Дар чанд ҷумла
Додситонҳои Амрико мехоҳанд, Соипов ба қатл маҳкум шавад
Додситонҳои Амрико гуфтанд, ки аз додгоҳ мехоҳанд, як муҳоҷири узбекро, ки соли гузашта 7 нафарро дар шаҳри Ню Йорк бо мошин зада кушт, ба қатл маҳкум кунад.
Дархости ҳукми қатл дар парвандаи Сайфулло Соипови 30-сола зикр шудааст, ки онро рӯзи 28-уми сентябр ба додгоҳ супурданд. Сайфулло Соипов ба он муттаҳам мешавад, ки рӯзи 31-уми октябри соли 2017 мошини боркаши худро дар маркази Ню Йорк ба рӯи раҳгузарон ронд ва 7 нафари онҳоро кушт.
Баъди ҳамлаҳои рӯзи 11-уми сентябри соли 2001 ба Амрико ҳамлаи муҳоҷири узбек, маргбортарин ҳамла ба шумор меравад. Доналд Трамп, раиси ҷумҳури Амрико ҳам борҳо хостааст, ки Сайфулло Соипов ба қатл маҳкум шавад.
Худи ӯ баъди ҳамла ба муфаттишон гуфтааст, ки аз видеову адабиёти гуруҳи ба ном Давлати исломӣ илҳом гирифта ба ин ҳамла даст задааст. Гуруҳи мазкур баъдан Сайфулло Соиповро “сарбози хилофат” номид.
Ҳамаи хабарҳои имрӯзро дар инҷо бихонед
Дабири кулли СММ саҳми муҳоҷиронро "бисёр муҳим" донист
Дабири кулли СММ Антонио Гутерриш саҳми муҳоҷиронро дар рушди ҷомеа, иқтисод ва пешрафти кишварҳо бисёр муҳим донист.
Изҳороти ӯ 18-уми декабр ба муносибати рӯзи ҷаҳонии муҳоҷирон садо дод.
Гутерриш гуфт, бо вуҷуди саҳми арзандаашон, муҳоҷирон бисёр вақт бо мушкилоте ба мисли табъйиз, хушунат, суистифода аз кори онҳо ва ҳатто хариду фурӯш рӯ ба рӯ мешаванд.
Ин ҳарфҳо нисбат ба муҳоҷирони корӣ дар Русия ҳам мувофиқат мекунад, ки душвории зиёдеро барои таъмини зиндагии беҳтари хонаводаҳояшон дар ватан таҳаммул мекунанд.
Марги ду наврас аз дуди ангишт дар Шаҳристон
Ду кӯдак, яке шаш ва дигаре сездаҳсола, дар ноҳияи Шаҳристони вилояти Суғд аз дуди ангишт ҷон бохтаанд. Дуи дигар, яке даҳ ва дигаре чордаҳсола, дар ҳолати вазнин ҳастанд.
Ҳодиса шаби 17-уми декабр рӯй дод.
Кумитаи ҳолатҳои фавқулодаи Тоҷикистон рӯзи 18-уми декабр гуфт, ҳамаи онҳо аз як оила ҳастанд ва аз дуди ангишт заҳролуд шудаанд.
“Кӯдакон фаврӣ ба бемористон интиқол дода шуданд. Мутаассифона, бар асари расидани зарари бештар ва заҳролудӣ бо дуди ангишт ду нафари онҳо ҷони худро аз даст доданд,” – гуфта шудааст дар баёнияи Кумитаи ҳолатҳои фавқулода.
Мақомоти ин ниҳоди давлатӣ ҳамзамон аз сокинон дар гӯшаҳои Тоҷикистон хостаанд, ки ҳангоми истифода аз ангишт барои гарм кардани хонаҳо дар фасли зимистон эҳтиёт кунанд.
Сокинони Тоҷикистон дар тирамоҳу зимистон бо маҳдудият барқ мегиранд ва дар минтақаҳо барои гарм кардани хонаҳо бештар аз ангишту ҳезум истифода мекунанд.
Бар асари заҳролудшавӣ аз дуди ангишт моҳи марти соли 2024 се нафар дар деҳаи Турушбоғи Ҳисор ҷон бохтанд.
Моҳи декабри соли 2023 се узви як оила, аз ҷумла як кӯдак дар шаҳри Душанбе ва аз он пештар дар ноҳияи Кушониёни вилояти Хатлон як зану шавҳари ҷавон аз дуди ангишт фавтиданд.
Винисиус футболбози беҳтарини соли 2024 эълон шуд
FIFA (Федератсияи байнулмилалии футбол) дар вебсайташ рӯйхати ғолибони The Best 2024 (Беҳтаринҳои сол)-ро нашр кард.
Дар маросиме, ки рӯзи 17-уми декабр дар шаҳри Давҳаи Қатар доир гардид, номи ғолибони ҳамаи бахшҳо аз рӯи фарзияи FIFA эълон шуд.
Бар асоси натиҷаҳои интихоби беҳтарин бозигари соли 2024 Винисиус Ҷуниори 24-сола, ҳамлагари бошгоҳи «Реал Мадрид»-и Испания ва мунтахаби Бразилия, мақоми аввалро касб намуд.
Винисиус дар соли 2024 бо бошгоҳи “Реал Мадрид” ғолиби Лигаи қаҳрамонҳо гардид ва беҳтарин бозигари мусобиқа эътироф шуд. Бразилиягӣ дар қаҳрамонӣ ва Суперҷоми Испания, инчунин дар Суперҷоми УЕФА пирӯзӣ ба даст овард.
Родриго Эрнандеси 28-сола, ки бо номи Родри машҳур аст, мақоми дуюмро азони худ кард. Ин футболбози испаниягӣ дар бошгоҳи футболи “Манчестер Сити”-и Англия ва мунтахаби Испания бомуваффақият бозӣ мекунад. Вай ғолиби Лигаи қаҳрамонҳои УЕФА ва қаҳрамони Аврупо мебошад. Соли ҷорӣ Родри барандаи “Тӯби тиллоӣ” аз рӯи фарзияи маҷаллаи France Football шудааст.
Мақоми сеюмро дар номинатсияи беҳтарин бозигари соли 2024 Ҷуд Беллингеми 21-сола, нимҳимоятгари бошгоҳи футболи “Реал Мадрид” ва тими миллии Англия соҳиб шуд.
Рӯйхати даҳгонаи беҳтарин бозигарони соли 2024 аз рӯи фарзияи FIFA:
1. Винисиус («Реал Мадрид», Бразилия).
2. Родри (Испания, «Манчестер Сити»).
3. Ҷуд Беллингем (Англия, «Реал Мадрид»).
4. Дани Карвахал (Испания, «Реал Мадрид»).
5. Ламин Ямал (Испания, «Барселона»).
6. Лионел Месси (Аргентина, «Интер Майами»).
7. Тони Кроос (Олмон, «Реал Мадрид»).
8. Эрлинг Ҳоланд (Норвегия, «Манчестер Сити»).
9. Килиан Мбаппе (Фаронса, ПСЖ/«Реал Мадрид»).
10. Федерико Валверде (Уругвай, «Реал Мадрид»).
Ҳамаи ғолибони номинатсияҳо дар маросими ҷоизасупории The Best FIFA Football Awards 2024:
Беҳтарин бозигари соли 2024 байни мардон — Винисиус Ҷуниор (“Реал Мадрид”, Бразилия);
Беҳтарин футболбоззани соли 2024 — Айтана Бонмати (Испания, «Барселона»);
Беҳтарин мураббии соли 2024 байни мардон — Карло Анчелотти (“Реал Мадрид”);
Беҳтарин мураббии соли 2024 миёни занон — Эмма Хейс (“Челси”, мунтахаби ИМА);
Беҳтарин дарвозабони соли 2024 миёни мардон: - Эмиляно Мартинес (Аргентина, “Астон Вилла”);
Беҳтарин дарвозабони соли 2024 миёни занон: Алисса Нэер (“Чикаго Ред Старз”);
Ҷоизаи Пушкаш (FIFA Puskás Award 2024) беҳтарин гол дар футболи мардона - Алехандро Гарначо (“Манчестер Юнайтед”);
Ҷоизаи Марти (FIFA Marta Award 2024) беҳтарин гол дар футболи занона – Марта (Бразилия);
Мунтахаби рамзии мардонаи соли 2024: Эмиляно Мартинез, Дани Карвахал, Антонио Рюдигер, Рубен Диас, Вилля Салиба, Беллингем, Родри, Тони Кроос, Ямал, Ҳоланд, Винисиус;
Мунтахаби рамзии занонаи соли 2024: - Нэер, Баттл, Передес, Гирма, Бронза, Бонмати, Хоран, Гийарро, Портилйо, Параллуэло, Грэм Хансен;
Беҳтарин мухлиси соли 2024 — Гилерме Гандра Моура (Бразилия);
Ҷоизаи фэйр-плей (бозии шаффоф) барои соли 2024 — Тяго Майя (Бразилия, “Интернасйонал”).
Маросими ботантанаи супурдани ҷоизаҳои FIFA ба беҳтаринҳои соли 2024, чун анъана, охирҳои моҳи январи соли 2025 баргузор мешавад. Маросими супурдани ҷоизаҳои Федератсияи футболи Тоҷикистон ба беҳтаринҳои соли 2024 рӯзи 26-уми декабр доир мегардад.
Гуфтугӯи видеоӣ. Эҳтимоли додани сабукӣ ба зиндониён дар Узбекистон
Вакилон дар Узбекистон дар хониши аввал тарҳи қонунеро қабул карданд, ки бар асоси он ба зиндониён ҳақ дода мешавад бо наздиконашон суҳбатҳои видеоӣ дошта бошанд.
“Газета.уз” дар ин бора рӯзи 18-уми декабр бо такя ба иттилоияи порлумони Узбекистон хабар дод.
Манбаъ ин иқдомро “инсонӣ” номид, ки “бо истифода аз фанновариҳои нав ба ислоҳи зудтари маҳбусон ва ҳамоиши онҳо бо ҷомеа баъди раҳоӣ аз зиндон мусоидат хоҳад кард”.
Агар тарҳи қонун ба ин шаклаш қабул шуд, вобаста ба хусусияти ҷазову муҳлаташ ба зиндониҳо дар як сол то 24 бор имкони барпо кардани суҳбатҳои видеоӣ фароҳам мешавад.
Вакилони порлумони Узбекистон гуфтаанд, чунин суҳбатҳо зери назорати маъмурияти зиндон ҷараён хоҳанд гирифт.
UNHCR: Шаҳрвандии 218 ҳазор кас дар Осиёи Марказӣ барқарор шуд
Созмони Милали Муттаҳид мегӯяд, дар даҳ соли гузашта барои барқарор кардани шаҳрвандии 218 ҳазор сокини кишварҳои Осиёи Марказӣ мусоидат кардааст.
Гузориш рӯзи 17-уми декабр дар сомонаи UNHCR – Комиссариати олии СММ дар умури паноҳандагон – нашр шуд.
Тибқи он, аксари ин одамон аз замони фурӯпошии Иттиҳоди Шӯравӣ бесанад ва беҳуқуқ монда, дар гирифтани шиносномаи кишвари зисташон мушкилӣ кашидаанд.
UNHCR мегӯяд, сеяки шахсони бешаҳрвандӣ дар сайёра сокини Осиёи Марказӣ мебошанд.
Шумори дақиқи шахсони бешаҳрвандии сокини Тоҷикистон нашр намешавад, вале созмон аз қазияи Адолат Шабозоваи 34-сола, сокини Кӯлоб ва модари се фарзанд намуна овардааст.
Ӯ соли 1988, дар давраи Иттиҳоди Шӯравӣ ба дунё омада, бо сабаби нодории волидон ва баъдан зиндагии қашшоқонааш бо ҳамсари бемор, натавонистааст соҳиби шиноснома шавад.
Созмони иҷтимоии “Чашма” бо мусоидати UNHCR дар барқарор шудани ҳуқуқи шаҳрвандӣ ва ҳам дарёфти шиносномаи Тоҷикистон ба ӯ мадад кардааст.
Дорои Дӯст дар 84-солагӣ даргузашт
Дорои Дӯст, донишманд ва рӯзноманигори тоҷик, дар 84-солагӣ даргузашт.
Маросими дафнаш рӯзи 18-уми декабр дар оромгоҳи “Сариосиё”-и Душанбе баргузор шуд.
Ӯ соли 1963 Донишкадаи омӯзгориро хатм карда, дар моҳи сентябри соли 1965 корро дар рӯзномаи “Маориф ва маданият” сар кардааст. Замоне ки сардабирии нашрияро Бӯриннисо Бердиева бар ӯҳда дошт ва таҷлил аз ҷашни Наврӯз баҳси асосӣ буд.
“Нақши матбуот созанда аст. Дар замони коммунистӣ аввал исбот кардан даркор буд, ки Наврӯз ба дин ҳеч иртибот надорад. Наврӯз танҳо рақсу кабобхӯрӣ нест, балки оғози кор аст. Вақте ки аввалин мақолаҳо дар солҳои 60-ум чоп мешуданд, мо ба ҳукумату бегонагон як нуктаро фаҳмонидем, ки ин иди кор аст, Наврӯз ин кор аст ва кор муҳим аст," - гуфта буд ӯ дар суҳбат бо Радиои Озодӣ дар моҳи марти соли 2012.
Сафар Абдуллоҳ, донишманди тоҷик, рӯзи 18-уми декабр дар паёме Дорои Дӯстро шахсе номид, ки "дар доираи дӯстонаш бо номи Суқрот машҳур буд" ва "ба даҳҳо нафар дарси хештаншиносӣ дода буд".
"Дареғу сад дареғ, ки меҳани мо боз як фарзанди фарзонаашро аз даст дод, боз як хуршед моро тарк гуфт," -- навишт Сафар Абдуллоҳ.
Боздошти як шаҳрванди Узбекистон дар робита ба куштори генерали рус
Мақомоти Русия рӯзи 18-уми декабр хабар доданд, ки дар робита ба куштори генерал Игор Кириллов, фармондеҳи нерӯҳои ҳимоя аз ҳамлаҳои кимиёӣ ва биологии ин кишвар, як шаҳрванди 29-солаи Узбекистонро дастгир карданд. Ба ӯ ҳабси якумрӣ таҳдид мекунад.
Кириллов рӯзи 17-уми ноябр дар назди хонааш, ҳафт километр дуртар аз Кремл, кушта шуд.
Расонаҳои Русия аз боздоштшуда Аҳмад Қурбонов ном бурданд. Вай дар навори ФСБ, Хадамоти федеролии амнияти Русия, мегӯяд, ин корро бо дастури мақомоти Украина анҷом дод. Маълум нест, ки видео дар чӣ шароите сабт шудааст. Борҳо дурӯғгӯии мақомоти Русия ошкор шудааст, аз ин рӯ, ба ин фарзияи мақомоти рус бо шубҳа нигоҳ мешавад.
Мақомоти рус мегӯянд, ӯ бомбаи худсохтро дар скутер ҷосозӣ ва дар назади хонаи генерал гузошта будааст.
“Барои анҷоми ин ҳамла ба иҷрокунандаи таркиш ҷоизаи пулӣ – 100 ҳазор доллари амрикоӣ ва зиндагӣ дар як кишвари аврупоӣ ваъда шуда буд. Шахсияти афроде, ки ин дар ин ҷиноят даст доранд, ошкор карда мешавад,” -- гуфт Свтелана Петренко, сухангӯи Кумитаи тафтишоти Русия.
Мақомоти Русия ва расонаҳои ин кишвар ба миллати боздоштшуда таъкид доранд. Дар гузашта чунин ишора, ки тоҷикон дар ҳамлаи «Крокус» даст доранд, фишор болои муҳоҷиронро афзоиш дода буд. Ҳоло маълум нест, ки бо таъкид ба шаҳрвандии боздоштшуда мақомоти рус чӣ мехоҳанд. Онҳо ваъдаи ситондани қасос додаанд.
Мария Захарова, сухангӯйи ВКХ-и Русия, мегӯяд, “мо бовар дорем, ки ҳама фармоишгарон ва иҷрокунандагони қатли Игор Кириллов пайдо ва ҷазо дода мешаванд.”
Касе ё гурӯҳе масъулияти кушторро расман бар дӯш нагирифтааст. Як манбаъ дар Хадамоти амнияти Украина (СБУ) ба Радиои Озодӣ гуфт, ки таркиш натиҷаи амалиёти махсуси онҳост.
Қатли Кириллови 54-сола як рӯз баъди он рух дод, ки Додситонии Украина ӯро ба истифода аз силоҳи кимиёӣ алайҳи нерӯҳои украинӣ муттаҳам кард. Хадамоти амнияти Украина гуфт, нерӯҳои Русия дар ҷараёни ҷанги тақрибан сесола дар Украина таҳти раҳбарии Кириллов қариб 5000 бор аз силоҳи кимиёӣ истифода кардаанд. Ин иддаоро мустақилона тасдиқ кардан ғайриимкон аст.
Игор Кириллов хатмкардаи Мактаби олии фармондеҳии низомии Кострома буда, аз соли 2017 раҳбарии Нерӯҳои ҳимоя аз ҳамлаҳои кимиёӣ ва биологии Русия бар дӯш дошт.
Видеоро дар инҷо бинед:
Дар Вилояти Бадахшон ҳам "лимит" ҷорӣ шудааст
Дар Вилояти Мухтори Куҳистони Бадахшон ҳам маҳдудияти интиқоли барқ ё "лимит" ҷорӣ шудааст.
Амрихон Раҳимов, директори ширкати "Помирэнерҷӣ", ки масъули таъмини Вилояти Бадахшон бо барқ аст, се рӯз пеш дар ҷаласаи расмии вилоят гуфтааст, сабаби ҷорӣ шудани лимит, сард шудани ҳаво ва яхбандии шадид дар кули Яшикул аст.
Ба гуфтаи директори Раҳимов, феълан танҳо шаҳри Хоруғ ва марказҳои ноҳияҳо пурра бо барқ таъмин буда, деҳаҳои дигар бо маҳдудият барқ хоҳанд гирифт. Рӯзи 17-уми декабр дар ширкати "Помирэнерҷӣ" ба Радиои Озодӣ гуфтанд, соатҳои аниқи қатъи барқ феълан маълум нест.
Вилояти Мухтори Куҳистони Бадахшон ягона минтақаи Тоҷикистон буд, ки маҳдудият ё лимити барқ тақрибан набуд.
Дар дигар минтақаҳои Тоҷикистон сокинон ҳанӯз аз моҳи сентябр бо маҳдудият барқ мегиранд. Вазорати энергетика гуфтааст, сокинони деҳаҳо бояд шабонарӯз 10 соат барқ гиранд. Аммо аҳолии рустоҳо мегӯянд, ҳатто ин реҷаи таинкардаи мақомот ҳам риоя намешавад.
Амрико аз Эрон талаб кард, Ризо Вализодаро озод кунад
Департаменти давлатӣ ё Вазорати корҳои хориҷии Амрико, ба 10 сол зиндон маҳкум шудани Ризо Вализода, хабарнигори эронӣ-амрикоиро маҳкум кард. Вализода корманди пешини Радиои Фардо, бахши эронии Радиои Озодӣ буд.
Сухангӯи Департаменти давлатии ИМА ба Радио Фардо гуфтааст, "мо ин ҳукмро қотеъона маҳкум мекунем ва хостори раҳоии фаврии ӯ ва озодии тамоми зиндониёни сиёсӣ дар Эрон ҳастем."
Намояндаги Департамент ҳамчунин гуфтааст, ҳукумати Эрон бо истифода аз таҳдид, боздошт, эътирофи маҷбурӣ ва истифодаи хушунат талош кардааст, озодии матбуотро саркӯб кунад.
Додгоҳи инқилоб дар Теҳрон, аввали моҳи декабр Ризо Вализодаро бо иттиҳоми "ҳамкорӣ бо ҳукумати Амрико", ки Ҷумҳурии Исломӣ "душман" мехонад, гунаҳкор донист.
Ризо Вализода пас аз даҳ сол кор дар Радиои Фардо, моҳи ноябри соли 2022, аз ин расона рафт. Пас аз муддате будубош дар хориҷ ба дидори наздиконаш ба Эрон баргашт ва моҳи октябри соли 2024 боздошт шуд. Наздиконаш гуфтаанд, Ризо Вализода ба як “доми амниятӣ” уфтод.
Худаш дар паёми охирин дар шабакаи “Х” навишта буд, ки бо Созмони иттилооти Сипоҳи посдорон музокироти нотамом дошт, аммо дар ниҳоят бе ягон замонатнома, на хаттӣ ва на шифоҳӣ, ба Эрон баргашт. Маълум нашуд, ӯ дар чӣ шароит ин навиштаро нашр карда буд.
Боло рафтани нархи билети Маскав-Душанбе
Дар рӯзҳое, ки бештари муҳоҷирони тоҷик аз Русия ба ватан бармегарданд, нархи билети ҳавопаймо аз Маскав ба Душанбе якбора боло рафтааст.
Рӯзи 17-уми декабр дар чанд нуқтаи билетфурӯшӣ ба Радиои Озодӣ гуфтанд, нархи билет дар хатсайри Маскав-Душанбе то 4,5 ҳазор сомонӣ ё 400 доллар аст. Ин дар ҳоле, ки нархи билети ҳавопаймо аз Душанбе ба Маскав то 1600-1700 ($150) сомонӣ аст.
Намояндаи як нуқтаи билетфурӯшӣ дар Душанбе сабаби гарон будани нархи билети Маскав-Душанберо ба бозгашти муҳоҷирон рабт дод.
Муҳоҷирони тоҷик дар фасли баҳор ба Русия мераванд ва дар охири тирамоҳ ва аввали зимистон ба ватан бармегарданд.
Хатсарйи Маскав-Душанбе яке аз роҳҳои асосии сафари муҳоҷирони тоҷик аст. Шабонарӯз дар ин масир то 7 парвоз амалӣ мешавад. Аз Душанбе ба ягон шаҳри дигар ин қадар парвоз анҷом намешавад.
Гарон будани нархи билети ҳавопаймо баъзе муҳоҷирони тоҷикро маҷбур кардааст, ки аз роҳҳои заминӣ аз ҷумла, тариқи автобус ба Тоҷикистон баргарданд.
Сафар бо нақлиёти заминӣ то 3-4 рӯз тӯл мекашад ва муҳоҷирон мегӯянд, дар роҳҳо, бахусус дар биёбонҳои Қазоқистон азоб мекашанд.
Раиси вилояти Суғд ба кушторҳо дар Конибодом вокуниш кард
Раиси вилояти Суғд ба куштори чанд оила дар шаҳри Конибодом вокуниш карда гуфтааст, тафтиши ин ҳодисаҳо "таҳти таваҷҷуҳи роҳбарияти давлат" қарор доранд.
Раҷаббой Аҳмадзода, раиси вилояти Суғд 16-уми декабр ва як рӯз пас аз куштори аъзои ду хонавода, ба шаҳри Конибодом рафта, бо фаъолони ин шаҳр вохӯрдааст.
Дафтари матбуоти раиси вилояти Суғд дар хабарномае навиштааст, "давоми чанд рӯзи охир дар шаҳри Конибодом якчанд ҳодисаи куштори бераҳмона ба қайд гирифта шуд, ки ҷомеаи шаҳрвандиро ба ташвиш андохтааст".
Ба иттилои манбаъ, барои пайдо кардани омилони ин кушторҳо, "беҳтарин муфаттишону коршиносон аз тамоми мақомоти ҳифзи ҳуқуқу тартибот сарҷамъ омада", барои "дар мӯҳлатҳои кутоҳтарин пайдо намудани ҷинояткорон", талош доранд.
Раҷаббой Аҳмадзода гуфтааст, раванди тафтишот зери назорати "роҳбарияти давлат қарор дошта", шаҳрвандон набояд ба таҳлука афтанд. Аҳмадзода аз сокинони Конибодом дархост кардааст, ки бо мақомоти қудратӣ ҳамкорӣ кунанд.
Дар хабарномаи расмӣ омадааст, ки дар Конибодом ситод ва навбатдорони ихтиёрӣ ташкил шуда, дар кӯчаҳо камераҳои назоратӣ гузошта мешавад.
Вале дафтари матбуоти Раиси вилояти Суғд дар бораи шумораи қурбониёни кушторҳои ахир дар Конибодом ва инки чаро гунаҳкорон пайдо нашудаанд, чизе нагуфтааст.
Ба ҳисоби Радиои Озодӣ, баъд аз моҳи марти имсол куштори аъзои 7 хонавода расонаӣ шуд.
Ҳодисаи ахир шаби 15-уми декабр дар деҳаи Ҳисораки шаҳри Конибодом рух дод ва чор каси дигар кушта шудаанд. Инҳо аъзои ду оила буданд. Пеш аз ин, санаи 8-уми декабр шаш узви як хонавода ҳам дар шароити норӯшан ба ҳалокат расиданд.
Ангезаи кушторҳо норӯшан монда, омилон боздошт нашудаанд. Маълум нест, ки ин ҳодисаҳо ҳалқаҳои як занҷиранд ё аз ҳам ҷудо, дуздию ғоратгариянд ва ё ваҳшатангезӣ.
Додгоҳҳои Тоҷикистон ду нафарро бо иттиҳоми даст доштан дар ин кушторҳо маҳкум кардаанд. Яке аз онҳо ба ҳабси абад ва дуввумӣ ба 20 соли зиндон маҳкум шуд, аммо пайвандонашон онҳоро бегуноҳ мегӯянд.
Узбекистон аз шаҳрвандонаш хост, дар Кореяи Ҷанубӣ қонуншиканӣ накунанд
Соли 2024 ҳудуди 80 муҳоҷири узбекистонӣ дар Кореяи Ҷанубӣ шартҳои созишномаи кориро вайрон кардаанд. Аз афроде, ки ба онҳо кафолат дода буданд, 155 ҳазор доллар зарари молӣ ситонида шудааст.
Дар ин бора рӯзи 14 декабр Оҷонсии муҳоҷирати Узбекистон хабар додааст.
Дар изҳороти ин ниҳод аз шаҳрвандони Узбекистон, ки барои кор ба Кореяи Ҷанубӣ даъват мешаванд, тақозо шудааст, ки ӯҳдадориҳои кории худро мутобиқ ба созишнома иҷро кунанд. Дар миёни ҳолатҳои вайрон кардани шартҳои созишномаи кор ҳодисаҳои тарки бесабаби ҷои кор ва ба фаъолияти ғайриқонунӣ рӯ овардани муҳоҷирон ёд шудааст. Мақомоти Узбекистон мегӯянд, чунин муносибат ба кор дар Кореяи Ҷанубӣ ба квота ё шумори ҷойҳои корӣ дар ин кишвар таъсири манфӣ мерасонад.
Радиои Озодлик менависад, бар асоси мувофиқаҳои бадастомада, шаҳрвандони Узбекистон, ки барои кор ба Кореяи Ҷанубӣ мераванд, созишномаҳои сеҷониба имзо мекунанд. Агар муҳоҷири корӣ бе ҳеҷ сабабе ҷои корашро дар Кореяи Ҷанубӣ тарк кард, шахси кафили ӯ, масалан як хешаш, бояд ҷаримае дар ҳаҷми 2 ҳазор доллар барои ҳар моҳи фаъолияти ғайриқонунии ӯ дар он кишвар пардохт кунад.
Қаблан хабар дода шуд, ки дар Кореяи Ҷанубӣ мӯҳлати тарки ихтиёрии ин кишвар барои он муҳоҷирон аз Узбекистон, ки қоидаи муҳоҷиратро вайрон кардаанд, дароз карда шуд.
Дар Кореяи Ҷанубӣ айни замон 92 ҳазор шаҳрванди Узбекистон расман кор мекунанд ва шумори муҳоҷирони ғайриқонунӣ аз Узбекистон 9 ҳазор нафарро ташкил медиҳад.
Фармондеҳи баландпояи рус дар Маскав кушта шуд
Дар таркише дар хиёбони Рязани Маскав Игор Кириллов, фармондеҳи нерӯҳои ҳимоя аз ҳамлаҳои кимиёӣ ва биологии Русия кушта шудааст.
Дар ин ҳодиса, ки субҳи рӯзи 17-уми декабр дар назди манзили зисти генерал-лейтенант Кириллов, 7 километр дуртар аз Кремл рух дод, як афсари ҳамроҳаш низ ҷон бохтааст.
Видеоро инҷо тамошо кунед:
Кумитаи тафтишоти Русия хабар дод, ки маводи тарканда дар дохили самокат ва ё скутери электрикӣ пинҳон буда, ҳангоми беруншавии генерал-лейтенант Кириллов аз манзили зисташ аз дур фаъол шудааст.
Нерӯҳои ҳимоя аз ҳамлаҳои кимиёӣ ва биологии Русия як навъи хоси воҳиди мусаллаҳ ҳаст, ки дар шароити заҳролудшавии ҳастаӣ, кимиёӣ ва биологӣ амалиёт пеш мебарад.
Кумитаи тафтишоти Русия таҳқиқи ҳодисаро бар ӯҳда гирифтааст.
Мақомоти Русия ангушти иттиҳомро ба сӯи Украина боло кардаанд.
"Украинская правда" ва дигар расонаҳои украинӣ бо такя ба манбаҳояшон дар Хадамоти истихборотии ин кишвар навиштаанд, ки қатли генерал кори дуруст буд. "Кириллов ҷинояткори ҷангӣ буд ва комилан бояд нобуд мешуд, чун фармони ҳамлаи кимиёӣ зидди низомиёни украиниро содир карда буд,"-- навиштааст "Украинская правда" аз қавли як манбааш дар Хадамоти истихборотӣ.
Расонаҳои бонуфузи ҷаҳонӣ ҳам дар бораи даст доштани Украина дар қатли Кириллов хабар додаанд.
Рӯзи 16-уми декабр Хадамоти амнияти Украина хабар дод, ки ҳангоми ҳамлаи Русия ба хоки Украина нерӯи таҷовузгар таҳти фармондеҳии генерал лейтенант Кириллов камаш 5 ҳазор дафъа аз силоҳи кимиёӣ истифода бурдааст. Хадамоти амнияти Украина Кириловро шахсан масъули ин амал номида, зидди ӯ парвандаи ҷиноӣ боз кард.
Моҳи октябр Британия, Канада ва Зеландияи Нав Кириллов ва Нерӯҳои ҳимоя аз ҳамлаҳои кимиёӣ ва биологии Русияро мавриди таҳрим қарор доданд, зеро ба қавли онҳо Русия дар ҷабҳаи ҷанг аз маводи нафасгиркунанда ва аз ҷумла хлорпекрин кор гирифтааст.
Кремл ин айбномаро беасос мешуморад.
Кириллов хатмкардаи Мактаби олии фармондеҳии низомии Кострома буда, сар аз соли 2017-ум раҳбарии Нерӯҳои ҳимоя аз ҳамлаҳои кимиёӣ ва биологии Русия бар дӯш дошт.
Манбаъ: Тарҳи қонуни афв таҳия шудааст
Ба иттилои як манбаи огоҳ дар мақомоти интизомии Тоҷикистон, тарҳи қонуни афв таҳия шуда, барои тасдиқ ба раиси ҷумҳур пешниҳод шудааст.
Ба гуфтаи ин манбаъ, тарҳи қонуни афв моҳи ноябр аз сӯи як гуруҳе таҳия шуд, ки намояндагони ниҳодҳои интизомӣ ва додгоҳии кишвар ба он шомил буданд.
Ҳамсуҳбати мо гуфт, эълони қонуни афв салоҳияти истисноии президент аст ва то Эмомалӣ Раҳмон қонунро ба порлумон нафиристад, касе расман ҳаққи суҳбат дар бораи онро надорад.
Манбаъ аз суҳбат дар бораи ҷузъиёти ин лоиҳа худдорӣ кард, чун ба гуфтааш, "мумкин аст дар Дастгоҳи президент ба ин тарҳ тағйиру илова ворид кунанд".
Қаблан наздикони баъзе аз маҳбусон ба нақл аз пайвандони зиндонии худ гуфта буданд, ки эҳтимол бахшида ба 30-солагии Қонуни асосии Тоҷикистон афв эълон шавад.
Аммо то ҳол лоиҳаи ин қонун аз сӯи президент тасдиқ нашудааст ва далелаш ҳам маълум нест.
Дар Тоҷикистон бори охир моҳи сентябри соли 2021 ба ифтихори 30-солагии Истиқлоли давлатӣ, қонуни афв қабул гардид.
Тибқи он, ёздаҳуним ҳазор нафар аз ҷавобгарии ҷиноӣ ва адои ҷазо озод гардиданд. Дар умум ин қонун нисбат ба 16 ҳазор кас татбиқ шуд.
Трамп гуфт, ҷанг дар Украина бояд тамом шавад
Доналд Трамп, раиси ҷумҳури мунтахаби Амрико гуфтааст, барои поёни ҷанги ба гуфтаи ӯ даҳшатнок дар Украина, бо Владимир Путин ва Владимир Зеленский гуфтугӯ мекунад.
Трамп рӯзи 16-уми декабр ва дар аввалин нишасти хабариаш баъди пирӯзӣ дар интихоботи президентии ИМА, чанд бор дар бораи ҷанги Украина суҳбат кард. Ӯ бори дигар ба мавқеи худ таъкид кард, ки ин ҷанг бояд тамом шавад.
Ба гуфтаи раиси ҷумҳури мунтахаби Амрико, талафот аз ҳарду ҷониб бештар аз оне аст, ки тасаввур мешавад. Пештар Трамп аз кушта ва захмӣ шудани ҳазорҳо нафар аз ду тарафи ҷанг гуфта буд.
Мақомоти Украина гуфтанд, талафоти ин кишвар дар ҷанг камтар аз гуфтаи Трамп аст. Маскав ду сол аст, ки дар бораи талафоти сарбозонаш дар ҷанг бо Украина расман чизе намегӯяд. Доналд Трамп ба хабарнигорон гуфт, раиси ҷумҳури Украина Владимир Зеленскийро зарур аст барои бастани созиш бо Русия омода бошад.
Дар айни ҳол Трамп нагуфт, ки оё ба Русия додани қаламравҳои ишғолии Украинаро дастгирӣ мекунад ё не. Ӯ танҳо гуфт, барои барқарор кардани минтақаҳои харобшудаи Украина “сад сол” зарур аст.
Доналд Трамп дар маъракаҳои пешазинтихоботиаш гуфта буд, агар раиси ҷумҳури Амрико интихоб шавад, ба ҷанги Украина то маросими савгандёдкуниаш поён медиҳад, аммо нагуфт чигуна.
Ҳизби демократи Тоҷикистон анҷуман баргузор мекунад
Ҳизби демократи Тоҷикистон рӯзи 20-уми декабр анҷуман баргузор мекунад. Дар ин бора хабаргузории расмии “Ховар” гузориш додааст.
Ин манбаъ нагуфтааст, ки мавзӯи анҷуман чист, вале як манбаи огоҳ гуфт, дар ин маърака иштироки Ҳизби демократ дар интихоботи порлумонии моҳи март баррасӣ ва номзадҳо тасдиқ мешаванд.
Қарор аст анҷумани Ҳизби демократ дар толори Қасри теннис баргузор шавад.
Ҳизби демократи Тоҷикистон имсол шоҳиди тағйироти ҷиддие буд. Дар аввали моҳи майи имсол гурӯҳе, ки худро узви Ҳизби демократ медонистанд, дар ҷаласае раҳбари он Саидҷаъфар Усмонзодаро барканор ва ба ҷояш Шаҳбози Аброр, рӯзноманигор ва молики чанд расонаи чопиро раҳбар интихоб карданд.
Саидҷаъфар Усмонзода то замони боздошт шуданаш ин анҷуман ва раёсати нави ҳизбро ғайриқонунӣ медонист.
Интихоботи порлумонӣ дар Тоҷикистон рӯзи 2-юми марти соли оянда баргузор мешавад. Аз 7 ҳизби расмӣ дар кишвар, то ҳол ягон ҳизб номзадҳо ва барномаи худро эълон накардааст.
"Хонаи мусиқии Эрон" ҳукуматро барои фишор ба ҳунармандон танқид кард
“Хонаи мусиқии Эрон” ба боздошти ҳунармандону бекор кардани консертҳо эътироз намуд.
Ин созмони ҷамъиятӣ бо ишора ба ҳодисаи боздошти Парасту Аҳмадӣ ва ду узви гурӯҳаш - Суҳайл Фақеҳ Носирӣ ва Эҳсон Байрақдор аз кори мақомот интиқод кард.
Парасту Аҳмадӣ рӯзи 11 декабр дар шабакаҳои иҷтимоӣ ва Youtube як консерташро бо иштироки дастаи ҳунарии мусиқинавозон нашр кард, ки дар он дар як корвонсарои қадимаи Эрон дар як даште бе ҳиҷоби маҷбурӣ ним соат сурудхонӣ кард.
Ҳунармандон бо дастури низоми додгоҳӣ як рӯз дар боздошт буданд ва субҳи якшанбе озод шуданд.
“Хонаи мусиқии Эрон” дар изҳороташ инчунин аз манъи консерти гурӯҳи “Нақш” дар Исфаҳон ва ҳабси яксолаи ҳунарманди ин гурӯҳ Хашоёр Сафедӣ барои ҳимояти ӯ аз ҳамкасбони танқидгари ҳукумат эътироз кардааст. Ин созмон аз президент Масъуди Пизишкиён хостааст, ки пеши роҳи фишору таъқибҳои ҳунармандону мусиқинавозонро бигирад.
Украина аз кушта шудани сарбозони Кореяи Шимолӣ дар Курск хабар дод
Идораи иктишофии Украина мегӯяд, ҳудуди 30 тан аз сарбозони Кореяи Шимолӣ, ки дар Курск ҳамроҳ бо русҳо зидди низомиёни украинӣ меҷангиданд, кушта ё маҷрӯҳ шудаанд.
Бори аввал аст, ки мақомоти Украина аз талафоти низомиёни Кореяи Шимолӣ дар Курск хабар медиҳад.
Идораи асосии иктишофии Украина дар хабарномае рӯзи 16-уми декабр гуфтааст, ки воҳиди низомии Кореяи Шимолӣ дар деҳаи Мартиновка, Плехово ва Ворожбаи Курски Русия “талафоти ҷиддӣ” дидаанд.
Тарҳи таҳқиқотии “Схема” аз бахши украинии Радиои Озодӣ рӯзи 15-уми декабр аз мақомоти Украина аксҳоеро дарёфт кард, ки гуфта мешавад, ҷасади низомиёни Кореяи Шимолӣ дар Курск ҳастанд.
Радиои Озодӣ дурустии ин иддаоро мустақилона тасдиқ карда наметавонад. Мақомоти Русия ҳанӯз дар ин бора шарҳе надодаанд.
Украина моҳи августи имсол бахше аз вилояти Курски Русияро таҳти назорат даровард. Русия моҳи октябр барои ҷанг ба ин минтақа низомиёни Кореяи Шимолиро сафарбар кард. Теъдоди онҳо аз 10 ҳазор бештар гуфта мешавад.
Дар як шаҳри сайёҳии Гурҷистон 12 нафар ҳалок шудааст
Дар тарабхонае дар шаҳри Гудаурии Гурҷистон 12 тани беҷон пайдо кардаанд.
Ин шаҳр бо осоишгоҳояш маъруф аст.
Пулиси Гурҷистон ҳодисаро ҳамчун “марг аз беэҳтиётӣ” таҳқиқ мекунад.
Вазорати корҳои дохилии Гурҷистон гуфтааст, ки дар бадани фавтидагон нишонаҳои марги маҷбурӣ дида намешавад. Ба гуфтаи ин вазорат, 11 тан аз онҳо хориҷӣ ва коргари ин макон будаанд.
Ҷасадҳоро дар хобгоҳи канори тарабхона пайдо кардаанд, ки ин афрод онҷо хоб рафта будаанд. Он шаб қувваи барқ дар ин макон хомуш шуда будааст.
Гудаурӣ дар 120 километрии Тифлис ҷойгир аст.
Соли 2018 дар ин шаҳр дар роҳи танобӣ дар садамае 11 нафар фавтида буд.
Даргузашти таърихдони шинохта Саидмурод Бобомуллоев
Таърихдони шинохтаи тоҷик Саидмурод Бобомуллоев рӯзи 16-уми декабр бар асари сактаи мағзӣ дар 64-солагӣ дар Душанбе даргузашт. Ба гуфтаи наздиконаш, ӯ чанд вақти охир аз фишорбаландӣ ранҷ мебурд.
Пайвандони ин хонавода ба Радиои Озодӣ гуфтанд, ки маросими видоъ ва дафни ӯ рӯзи 17-уми декабр дар Масҷиди марказии ноҳияи Шоҳмансури Душанбе доир мешавад.
Пажӯҳишгоҳи таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии ба номи Аҳмади Дониш дар Фейсбук даргузашти ин донишмандро таслият гуфт.
Бобомуллоев то замони марг дар Осорхонаи миллии бостонии Тоҷикистон кор мекард.
Саидмурод Бобомуллоев аз шогирдони академик ва таърихшиноси номвар Раҳим Масов буд.
Аз Саидмурод Бобомуллоев садҳо мақолаи илмӣ монд. Даҳҳо навиштаи ӯ ба забонҳои хориҷӣ тарҷума ва чоп шудаанд.
Исроил сафорати худро дар Ирландия баст
Исроил сафорати худро дар шаҳри Дублин, пойтахти Ирландия баст.
Гидеон Саар, вазири корҳои хориҷии Исроил гуфт, сафорати ин кишвар бо сабаби "иқдомҳои зиддияҳуди"-и Ирландия баста мешавад. Саар гуфт, Ирландия дар равобит бо Исроил “ҳама хатҳои сурхро гузашт.”
Моҳи майи имсол Ирландия ҳамроҳ бо Испания ва Норвегия истиқлолияти Фаластинро расман эътироф кард. Ин тасмими се кишвари аврупоӣ норозигии Исроилро дар пай дошт.
Инчунин ҳафтаи гузашта Ирландия ба давъо дар бораи наслкушии Исроил дар Навори Ғазза ҳамроҳ шуд.
Африқои Ҷанубӣ аз болои Исроил ба Додгоҳи байнулмилалии Созмони Милал даъво карда, Тел-Авивро ба наслкушии фаластиниҳо дар Ғазза муттаҳам кард. Исроил ин даъворо рад кард. Додгоҳи Гаага ин даъворо барои муҳокима қабул кард, аммо баррасии он метавонад солҳо тӯл кашад.
Вазорати энергетика: аҳолӣ бояд 10 соат барқ гиранд
Вазорати энергетикаи Тоҷикистон гуфтааст, сокинони деҳаҳо дар шабонарӯз бояд 10 соат барқ дошта бошанд.
Намояндагони ин Вазорат ба хабаргузории “Азия-Плюс” гуфтаанд, мувофиқи реҷа ба аҳолӣ субҳ аз соати 5 то 8 ва бегоҳ аз соати 16 то 23 бояд барқ дода мешавад.
Аммо дар ин рӯзҳои сард, шикоятҳо аз иҷро нашудани ҳамин реҷаи таинкардаи мақомот зиёд аст. Баъзе сокинони шаҳри Душанбе, ки бояд шабонарӯз бо барқ таъмин бошанд, мегӯянд, барқи манзили онҳоро тақрибан ҳар рӯз қатъ мекунанд.
Ширкати "Барқи Тоҷик" моҳи сентябр эълон карда буд, ки зимистони имсол "бисёр сарду тӯлонӣ" хоҳад буд ва бинобар ин аз 22-юми сентябр ба мардум бо маҳдудият нерӯи барқ медиҳад. Пештар мавсими "лимит" моҳи октябр оғоз шуда, дар моҳи апрел ба поён мерасид.
Таъмини аҳолӣ бо барқ дар тирамоҳу зимистону баҳор яке аз мушкилҳои асосии ҳукумати Тоҷикистон дар бештар аз сӣ соли охир аст, ки бо вуҷуди бунёди баъзе аз нерӯгоҳҳо то ҳол ҳалли худро наёфтааст.
Дар шаҳри Конибодом боз чор касро куштаанд
Шаби 15-уми декабр дар шаҳри Конибодом чор каси дигар кушта шудаанд. Инҳо аъзои ду оила ҳастанд. Ҳодиса дар деҳаи Ҳисорак (собиқ Қурғонча) рух додааст.
Як манбаи Радиои Озодӣ дар мақомот ва ҳам сокинон гуфтанд, ду нафар аз кушташудаҳо зану шавҳар ва ду каси дигар модару писар буданд.
Тибқи иттилои дарёфтӣ, Ғайбулло Маҷидови 35-сола ва ҳамсараш Зарнигори 28-сола будаанд. “Аз инҳо се фарзанд ятим монд, шаби ҳодиса онҳоро накуштаанд,”-афзуд манбаи Озодӣ.
Ба гуфтаи манобеи Озодӣ, афроди номаълум шаби гузашта Ойиша Шокирова 70-сола ва писари 44-солааш Ҷавлон Шокировро ҳам ба қатл расониданд.
Мақомот то ин лаҳза дар бораи ин ҳодиса ҳеч шарҳе намедиҳанд. Радиои Озодӣ барои гирифтани шарҳи расмии ҳодиса ба шаҳрдории Конибодом ва Дафтари матбуоти Вазорати корҳои дохилии Тоҷикистон муроҷиат кард. Абдусалом Тухтасунзода, раиси шаҳри Конибодом баъди шунидани суоли мо, бо зикри инки "маҷлис дорам" гӯширо гузошт. Сухангӯи Вазорати корҳои дохилӣ ба зангҳои батакрори мо посух надод.
Деҳаи Ҳисорак ё собиқ Қурғонча, як деҳаи хурде дар наздикии маркази шаҳри Конибодом аст.
Баъд аз моҳи марти имсол, дар бораи кушта шудани аъзои дастикам ҳашт оила дар шаҳри Конибодом гузориш расид. Ангезаи кушторҳо норӯшан монда, омилон боздошт нашудаанд. Маълум нест, ин ҳодисаҳо ҳалқаҳои як занҷиранд ё аз ҳам ҷудо, дуздию ғоратгариянд ё ваҳшатангезӣ.
Додгоҳҳои Тоҷикистон то ин дам ду касро барои даст доштан дар қатлҳои мармузи Конибодом ба ҳабс маҳкум кард. Марат Сатторов ба ҳабси абад ва Шарифҷон Ашӯров ба 20 сол зиндон маҳкум шуд. Наздикони Шарифҷон Ашӯров ба бегуноҳии ӯ пойфишорӣ доранд. Пайвандони бархе аз кушташудаҳо ҳам мегӯянд, агар инҳо қотилони асосӣ бошанд, пас чаро куштори оилаҳо дар Конибодом то ҳол давом дорад?
Ҷасади як сокини Ишкошимро баъди ним сол ёфтанд
Кумитаи ҳолатҳои фавқулода хабар дод, ки ҷасади як сокини 67-солаи ноҳияи Ишкошимро баъди ним сол аз об пайдо карданд.
Дар хабарномаи Кумита омадааст, Барақбоев М. корманди шифохона буд ва 4-уми июн имсол лаб-лаби ҷар ба хона бармегашт, вале бедарак шуд.
Ба гуфтаи манбаъ, бенишон шудани ин мард "ҳамаро ба ташвиш оварда буд" ва одамон мепурсиданд, ки сабаби ғарқ шудани ин мард чист.
Мақомот мегӯянд, ҷасади ин мардро дар ниҳоят 14-уми декабр пайдо карда, ба наздиконаш супориданд. Ин сокини Ишкошим соҳиби 6 фарзанд будааст.
Ҳамасола дар обҳои Тоҷикистон даҳҳо нафар ғарқ мешаванд ва ҷасади на ҳамаи онҳо пайдо мешавад.
Аз ҷумла, рӯзи 30-юми ноябр як марди 54-сола аз деҳаи Пиши ноҳияи Шуғнон ба ҷарӣ сарозер шуда, ба дарёи Панҷ афтод.
Наздиконаш шикоят доранд, ки Кумитаи ҳолатҳои фавқулода барои ёфтани ҷасади ин мард талош намекунад. Мақомот гуфтанд, мошини ин сокини Шуғнонро аз дарё бароварда, вале худашро наёфтанд.
Олмон гуфт, ҷонибдорони Башор Асадро роҳ намедиҳад
Вазорати корҳои хориҷии Олмон ҳушдор додааст, ки ҷонибдорони Башор Асад талоши паноҳанда шудан дар ин кишварро накунанд.
Ин вазорат гуфтааст, онҳое, ки дар шиканҷа ва саркӯби фаъолон дар ҳукумати Башор Асад даст доштанд, агар ба Олмон биоянд, боздошт шуда, ҷазо мегиранд.
Башор Асад рӯзи 8-уми декабр ба Русия гурехт ва мухолифонаш ҳукуматро гирифтанд.
Дар давраи ҳукумати ӯ садҳо ҳазор сурӣ (суриягӣ) аз тарси боздошту шиканҷа ва ҷанг ба Олмон фирор карда буданд.
Мақомоти Олмон гуфтанд, ки назорат ба марзҳоро сахттар мекунанд.
Ҳукумати Олмон ҳамчунин эълон кард, ки суриҳое, ки дар ин кишвар зиндагӣ мекунанд ва пешрафт кардаанд, метавонанд кору зиндагиашонро идома диҳанд.
Олаф Шолтс, садри аъзами Олмон гуфтааст, ба суриҳое, ки мехоҳанд ба ватанашон баргарданд, кумак мекунад, вале ҳушдор додааст, ки ҳанӯз ояндаи ин кишвар маълум нест.
Гуфтугӯ