта шудааст, ки баробар бо ин мулоқот, корҳо дар самти таҳияи тарҳи лоиҳавии сарҳади давлатии Тоҷикистону Қирғизистон шуруъ шуд.

Қарор аст ҷаласаи баъдӣ дар Қирғизистон баргузор шавад.

Мақомоти Тоҷикистону Қирғизистон ду ҳафта пеш хабар доданд, ки дар таъини хати сарҳади байни ду кишвар ба мувофиқаи ниҳоӣ даст ёфтаанд ва қадами баъдӣ, имзои санадҳои байнидавлатӣ дар бораи хати марзи муштарак мебошад.

Мақомоти Қирғизистон гуфтанд, ки дар ҷараёни ин музокираҳо Душанбе ва Бишкек ба гузаштҳое розӣ шуданд, вале ҷузъиёти мувофиқаҳои бадастомада нашр намешавад. Фақат мақомот гуфтанд, ки баъди анҷоми марҳилаҳои ҳуқуқии омодасозии тамоми тарҳҳои созишномаву нақшаи хати сарҳади мувофиқашуда ин санадҳо аз ҷониби порлумону президентони ду кишвар имзо мешавад.

Дар сарҳади Тоҷикистон ва Қирғизистон солҳои 2021 ва 2022 муноқишаҳои пурқурбониву пурхушунате рух дода буд, ки як сабабаш баҳснок будани қитъаҳои марзии байни деҳоти ду ҳамсоякишвар гуфта мешавад.

Қазияе, ки бисёриҳоро таконзада кард, бозгӯи ваҳшониятҳои зиёде дар давоми даҳ соли зиндагии ин зан мебошад. Парвандае, ки соли 2020 боз шуд, ошкор намуд, ки Доминик Пелико, сокини деҳае дар Авинйони Фаронса дар давоми даҳ сол ҳамсарашро ба таври пинҳонӣ маводи дорувори мадҳушкунанда дода, дар ин муддат камаш 51 мардро барои таҷовуз ба номуси ҳамсараш Жизел Пелико роҳ додааст. Бисёр ҷиноятҳо бар асоси наворҳои видеоии сабткардаи ин мард ошкор гардид.

Мардони дигаре, ки дар ин таҷовузи гурӯҳӣ ширкат доштаанд, аз 5 то 15 сол ҳукми зиндон гирифтаанд.

Дар ҷараёни мурофиаҳои судӣ Доминик Пелико эътироф кардааст, ки худ ва дигар мардон ба номуси ҳамсари мадҳушаш борҳо таҷовуз кардаанд. Дар курсии айбдоршавандаҳо мардони 22 то 70-солаи дорои касбу кори гуногун мебошанд.

Жизел Пелико, ки дар оғоз аз расонаӣ шудани муҳокимаҳои додгоҳӣ худдорӣ мекард, дар ниҳоят гуфт, баръакс бояд ҳама бидонанд, ки бо ӯ чӣ шуд, то ки пеши роҳи айни чунин ҷиноятҳо дар нисбати дигар қурбониҳо гирифта шавад.

Исроил иттиҳоми наслкушӣ дар Ғаззаро рад мекунад.

Human Rights Watch рӯзи 19-уми декабр гуфт, ки Исроил бо пешгирии фаластиниҳои Ғазза аз дастрасӣ ба оби поки ошомиданӣ боиси марги ҳазорҳо нафар шудааст ва ин амалаш аз ҷиҳати ҳуқуқӣ баробар бо наслкушӣ ва куштор мебошад.

Дар гузорише, ки дар сомонаи ин созмон нашр шуд, рафторҳои Исроил хилофи арзишҳои инсонӣ ва қонунҳои байналмилалӣ номида шудааст.

“Ин сиёсат, ба унвони бахше аз куштори ҷамъии фаластиниёни мулкӣ дар Ғазза амалӣ мешавад, маънои онро дорад, ки мақомоти Исроил даст ба куштор алайҳи инсоният задаанд, ки ҳамчунон идома дорад. Ин сиёсат инчунин бар асоси Эъломияи наслкушии соли 1948 чун “амали наслкушӣ” арзёбӣ мешавад”, гуфтааст созмони ҳомии ҳуқуқи инсон.

Исроил батакрор иттиҳоми наслкуширо рад карда гуфтааст, ки қонунҳои байналмилалиро эҳтиром қоил аст ва ҳақ дорад, баъди ҳамлаи 7-уми октябри соли 2023-и Ҳамос ба қаламраваш аз худ дифоъ кунад. Вазорати корҳои хориқии Исроил дар саҳифааш дар Х навишт: “Ҳақиқат комилан хилофи дурӯғҳои HRW аст”.

HRW баъди созмони дигари ҳомии ҳуқуқи инсон Афви байнулмилал дуюмин ташкилоти бонуфуз аст, ки дар давоми як моҳи ахир амалҳои Исроилро дар Ғазза наслкушӣ номидааст.

Ин аввалин баҳодиҳӣ ба талафоти низомиёни Кореяи Шимолӣ аст, ки аз тарафи Русия алайҳи Украина меҷанганд. Ҳамсуҳбатони ду расона омори дақиқи талафоти сарбозони Кореяро зикр накардаанд, аммо гуфтаанд, талафоти онҳо хеле зиёд аст, чун таҷрибаи ҷангӣ надоранд.

Ба иттилои Иёлоти Муттаҳидаи Амрико, неруҳои заминии Кореяи Шимолӣ ҳам бо артиши Русия ва ҳам ҷудогона меҷанганд. Қаблан Вазорати дифои Амрико ва Кохи Сафед аз кушта шудани сарбозони Кореяи Шимолӣ хабар дода буданд, аммо ҷузъиёт надоданд.

Ба иттилои хабаргузории “Ассошиэйтед пресс”, Русия рӯзона то 1200 сарбозро дар ҷанг алайҳи Украина аз даст медиҳад ва то ҳол натавонистаанд ин талафотро ҷуброн кунад.

Ба иттилои хадамотҳои истихборотии Амрико ва Кореяи Ҷанубӣ, моҳи октябри имсол аз 10 то 12 ҳазор сарбози Кореяи шимолӣ ба вилояти Курски Русия фиристода шудаанд.

Ба иттилои хабаргузории давлатии “Ховар” аз номзадҳои ҳизби халқии демократӣ, 2 нафари онҳо аз ВМКБ, 9 нафар аз Хатлон, 6 нафар аз Суғд, 6 номзад аз шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ ва 5 нафари дигар аз шаҳри Душанбе мебошанд. 11 нафари онҳо бонувон ва 17 нафар мардон будаанд.

ҲХДТ аз ҷумла, Шермуҳаммад Шоҳиён, раиси Додгоҳи олӣ, Саодатшо Матробиён, вакили феълии порлумон, Дилноза Аҳмадзода, муовини раиси идораи ҳифзи сирри давлатӣ, Фарангиз Шарифзода, директори Институти забон ва адабиёт ва чанд мансабдори дигарро барои вакилӣ пешниҳод кардааст.

Ҳизби халқии демократии Тоҷикистон, ки роҳбараш раиси ҷумҳур Эмомалӣ Раҳмон аст, аксари курсиҳои порлумонро дар ихтиёр дорад. Мухолифони ҳукумат ҲХДТ-ро ба истифода аз имкониятҳои давлатӣ муттаҳам мекунанд. Қарор аст интихоботи порлумонӣ 2-юми марти соли оянда баргузор шавад.

Изҳороти ӯ 18-уми декабр ба муносибати рӯзи ҷаҳонии муҳоҷирон садо дод.

Гутерриш гуфт, бо вуҷуди саҳми арзандаашон, муҳоҷирон бисёр вақт бо мушкилоте ба мисли табъйиз, хушунат, суистифода аз кори онҳо ва ҳатто хариду фурӯш рӯ ба рӯ мешаванд.

Ин ҳарфҳо нисбат ба муҳоҷирони корӣ дар Русия ҳам мувофиқат мекунад, ки душвории зиёдеро барои таъмини зиндагии беҳтари хонаводаҳояшон дар ватан таҳаммул мекунанд.

Ҳодиса шаби 17-уми декабр рӯй дод.

Кумитаи ҳолатҳои фавқулодаи Тоҷикистон рӯзи 18-уми декабр гуфт, ҳамаи онҳо аз як оила ҳастанд ва аз дуди ангишт заҳролуд шудаанд.

“Кӯдакон фаврӣ ба бемористон интиқол дода шуданд. Мутаассифона, бар асари расидани зарари бештар ва заҳролудӣ бо дуди ангишт ду нафари онҳо ҷони худро аз даст доданд,” – гуфта шудааст дар баёнияи Кумитаи ҳолатҳои фавқулода.

Мақомоти ин ниҳоди давлатӣ ҳамзамон аз сокинон дар гӯшаҳои Тоҷикистон хостаанд, ки ҳангоми истифода аз ангишт барои гарм кардани хонаҳо дар фасли зимистон эҳтиёт кунанд.

Сокинони Тоҷикистон дар тирамоҳу зимистон бо маҳдудият барқ мегиранд ва дар минтақаҳо барои гарм кардани хонаҳо бештар аз ангишту ҳезум истифода мекунанд.

Бар асари заҳролудшавӣ аз дуди ангишт моҳи марти соли 2024 се нафар дар деҳаи Турушбоғи Ҳисор ҷон бохтанд.

Моҳи декабри соли 2023 се узви як оила, аз ҷумла як кӯдак дар шаҳри Душанбе ва аз он пештар дар ноҳияи Кушониёни вилояти Хатлон як зану шавҳари ҷавон аз дуди ангишт фавтиданд.

Дар маросиме, ки рӯзи 17-уми декабр дар шаҳри Давҳаи Қатар доир гардид, номи ғолибони ҳамаи бахшҳо аз рӯи фарзияи FIFA эълон шуд.

Бар асоси натиҷаҳои интихоби беҳтарин бозигари соли 2024 Винисиус Ҷуниори 24-сола, ҳамлагари бошгоҳи «Реал Мадрид»-и Испания ва мунтахаби Бразилия, мақоми аввалро касб намуд.

Винисиус дар соли 2024 бо бошгоҳи “Реал Мадрид” ғолиби Лигаи қаҳрамонҳо гардид ва беҳтарин бозигари мусобиқа эътироф шуд. Бразилиягӣ дар қаҳрамонӣ ва Суперҷоми Испания, инчунин дар Суперҷоми УЕФА пирӯзӣ ба даст овард.

Родриго Эрнандеси 28-сола, ки бо номи Родри машҳур аст, мақоми дуюмро азони худ кард. Ин футболбози испаниягӣ дар бошгоҳи футболи “Манчестер Сити”-и Англия ва мунтахаби Испания бомуваффақият бозӣ мекунад. Вай ғолиби Лигаи қаҳрамонҳои УЕФА ва қаҳрамони Аврупо мебошад. Соли ҷорӣ Родри барандаи “Тӯби тиллоӣ” аз рӯи фарзияи маҷаллаи France Football шудааст.

Мақоми сеюмро дар номинатсияи беҳтарин бозигари соли 2024 Ҷуд Беллингеми 21-сола, нимҳимоятгари бошгоҳи футболи “Реал Мадрид” ва тими миллии Англия соҳиб шуд.

Рӯйхати даҳгонаи беҳтарин бозигарони соли 2024 аз рӯи фарзияи FIFA:

1. Винисиус («Реал Мадрид», Бразилия).

2. Родри (Испания, «Манчестер Сити»).

3. Ҷуд Беллингем (Англия, «Реал Мадрид»).

4. Дани Карвахал (Испания, «Реал Мадрид»).

5. Ламин Ямал (Испания, «Барселона»).

6. Лионел Месси (Аргентина, «Интер Майами»).

7. Тони Кроос (Олмон, «Реал Мадрид»).

8. Эрлинг Ҳоланд (Норвегия, «Манчестер Сити»).

9. Килиан Мбаппе (Фаронса, ПСЖ/«Реал Мадрид»).

10. Федерико Валверде (Уругвай, «Реал Мадрид»).

Ҳамаи ғолибони номинатсияҳо дар маросими ҷоизасупории The Best FIFA Football Awards 2024:

Беҳтарин бозигари соли 2024 байни мардон — Винисиус Ҷуниор (“Реал Мадрид”, Бразилия);

Беҳтарин футболбоззани соли 2024 — Айтана Бонмати (Испания, «Барселона»);

Беҳтарин мураббии соли 2024 байни мардон — Карло Анчелотти (“Реал Мадрид”);

Беҳтарин мураббии соли 2024 миёни занон — Эмма Хейс (“Челси”, мунтахаби ИМА);

Беҳтарин дарвозабони соли 2024 миёни мардон: - Эмиляно Мартинес (Аргентина, “Астон Вилла”);

Беҳтарин дарвозабони соли 2024 миёни занон: Алисса Нэер (“Чикаго Ред Старз”);

Ҷоизаи Пушкаш (FIFA Puskás Award 2024) беҳтарин гол дар футболи мардона - Алехандро Гарначо (“Манчестер Юнайтед”);

Ҷоизаи Марти (FIFA Marta Award 2024) беҳтарин гол дар футболи занона – Марта (Бразилия);

Мунтахаби рамзии мардонаи соли 2024: Эмиляно Мартинез, Дани Карвахал, Антонио Рюдигер, Рубен Диас, Вилля Салиба, Беллингем, Родри, Тони Кроос, Ямал, Ҳоланд, Винисиус;

Мунтахаби рамзии занонаи соли 2024: - Нэер, Баттл, Передес, Гирма, Бронза, Бонмати, Хоран, Гийарро, Портилйо, Параллуэло, Грэм Хансен;

Беҳтарин мухлиси соли 2024 — Гилерме Гандра Моура (Бразилия);

Ҷоизаи фэйр-плей (бозии шаффоф) барои соли 2024 — Тяго Майя (Бразилия, “Интернасйонал”).

Маросими ботантанаи супурдани ҷоизаҳои FIFA ба беҳтаринҳои соли 2024, чун анъана, охирҳои моҳи январи соли 2025 баргузор мешавад. Маросими супурдани ҷоизаҳои Федератсияи футболи Тоҷикистон ба беҳтаринҳои соли 2024 рӯзи 26-уми декабр доир мегардад.

“Газета.уз” дар ин бора рӯзи 18-уми декабр бо такя ба иттилоияи порлумони Узбекистон хабар дод.

Манбаъ ин иқдомро “инсонӣ” номид, ки “бо истифода аз фанновариҳои нав ба ислоҳи зудтари маҳбусон ва ҳамоиши онҳо бо ҷомеа баъди раҳоӣ аз зиндон мусоидат хоҳад кард”.

Агар тарҳи қонун ба ин шаклаш қабул шуд, вобаста ба хусусияти ҷазову муҳлаташ ба зиндониҳо дар як сол то 24 бор имкони барпо кардани суҳбатҳои видеоӣ фароҳам мешавад.

Вакилони порлумони Узбекистон гуфтаанд, чунин суҳбатҳо зери назорати маъмурияти зиндон ҷараён хоҳанд гирифт.

Гузориш рӯзи 17-уми декабр дар сомонаи UNHCR – Комиссариати олии СММ дар умури паноҳандагон – нашр шуд.

Тибқи он, аксари ин одамон аз замони фурӯпошии Иттиҳоди Шӯравӣ бесанад ва беҳуқуқ монда, дар гирифтани шиносномаи кишвари зисташон мушкилӣ кашидаанд.

UNHCR мегӯяд, сеяки шахсони бешаҳрвандӣ дар сайёра сокини Осиёи Марказӣ мебошанд.

Шумори дақиқи шахсони бешаҳрвандии сокини Тоҷикистон нашр намешавад, вале созмон аз қазияи Адолат Шабозоваи 34-сола, сокини Кӯлоб ва модари се фарзанд намуна овардааст.

Ӯ соли 1988, дар давраи Иттиҳоди Шӯравӣ ба дунё омада, бо сабаби нодории волидон ва баъдан зиндагии қашшоқонааш бо ҳамсари бемор, натавонистааст соҳиби шиноснома шавад.

Созмони иҷтимоии “Чашма” бо мусоидати UNHCR дар барқарор шудани ҳуқуқи шаҳрвандӣ ва ҳам дарёфти шиносномаи Тоҷикистон ба ӯ мадад кардааст.

Маросими дафнаш рӯзи 18-уми декабр дар оромгоҳи “Сариосиё”-и Душанбе баргузор шуд.

Ӯ соли 1963 Донишкадаи омӯзгориро хатм карда, дар моҳи сентябри соли 1965 корро дар рӯзномаи “Маориф ва маданият” сар кардааст. Замоне ки сардабирии нашрияро Бӯриннисо Бердиева бар ӯҳда дошт ва таҷлил аз ҷашни Наврӯз баҳси асосӣ буд.

“Нақши матбуот созанда аст. Дар замони коммунистӣ аввал исбот кардан даркор буд, ки Наврӯз ба дин ҳеч иртибот надорад. Наврӯз танҳо рақсу кабобхӯрӣ нест, балки оғози кор аст. Вақте ки аввалин мақолаҳо дар солҳои 60-ум чоп мешуданд, мо ба ҳукумату бегонагон як нуктаро фаҳмонидем, ки ин иди кор аст, Наврӯз ин кор аст ва кор муҳим аст," - гуфта буд ӯ дар суҳбат бо Радиои Озодӣ дар моҳи марти соли 2012.

Сафар Абдуллоҳ, донишманди тоҷик, рӯзи 18-уми декабр дар паёме Дорои Дӯстро шахсе номид, ки "дар доираи дӯстонаш бо номи Суқрот машҳур буд" ва "ба даҳҳо нафар дарси хештаншиносӣ дода буд".

"Дареғу сад дареғ, ки меҳани мо боз як фарзанди фарзонаашро аз даст дод, боз як хуршед моро тарк гуфт," -- навишт Сафар Абдуллоҳ.

ИНЧУНИН, БИХОНЕД:

Дорои Дӯст: "Наврӯз хоре дар чашми бегонагон буд"

Кириллов рӯзи 17-уми ноябр дар назди хонааш, ҳафт километр дуртар аз Кремл, кушта шуд.

Расонаҳои Русия аз боздоштшуда Аҳмад Қурбонов ном бурданд. Вай дар навори ФСБ, Хадамоти федеролии амнияти Русия, мегӯяд, ин корро бо дастури мақомоти Украина анҷом дод. Маълум нест, ки видео дар чӣ шароите сабт шудааст. Борҳо дурӯғгӯии мақомоти Русия ошкор шудааст, аз ин рӯ, ба ин фарзияи мақомоти рус бо шубҳа нигоҳ мешавад.

Мақомоти рус мегӯянд, ӯ бомбаи худсохтро дар скутер ҷосозӣ ва дар назади хонаи генерал гузошта будааст.

“Барои анҷоми ин ҳамла ба иҷрокунандаи таркиш ҷоизаи пулӣ – 100 ҳазор доллари амрикоӣ ва зиндагӣ дар як кишвари аврупоӣ ваъда шуда буд. Шахсияти афроде, ки ин дар ин ҷиноят даст доранд, ошкор карда мешавад,” -- гуфт Свтелана Петренко, сухангӯи Кумитаи тафтишоти Русия.

Мақомоти Русия ва расонаҳои ин кишвар ба миллати боздоштшуда таъкид доранд. Дар гузашта чунин ишора, ки тоҷикон дар ҳамлаи «Крокус» даст доранд, фишор болои муҳоҷиронро афзоиш дода буд. Ҳоло маълум нест, ки бо таъкид ба шаҳрвандии боздоштшуда мақомоти рус чӣ мехоҳанд. Онҳо ваъдаи ситондани қасос додаанд.

Мария Захарова, сухангӯйи ВКХ-и Русия, мегӯяд, “мо бовар дорем, ки ҳама фармоишгарон ва иҷрокунандагони қатли Игор Кириллов пайдо ва ҷазо дода мешаванд.”

Касе ё гурӯҳе масъулияти кушторро расман бар дӯш нагирифтааст. Як манбаъ дар Хадамоти амнияти Украина (СБУ) ба Радиои Озодӣ гуфт, ки таркиш натиҷаи амалиёти махсуси онҳост.

Қатли Кириллови 54-сола як рӯз баъди он рух дод, ки Додситонии Украина ӯро ба истифода аз силоҳи кимиёӣ алайҳи нерӯҳои украинӣ муттаҳам кард. Хадамоти амнияти Украина гуфт, нерӯҳои Русия дар ҷараёни ҷанги тақрибан сесола дар Украина таҳти раҳбарии Кириллов қариб 5000 бор аз силоҳи кимиёӣ истифода кардаанд. Ин иддаоро мустақилона тасдиқ кардан ғайриимкон аст.

Игор Кириллов хатмкардаи Мактаби олии фармондеҳии низомии Кострома буда, аз соли 2017 раҳбарии Нерӯҳои ҳимоя аз ҳамлаҳои кимиёӣ ва биологии Русия бар дӯш дошт.

Видеоро дар инҷо бинед:

Embed ба дигарон фиристед

Мақомоти Русия гуфтанд, муҳоҷири узбек генерали русро куштааст

Embed ба дигарон фиристед

Нусхабардорӣ шуд

---

бар px баландӣ px

---

URL нусхабардорӣ шуд

Феълан кор намекунад

0:00 0:02:22 0:00

Линки мустақим

• 240p | 5,2MB
• 360p | 7,5MB
• 480p | 11,1MB
• 720p | 32,3MB
• 1080p | 34,6MB

Амрихон Раҳимов, директори ширкати "Помирэнерҷӣ", ки масъули таъмини Вилояти Бадахшон бо барқ аст, се рӯз пеш дар ҷаласаи расмии вилоят гуфтааст, сабаби ҷорӣ шудани лимит, сард шудани ҳаво ва яхбандии шадид дар кули Яшикул аст.

Ба гуфтаи директори Раҳимов, феълан танҳо шаҳри Хоруғ ва марказҳои ноҳияҳо пурра бо барқ таъмин буда, деҳаҳои дигар бо маҳдудият барқ хоҳанд гирифт. Рӯзи 17-уми декабр дар ширкати "Помирэнерҷӣ" ба Радиои Озодӣ гуфтанд, соатҳои аниқи қатъи барқ феълан маълум нест.

Вилояти Мухтори Куҳистони Бадахшон ягона минтақаи Тоҷикистон буд, ки маҳдудият ё лимити барқ тақрибан набуд.

Дар дигар минтақаҳои Тоҷикистон сокинон ҳанӯз аз моҳи сентябр бо маҳдудият барқ мегиранд. Вазорати энергетика гуфтааст, сокинони деҳаҳо бояд шабонарӯз 10 соат барқ гиранд. Аммо аҳолии рустоҳо мегӯянд, ҳатто ин реҷаи таинкардаи мақомот ҳам риоя намешавад.

Сухангӯи Департаменти давлатии ИМА ба Радио Фардо гуфтааст, "мо ин ҳукмро қотеъона маҳкум мекунем ва хостори раҳоии фаврии ӯ ва озодии тамоми зиндониёни сиёсӣ дар Эрон ҳастем."

Намояндаги Департамент ҳамчунин гуфтааст, ҳукумати Эрон бо истифода аз таҳдид, боздошт, эътирофи маҷбурӣ ва истифодаи хушунат талош кардааст, озодии матбуотро саркӯб кунад.

Додгоҳи инқилоб дар Теҳрон, аввали моҳи декабр Ризо Вализодаро бо иттиҳоми "ҳамкорӣ бо ҳукумати Амрико", ки Ҷумҳурии Исломӣ "душман" мехонад, гунаҳкор донист.

Ризо Вализода пас аз даҳ сол кор дар Радиои Фардо, моҳи ноябри соли 2022, аз ин расона рафт. Пас аз муддате будубош дар хориҷ ба дидори наздиконаш ба Эрон баргашт ва моҳи октябри соли 2024 боздошт шуд. Наздиконаш гуфтаанд, Ризо Вализода ба як “доми амниятӣ” уфтод.

Худаш дар паёми охирин дар шабакаи “Х” навишта буд, ки бо Созмони иттилооти Сипоҳи посдорон музокироти нотамом дошт, аммо дар ниҳоят бе ягон замонатнома, на хаттӣ ва на шифоҳӣ, ба Эрон баргашт. Маълум нашуд, ӯ дар чӣ шароит ин навиштаро нашр карда буд.

Рӯзи 17-уми декабр дар чанд нуқтаи билетфурӯшӣ ба Радиои Озодӣ гуфтанд, нархи билет дар хатсайри Маскав-Душанбе то 4,5 ҳазор сомонӣ ё 400 доллар аст. Ин дар ҳоле, ки нархи билети ҳавопаймо аз Душанбе ба Маскав то 1600-1700 ($150) сомонӣ аст.

Намояндаи як нуқтаи билетфурӯшӣ дар Душанбе сабаби гарон будани нархи билети Маскав-Душанберо ба бозгашти муҳоҷирон рабт дод.

Муҳоҷирони тоҷик дар фасли баҳор ба Русия мераванд ва дар охири тирамоҳ ва аввали зимистон ба ватан бармегарданд.

Хатсарйи Маскав-Душанбе яке аз роҳҳои асосии сафари муҳоҷирони тоҷик аст. Шабонарӯз дар ин масир то 7 парвоз амалӣ мешавад. Аз Душанбе ба ягон шаҳри дигар ин қадар парвоз анҷом намешавад.

Гарон будани нархи билети ҳавопаймо баъзе муҳоҷирони тоҷикро маҷбур кардааст, ки аз роҳҳои заминӣ аз ҷумла, тариқи автобус ба Тоҷикистон баргарданд.

Сафар бо нақлиёти заминӣ то 3-4 рӯз тӯл мекашад ва муҳоҷирон мегӯянд, дар роҳҳо, бахусус дар биёбонҳои Қазоқистон азоб мекашанд.

Раҷаббой Аҳмадзода, раиси вилояти Суғд 16-уми декабр ва як рӯз пас аз куштори аъзои ду хонавода, ба шаҳри Конибодом рафта, бо фаъолони ин шаҳр вохӯрдааст.

Дафтари матбуоти раиси вилояти Суғд дар хабарномае навиштааст, "давоми чанд рӯзи охир дар шаҳри Конибодом якчанд ҳодисаи куштори бераҳмона ба қайд гирифта шуд, ки ҷомеаи шаҳрвандиро ба ташвиш андохтааст".

Ба иттилои манбаъ, барои пайдо кардани омилони ин кушторҳо, "беҳтарин муфаттишону коршиносон аз тамоми мақомоти ҳифзи ҳуқуқу тартибот сарҷамъ омада", барои "дар мӯҳлатҳои кутоҳтарин пайдо намудани ҷинояткорон", талош доранд.

Раҷаббой Аҳмадзода гуфтааст, раванди тафтишот зери назорати "роҳбарияти давлат қарор дошта", шаҳрвандон набояд ба таҳлука афтанд. Аҳмадзода аз сокинони Конибодом дархост кардааст, ки бо мақомоти қудратӣ ҳамкорӣ кунанд.

Дар хабарномаи расмӣ омадааст, ки дар Конибодом ситод ва навбатдорони ихтиёрӣ ташкил шуда, дар кӯчаҳо камераҳои назоратӣ гузошта мешавад.

Вале дафтари матбуоти Раиси вилояти Суғд дар бораи шумораи қурбониёни кушторҳои ахир дар Конибодом ва инки чаро гунаҳкорон пайдо нашудаанд, чизе нагуфтааст.

Ба ҳисоби Радиои Озодӣ, баъд аз моҳи марти имсол куштори аъзои 7 хонавода расонаӣ шуд.

Ҳодисаи ахир шаби 15-уми декабр дар деҳаи Ҳисораки шаҳри Конибодом рух дод ва чор каси дигар кушта шудаанд. Инҳо аъзои ду оила буданд. Пеш аз ин, санаи 8-уми декабр шаш узви як хонавода ҳам дар шароити норӯшан ба ҳалокат расиданд.

Ангезаи кушторҳо норӯшан монда, омилон боздошт нашудаанд. Маълум нест, ки ин ҳодисаҳо ҳалқаҳои як занҷиранд ё аз ҳам ҷудо, дуздию ғоратгариянд ва ё ваҳшатангезӣ.

Додгоҳҳои Тоҷикистон ду нафарро бо иттиҳоми даст доштан дар ин кушторҳо маҳкум кардаанд. Яке аз онҳо ба ҳабси абад ва дуввумӣ ба 20 соли зиндон маҳкум шуд, аммо пайвандонашон онҳоро бегуноҳ мегӯянд.

Дар ин бора рӯзи 14 декабр Оҷонсии муҳоҷирати Узбекистон хабар додааст.

Дар изҳороти ин ниҳод аз шаҳрвандони Узбекистон, ки барои кор ба Кореяи Ҷанубӣ даъват мешаванд, тақозо шудааст, ки ӯҳдадориҳои кории худро мутобиқ ба созишнома иҷро кунанд. Дар миёни ҳолатҳои вайрон кардани шартҳои созишномаи кор ҳодисаҳои тарки бесабаби ҷои кор ва ба фаъолияти ғайриқонунӣ рӯ овардани муҳоҷирон ёд шудааст. Мақомоти Узбекистон мегӯянд, чунин муносибат ба кор дар Кореяи Ҷанубӣ ба квота ё шумори ҷойҳои корӣ дар ин кишвар таъсири манфӣ мерасонад.

Радиои Озодлик менависад, бар асоси мувофиқаҳои бадастомада, шаҳрвандони Узбекистон, ки барои кор ба Кореяи Ҷанубӣ мераванд, созишномаҳои сеҷониба имзо мекунанд. Агар муҳоҷири корӣ бе ҳеҷ сабабе ҷои корашро дар Кореяи Ҷанубӣ тарк кард, шахси кафили ӯ, масалан як хешаш, бояд ҷаримае дар ҳаҷми 2 ҳазор доллар барои ҳар моҳи фаъолияти ғайриқонунии ӯ дар он кишвар пардохт кунад.

Қаблан хабар дода шуд, ки дар Кореяи Ҷанубӣ мӯҳлати тарки ихтиёрии ин кишвар барои он муҳоҷирон аз Узбекистон, ки қоидаи муҳоҷиратро вайрон кардаанд, дароз карда шуд.

Дар Кореяи Ҷанубӣ айни замон 92 ҳазор шаҳрванди Узбекистон расман кор мекунанд ва шумори муҳоҷирони ғайриқонунӣ аз Узбекистон 9 ҳазор нафарро ташкил медиҳад.

Дар ин ҳодиса, ки субҳи рӯзи 17-уми декабр дар назди манзили зисти генерал-лейтенант Кириллов, 7 километр дуртар аз Кремл рух дод, як афсари ҳамроҳаш низ ҷон бохтааст.

Видеоро инҷо тамошо кунед:

Embed ба дигарон фиристед

Генерал ва фармондеҳи баландпояи русро дар Маскав куштанд

Embed ба дигарон фиристед

Нусхабардорӣ шуд

---

бар px баландӣ px

---

URL нусхабардорӣ шуд

Феълан кор намекунад

0:00 0:01:59 0:00

Линки мустақим

• 240p | 4,7MB
• 360p | 6,9MB
• 480p | 10,6MB
• 720p | 28,9MB
• 1080p | 33,0MB

Кумитаи тафтишоти Русия хабар дод, ки маводи тарканда дар дохили самокат ва ё скутери электрикӣ пинҳон буда, ҳангоми беруншавии генерал-лейтенант Кириллов аз манзили зисташ аз дур фаъол шудааст.

Нерӯҳои ҳимоя аз ҳамлаҳои кимиёӣ ва биологии Русия як навъи хоси воҳиди мусаллаҳ ҳаст, ки дар шароити заҳролудшавии ҳастаӣ, кимиёӣ ва биологӣ амалиёт пеш мебарад.

Кумитаи тафтишоти Русия таҳқиқи ҳодисаро бар ӯҳда гирифтааст.

Мақомоти Русия ангушти иттиҳомро ба сӯи Украина боло кардаанд.

"Украинская правда" ва дигар расонаҳои украинӣ бо такя ба манбаҳояшон дар Хадамоти истихборотии ин кишвар навиштаанд, ки қатли генерал кори дуруст буд. "Кириллов ҷинояткори ҷангӣ буд ва комилан бояд нобуд мешуд, чун фармони ҳамлаи кимиёӣ зидди низомиёни украиниро содир карда буд,"-- навиштааст "Украинская правда" аз қавли як манбааш дар Хадамоти истихборотӣ.

Расонаҳои бонуфузи ҷаҳонӣ ҳам дар бораи даст доштани Украина дар қатли Кириллов хабар додаанд.

Рӯзи 16-уми декабр Хадамоти амнияти Украина хабар дод, ки ҳангоми ҳамлаи Русия ба хоки Украина нерӯи таҷовузгар таҳти фармондеҳии генерал лейтенант Кириллов камаш 5 ҳазор дафъа аз силоҳи кимиёӣ истифода бурдааст. Хадамоти амнияти Украина Кириловро шахсан масъули ин амал номида, зидди ӯ парвандаи ҷиноӣ боз кард.

Моҳи октябр Британия, Канада ва Зеландияи Нав Кириллов ва Нерӯҳои ҳимоя аз ҳамлаҳои кимиёӣ ва биологии Русияро мавриди таҳрим қарор доданд, зеро ба қавли онҳо Русия дар ҷабҳаи ҷанг аз маводи нафасгиркунанда ва аз ҷумла хлорпекрин кор гирифтааст.

Кремл ин айбномаро беасос мешуморад.

Кириллов хатмкардаи Мактаби олии фармондеҳии низомии Кострома буда, сар аз соли 2017-ум раҳбарии Нерӯҳои ҳимоя аз ҳамлаҳои кимиёӣ ва биологии Русия бар дӯш дошт.

Ба гуфтаи ин манбаъ, тарҳи қонуни афв моҳи ноябр аз сӯи як гуруҳе таҳия шуд, ки намояндагони ниҳодҳои интизомӣ ва додгоҳии кишвар ба он шомил буданд.

Ҳамсуҳбати мо гуфт, эълони қонуни афв салоҳияти истисноии президент аст ва то Эмомалӣ Раҳмон қонунро ба порлумон нафиристад, касе расман ҳаққи суҳбат дар бораи онро надорад.

Манбаъ аз суҳбат дар бораи ҷузъиёти ин лоиҳа худдорӣ кард, чун ба гуфтааш, "мумкин аст дар Дастгоҳи президент ба ин тарҳ тағйиру илова ворид кунанд".

Қаблан наздикони баъзе аз маҳбусон ба нақл аз пайвандони зиндонии худ гуфта буданд, ки эҳтимол бахшида ба 30-солагии Қонуни асосии Тоҷикистон афв эълон шавад.

Аммо то ҳол лоиҳаи ин қонун аз сӯи президент тасдиқ нашудааст ва далелаш ҳам маълум нест.

Дар Тоҷикистон бори охир моҳи сентябри соли 2021 ба ифтихори 30-солагии Истиқлоли давлатӣ, қонуни афв қабул гардид.

Тибқи он, ёздаҳуним ҳазор нафар аз ҷавобгарии ҷиноӣ ва адои ҷазо озод гардиданд. Дар умум ин қонун нисбат ба 16 ҳазор кас татбиқ шуд.